De slag om de humor

8 januari 2015

Wij hebben één wapen dat zij niet hebben: humor. En dat wapen zullen ze ons niet afnemen! Opeens lijkt Europa weer verenigd door een gemeenschappelijke vijand, de moslim-extremisten die slecht tegen grapjes kunnen en nog nooit van tolerantie hebben gehoord omdat ze de Verlichting nog niet hebben meegemaakt. Die een wereld willen creëren waar geen plaats is voor vrijheid, gelijkheid en broederschap, en die zich laat tiranniseren door een serieus en bloeddorstig beeld dat zij hebben van Allah en Mohammed. Voor hen is humor veel bedreigender dan militair geweld, zodat het niet verwonderlijk is dat ze in Parijs bij redactie van Charlie Hebdo een bloedbad hebben aangericht.

Wij hebben één wapen dat zij niet hebben: humor. Daarmee is, terecht, ook vandaag teruggeslagen. NRC Next veranderde haar naam in Charlie Hebdo, met op de voorpagina een moslim-extremist en een redacteur die elkaar kwijlend zoenen onder de kop ‘l’Amour plus fortque la haine’, de liefde is veel sterker dan de haat. Drie kogelgaten doorboorden alle pagina’s van de krant, soms dwars door de teksten heen. Knap! In De Correspondent zet Rob Wijnberg onder de kop ‘Nous sommes Charlie Hebdo aussi’ de huidige aanslag in het licht van het – toevallig? – gisteren verschenen boek Soumission van Michel Houellebecq waarin een Islamitisch Frankrijk voorspeld wordt in 2025, samen met de satirische reactie daarop in het gewraakte tijdschrift. Daan Windhorst geeft in De Correspondent een verklaring met excuus van gezamenlijke satirici van over de hele wereld door: ‘In het vervolg zullen wij correct handelen ​en iemand netjes​ harteloos​ doodschieten als je het niet met ’m eens bent. Of onthoofden of zo. Velen van ons hebben vanmiddag meteen een raketwerper besteld op Bol.com, om maar direct de daad bij het woord te voegen. Maar we zullen in ieder geval nooit meer de spot drijven, want we hebben nu ingezien hoe schadelijk dat is.’

Wij hebben één wapen dat zij niet hebben: humor. Ik kon het niet laten om de straat op te gaan vanavond. Naar Hilversum, waar ik als raadslid al snel tussen diverse bestuurders uit de regio werd gemengd – hapje en drankje en zo – en op het bordes van het Museum aan de Kerkbrink belandde waar een spandoek werd onthuld met de tekst: ‘Dans le capital des médias Néerlandais, nous tous sommes Charlie!’ Daarna hielden we potloden omhoog tijdens een minuut stilte, maar het is slecht herdenken als er tegelijk allemaal klikkende camera’s op je gericht zijn. Toen ons later verzocht werd om ons achter de sprekers in de muziektent te scharen verschool ik me liever onder de mensenmenigte op het plein. Hier was ook iemand die namens de moslimgemeenschap en diverse moskeeën zijn afschuw uitsprak. Dat zou veel vaker en meer moeten gebeuren: moslims die openlijk afstand nemen van de vele gruwelijkheden waarmee we de afgelopen jaren zijn geconfronteerd, zodat we ze niet allemaal à la Wilders over één kam scheren en uitmaken voor primitieve fanatici.

Wij hebben één wapen dat zij niet hebben: humor. Ik zag op twitter een cartoon van Joep Bertrams waarop een onthoofde man vanuit zijn hals zijn tong uitsteekt naar de jihadist. Dat is niet alleen humor, maar getuigt van de enige juiste reactie op aanslagen zoals op Charlie Hebdo. Omdat humor iets is waar die serieuze extremisten met hun macho-baarden en zwaarden helemaal niet tegen kunnen. We kunnen ons kwaad laten maken en hen met veel macht en geweld bestrijden, maar dan laten we ons meeslepen in oorlogen die van kwaad tot erger gaan, en alleen al daarom hebben zij dan de strijd gewonnen. Laten we gewoon onszelf blijven en onze tong blijven uitsteken naar hen die ons zo nodig willen bekeren. Wellicht dat de mensen die gisteren vermoord zijn dat nog steeds doen.

Gepost in Maatschappij en politiek