Recht op sterven

12 september 2015

Zoals oplettende lezertjes hebben opgemerkt ben ik veel bezig met de dood. Of beter gezegd: met het sterven. Al tijdens mijn jonge jaren was dat zo, maar wellicht doet het ouder worden daar nog een schepje bovenop. Niet dat ik depressief of zwaar ziek ben of zo. De dokter ziet me niet zo vaak en hoewel ik regelmatig eigenlijk niet meer in dit Nederland en dit Europa wil leven – ook omdat ik me ervoor schaam – zie ik maar al te graag en vaak lichtpuntjes in de duisternis die anderen weer een realiteit noemen die ik niet onder ogen wil zien. Natuurlijk heb ik soms depressieve buien, zij het niet meer zo vaak als tijdens mijn puberteit, maar dat kan bijna niet anders in een wereld die hard bezig is zichzelf om zeep te helpen. Soms denk ik dat depressie een spirituele ziekte is, omdat het een keihard einde maakt aan zingeving en verwachtingen, en lijkt op the dark night of the soul, de doodsnood van het ik. Er is nog niemand verlicht geraakt zonder door een zware depressie heen te zijn gegaan. En het zijn juist de ongevoelige, botte mensen die altijd blijven lachen.

Juist als ik niet depressief ben kan ik wel eens naar het sterven verlangen. Volgens Freud is dat heel normaal, want de mens heeft niet alleen een levensdrift, eros, maar ook een doodsdrift, thanatos. Die twee lopen bij mij wel eens door elkaar, geef ik toe. Misschien is dat wel goed, want het lijkt of ik Osho hoor spreken als ik zeg dat het leven eigenlijk in het sterven zou moeten culmineren. De lente is mooi met zijn ontluikend leven. De zomer bruist van activiteit en genieten. De herfst neemt afscheid en verlangt verstild naar een verdwijnen in mist en nevel. De winter is als de dood die de wereld doet stilstaan onder een schitterend heldere sterrenhemel. En nu ben ik blij dat de herfst aanbreekt. Eindelijk rust na de herrie van grasmaaiers, heggescharen en bladblazers, eindelijk verliest de ketel zijn druk om uit te gaan, te feesten, te reizen, te winkelen en wat niet al. Tijd voor het blauwe uurtje, waar mijn moeder ook zo van hield. Ja, met de wens om te sterven hoeft niks mis te zijn.

Naakt ben ik geboren en naakt wil ik sterven. Logisch toch? Zo voelde ik me een paar maanden geleden tijdens een massage. Klaar om te sterven. Alles was goed. Eigenlijk zou iedereen moeten kunnen sterven in de glorie van zijn leven. Voordat de aftakeling en ziekten toeslaan en je onder de medicijnen grote moeite hebt om nog bewust te genieten van je eigen verdwijnen. Gezond sterven moet kunnen. Waarom lichamelijk of geestelijk ziek zijn voordat je een eind aan je leven wilt maken? Uiteraard moet het natuurlijk weloverwogen en niet in een opwelling gebeuren. Zoals Osho in een lezing uit 1986 zegt: ‘Hen zou de vrijheid moeten worden gegeven, maar niet alleen om te sterven; hen zou de vrijheid moeten worden gegeven om een maand te oefenen hoe te sterven. In die training moet meditatie een basisbestanddeel zijn; en lichamelijke zorg moet een basisbestanddeel zijn. Ze moeten gezond sterven, heel, rustig, vredig – langzaam diep in slaap glijdend. En als meditatie zich met slaap heeft verenigd, sterven ze misschien verlicht.’

Evenmin als iedereen meteen aan de drugs gaat als je die legaliseert, zullen velen euthanasie plegen als dat is toegestaan. Integendeel: met taboes hou je juist datgene in stand waartegen je vecht.

Gepost in Spiritualiteit