Wederopstanding des vlezes

Date 14 mei 2011

In mijn jeugdige enthousiaste jaren heb ik indertijd ook vaak aan het eind van de belijdenis gepreveld te geloven in ‘de wederopstanding des vlezes en een eeuwig leven.’ Amen. Ja, ik deed een aantal jaren mee met de Hervormde Kerk, wat natuurlijk uitliep op onenigheid met de dominee. Na een felle brief van mij gaf hij me aan het eind van de dienst een hand, met de minzame mededeling dat we er nog wel eens over zouden praten. Inmiddels begrijp ik dat deze apotheose van de geloofsbelijdenis, de lichamelijke opstanding na de dood, niet een van de gemakkelijkste theologische twistpunten is.

Vanmorgen kwam ik in een internetforum over nondualisme, christendom en gnostiek opnieuw deze kwestie tegen. Iemand zegt dat de oorspronkelijke christenen op basis van de getuigenis van Johannes daar wel in geloofden, waarbij Paulus deze lichamelijke opstanding als een beloning voor gelovigheid in het vooruitzicht stelde. De gnostiek zou in latere tijd onder invloed van Griekse en Oosterse wijsheid een claim op het ware christendom hebben gelegd. Zelf geloof ik het omgekeerde, namelijk dat juist de kerkvaders de gnostiek in het oorspronkelijk christendom in de kiem trachtten te smoren. Want een gnosticus herkent en erkent namelijk god in zichzelf, en heeft daar helemaal geen kerk voor nodig. Niemand kan daar mooier over schrijven dan Jacob Slavenburg, wiens boeken en cursussen mij in deze opvatting hebben gesterkt. Kerk en gnostiek – wat voor mij heel dichtbij, zo niet identiek aan het non-dualisme is – zijn niet te verenigen: de eerste zal altijd de laatste blijven bestrijden, iets waarvan de wrede uitroeiing van de katharen in de dertiende eeuw door de troepen van Innocentius III afschuwelijk getuigt.

Maar eigenlijk vind ik de discussie over al dan niet lichamelijke wederopstanding nogal onbelangrijk. ‘Opstanding’ is voor mij synoniem met iets als verlichting, realisatie, ontwaken in waarheid, ultieme bevrijding, ofwel het hoogste dat er te bereiken valt. Noem het éénwording en/of versmelting met God of het bestaan, het doel van leven en evolutie – het zijn allemaal woorden die uiteindelijk naar dezelfde unio mystica verwijzen, iets waarvan Jezus al bij de zijn doop in de Jordaan heeft geproefd en wat hij met zijn kruisiging heeft gerealiseerd. Bhagwan maakt onderscheid tussen satori en samadhi, waarbij de eerste een niet-blijvende, en de tweede een blijvende verlichting betreft. Die twee worden vaak door elkaar gehaald, met als gevolg dat steeds meer mensen de verlichte gaan uithangen, terwijl ze alleen nog maar hebben geproefd van wat Ken Wilber de ‘one taste’ noemt. Met alle gevolgen en ongelukken van dien, want terwijl ze zelf nog leerling zijn laten ze zich als een spirituele meester aanbidden, en dat kan niet goed gaan.

Voor mij heeft het christendom altijd geculmineerd in de kruisiging op Goede Vrijdag. Niet op Kerstmis, noch op Pasen of Pinksteren, maar tijdens die kruisiging, de ultieme overgave en vernietiging van het ego – datgene dat ons onderscheidt van anderen en de wereld om ons heen, de droom dat wij een afzonderlijke entiteit zijn. Dat doe je niet zomaar, je laten kruisigen, dat is meer dan een masochistisch spelletje. Daarvoor moet je bezeten zijn van een piekervaring van satori, die jou niet meer loslaat. Net zoals je hart je hele leven gestuurd kan blijven door een concert van Mozart, de geur van seringen of de roep van een merel in de nacht, zo geef je je over aan de Geliefde die het Al is. Niet dat je echt fysiek dood hoeft om verlicht te raken, maar geen verlichte zal ontkennen dat hij of zij door een soort stervensproces is heengegaan. Voor mij is dit de ultieme wederopstanding, en dat hoeft niet opgesmukt te worden met een verhaal over een lichamelijk opstaan uit de doden. Want als je verlicht bent, ben je gewoon af. Er hoeft helemaal niets meer. Innerlijke stilte. Gewoon genieten van alles zoals het is. Geen verlangens meer. Eindelijk rust en vrede. Klaargekomen.

Zo, dat heb ik weer mooi gezegd allemaal. Maar ik ben wel blij dat ik daar af en toe van mag proeven.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

1 reactie op “Wederopstanding des vlezes”

  1. Peter Woninck op Facebook zei:

    Zo zit dat Satyamo. Als Jezus letterlijk was opgestaan uit de lichamelijke dood dan was hij hier nog wel geweest. Zat hij zondag wellicht in de Arena om Ajax aan te moedigen.

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>