Rommelen in de marge

Date 12 september 2019

‘Er zijn maar vier dingen die een individu kan doen: minder vliegen, leven zonder auto, een plantaardig dieet volgen en minder kinderen hebben.’ Aldus Jonathan Saffran Foer onlangs in nrc.next over zijn boek Het klimaat zijn wij. De wereld redden begint bij het ontbijt.

De laatste keer dat ik gevlogen heb was op 10 september 2001. Mijn rijbewijs heb ik twee jaar geleden laten verlopen omdat ik nooit tot de aanschaf van een auto ben gekomen. Bij tijd en wijle eet ik nog wel wat vlees. En wat het maken van kinderen betreft heb ik nooit het voorbeeld van mijn ouders gevolgd. Een pluim voor mezelf dus, want ik voldoe voor zeven achtste aan de belangrijkste criteria voor milieuvriendelijkheid van Foer.

Tegelijk is het onterecht als ik mezelf prijs. Want ik ben niet iemand die zo nodig de halve wereld af moet vliegen om steeds weer nieuwe ervaringen op te doen – alleen al op Schiphol te zijn vind ik een crime. Wat moest ik met een auto toen ik nog in Amsterdam woonde met zijn uitgebreide openbaar vervoer? Vlees mis ik niet echt, want ik knabbel graag als een konijn aan heerlijke salades en zie me mijn mes niet in een biefstuk of vette burger zetten. En het afzien van kinderen is niet zo moeilijk met een partner van hetzelfde geslacht.

‘De ramp beklijft niet in ons voorstellingsvermogen, of in onze harten. Dus de vraag is hoe we de kwestie levend kunnen houden,’ zegt Foer. Ik denk dat dit de kern is van ons probleem met het klimaat en onze aarde. Daarvoor is het klimaat te abstract. Totdat we last krijgen van verschijnselen als processierupsen, ongebruikelijke droogte en fikse hittegolven. In zekere zin is het te hopen dat we nog meer last krijgen van het klimaat omdat we kennelijk nog wakkerder moeten worden geschud. Met wat zonnepanelen op het dak is onze schuld nog niet gecompenseerd.

Het gaat om ons gedrag, over ons hart voor deze aarde. Om het lef om mee te voelen met de natuur die we aan het afbreken zijn. Zolang we ons niet in dankbaarheid verbonden voelen met de aarde als onze grootste voedster blijft het rommelen in de marge.

(De Idealist, september/oktober 2019)

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>