Maya in topvorm

Date 7 maart 2013

Spirituele leringen en literatuur liggen vaak zwaar op de maag. En wel in die betekenis dat er altijd omzettend veel noeste arbeid te verrichten is alvorens iets van bevrijding, van je ware bestemming geproefd kan worden. Als je niet met Marcel Messing tegen duistere krachten moet vechten, laat Jed McKenna je wel weten dat Maya zich niet makkelijk laat overwinnen. De totale vernietiging van het ego, sterven voordat je sterft, kleurt het overgrote deel van het spirituele gedachtengoed, en het maakt weinig wezenlijk verschil of je het dan over Paulus, het calvinisme, Rozenkruisers, Gurdjieff of het gros van het alternatieve new-agegedachtengoed hebt. Er is zwaar en serieus werk aan de winkel en dat zullen we weten ook, daar mogen we niet al te makkelijk over denken. We zullen ons eerst door de krochten, de hel van ons al dan niet collectieve onderbewustzijn heen moeten ploeteren, met weinig kans van slagen omdat we constant door ons ego, de duivel of Maya in de luren worden gelegd. De weg naar Zelfkennis gaat niet over rozen en er moet hoe dan ook geleden worden om onsterfelijkheid, in welke betekenis dan ook, te beërven. Maar misschien is juist dat wel de illusie der illusies, het wezen van Maya in topvorm.

Wat ik vaak aantref is dat het vooral gaat over de slechte wereld met al zijn verleidingen en corruptie, over onze eigen behoefte aan verslaving en oppervlakkig genot, ons gebrek aan bewustzijn van onze eigen verdorvenheid. Dat je geen moment meer van het leven mag genieten zoals het is, tenzij het in het licht staat van verheven idealen van liefde en verbondenheid. Zoals Rob Wijnberg in zijn recente boek De nieuwsfabriek aantoont hoe ons wereldbeeld gecorrumpeerd wordt door de media, zo wordt ook onze visie op religie en spiritualiteit vervalst door leraren en auteurs die ons er bij voorkeur op wijzen hoe slecht en misleidend de wereld en de mensheid zijn. En wel op dezelfde manier, door de aandacht voornamelijk op het negatieve te focussen. Zoals De Telegraaf bij wateroverlast meteen in chocoladeletters kopt dat het halve land onder water staat, zo laten spirituele media maar al te vaak weten dat de mens eigenlijk een diep verdorven ras is en dat bevrijding bepaald niet om de hoek ligt. Terwijl het allemaal halve waarheden zijn, die daarmee erger zijn dan hele leugens.

Een beetje objectieve blik op de echte werkelijkheid laat zien dat deze even goed is als slecht, even mooi als lelijk, en dat deze kwalificaties eigenlijk alleen maar oordelen zijn van ons oppervlakkig verstand dat alles in hokjes en vakjes wil indelen. In veel lelijkheid is op een diepere laag schoonheid te ontdekken. al was het maar die van oude vervallen gebouwen en fabrieken. Achter veel goedheid zitten dubieuze motieven, en de bron van veel haat en kwaadheid is eenzaamheid en verdriet waar op zich niks mis mee is. Uiteindelijk kan je van het hele bestaan niet veel meer zeggen dan dat het is, en daarmee overstijg je alle per definitie fictieve dualiteit, verhef je alles tot een hoger plan van wat ik de echte schoonheid, goedheid en werkelijkheid zou willen noemen. Voorbij dualiteit gaat alles stralen in neutraliteit, met een helderheid waar de spetters van afvliegen. Eigenlijk zou ik dat de echte nulpunt-energie willen noemen, het echte objectivisme.

Bhagwan, die zich later Osho noemde, is een van de weinigen bij wie ik deze manier van overstijgen van de dualiteit herkende. Bij hem mochten alle werelden naast elkaar bestaan. Zorba was Boeddha, en Boeddha was Zorba, en zo kon je dansen in de ashram zonder je daarin belemmerd te hoeven voelen over de armoede en ellende buiten de poort. Bij hem was rijkdom niet per definitie slecht, en armoede niet per definitie goed. Bij hem zaten niet allemaal hongerende Afrikaanse kindertjes toe te kijken om je eetlust op je verjaardagsfeestje te bederven, maar mocht je gewoon genieten van het leven zoals zich dat hier en nu in jouw situatie aandiende, omdat jouw feestje er ook mocht zijn. Rijkdom kun je alleen delen als je dat ook in jezelf toestaat. Dat lijkt neoliberaal, maar hier is het juist de onzelfzuchtigheid die tot bevrijding leidt: de verlichte is bevrijd van oordelen en heeft respect voor het totale bestaan, in welke vorm zich dat ook aan ons subjectieve bewustzijn wil opdringen. Ware rijkdom is te weten dat eigenlijk niets van jou is. Dat je een voorbijgaande reiziger bent in een immense en oneindige kosmos. Te weten dat niet jij in het leven staat, maar het leven in jou.

Serieusheid is de ziekte, serieusheid is de controle van een ego dat zelfs zijn eigen vernietiging in de hand wil houden, serieusheid is de vijand van relativisme, lichtvoetigheid en humor. Maya, de begoocheling die ons in dualiteit wil doen geloven, kan alleen overwonnen worden door haar niet meer serieus te nemen. Maya is de grootste, maar daarmee ook de laatste illusie.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

3 reacties op “Maya in topvorm”

  1. Geert zei:

    Ik denk dat ik het wel met je eens ben, maar je kan zelfs in jouw artikeltje zien dat het allemaal nog niet zo eenvoudig is.
    Je schrijft immers “Terwijl het allemaal halve waarheden zijn, die daarmee erger zijn dan hele leugens. Een beetje objectieve blik op de echte werkelijkheid laat zien dat….”. “halve waarheden….? echte werkelijkheid ….? Wat is dat dan? Dat impliceert toch ook weer een visie/overtuiging/oordeel? Een invulling zoals jij dat zelf voelt. maar of dat nu ‘waarheid’ is of ‘echte werkelijkheid’. op z’n best EEN waarheid en EEN werkelijkheid, denk ik zelf.

  2. Satyamo zei:

    Inderdaad, Geert. Ik zou eigenlijk niet alleen geen onderscheid mogen maken tussen al dan niet halve of hele waarheden en leugens, maar ook niet tussen illusie en realiteit. Woorden schieten tekort. Ik heb vaak het beeld voor me van Maya als een deur waar we doorheen moeten, maar die niet blijkt te bestaan als we er doorheen zijn gegaan en achterom kijken. Zoiets heeft iemand eens in Second Life gemaakt, en dat sprak me erg aan. Net zoiets als wakker worden uit een droom: dan ben ik door de deur heen gegaan en wéét ik dat mijn droom onecht was – zelfs als ik droomde dat ik niet droomde – terwijl de droomwereld wel een wezenlijk deel van mij is en in die betekenis juist wel heel echt is.

    Het gaat om het perspectief van waaruit je alle bekijkt. vanuit het ‘realistische’ perspectief zijn de deuren werkelijkheid, vanuit het ‘idealistische’ perspectief bestaan ze niet. Het is aan mij om te kiezen vanuit welk perspectief ik de werkelijkheid benader. Ook dit lijkt weer een dualiteit, maar in feite overstijgt het idealistische perspectief het realistische perspectief, gewoon omdat het méér is, ruimer, omvattender, en dit het realistische perspectief al in zich insluit, vergelijk het met de ‘holonen’ van Ken Wilber. Net als je ‘wakkerder’ bent als je uit je droom ontwaakt. In feite speelt dit alles zich af op een continuüm van graden van bewustzijn.

  3. Geert zei:

    Ja, zoiets zal ’t zijn; verschillende ‘perspectieven’ en meerdere ‘dimensies’. Inderdaad; lastig om in woorden ’te vangen’.

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>