De laatste huisarts

Date 25 januari 2006

Het afgelopen weekend bij Piet geweest. Heb hem in december 1979 leren kennen toen ik voor het eerst naar India, naar Bhagwan ging, in het kielzog van Jan Foudraines enthou­siasmerende boek Oorspronkelijk gezicht. Al die weken in Poona huurden we samen een hotelkamer en trokken we veel met elkaar op. Terug in Nederland zaten we al snel bij hem thuis tot diep in de nacht drinkend en rokend lange gesprekken te voeren. Hij was huisarts en ik bijna afgestudeerd in de psychologie, en in ons geval klikte dat uitstekend. Tijdens lange logeerpartijen was ik er kind aan huis. Trachtte hij me te leren windsurfen en boten te besturen en een schizofrene knaap aan het dansen te brengen. Alleen dat laatste lukte een beetje. Op zijn TRS-80-computer schreef ik Terug naar huis over mijn avonturen bij Bhagwan en raakte ik meteen aan computers verslaafd. Een paar jaar later getuigde ik bij zijn huwelijk met Mary.

Ik vond het heerlijk om weer in dat huis te zijn, waar ik me minstens even lekker voel als Harry Potter in Het Nest. Als hobby hebben we deze keer bloeddruk, hartfrequentie en suiker gemeten. Voor het eten, na het eten, ’s morgens vóór de koffie en weer vóór en na het eten. We deden het meerdere keren omdat dit soort waarden nogal fluctueert in de loop van de dag. ’s Ochtends was mijn bloeddruk maar 125/75 bij een hartfrequentie van 55, maar de avond ervoor nog 155/80 bij een frequentie van 80. Suiker 5,1, of 5,2, maar na een kaasfondue 5,9. Maar gelukkig eindigde mijn suiker de laatste avond op 5,2 waarbij Piet aanmerkte: ‘Deze fraaie waarden direct na het eten van zuurkool met spek en worst!’

Rond 1997 is Piet met zijn praktijk gestopt. Rond het benoemen van een opvolger is toen veel commotie geweest omdat hij degene aan wie hij zijn patiënten moest overdragen niet zo zag zitten. Natuurlijk hebben we het afgelopen weekend gepraat over de gezondheidszorg. Piet was één van de laatste echte huisartsen die ons land gekend heeft. Iemand voor wie de huisarts niet iemand was met een ‘van 9 tot 5-baan’. Iemand die vaak zijn patiënten bezocht, iets wat ook steeds minder voorkomt. Iemand bij wie het onmogelijk was dat patiënten huilend de praktijk verlieten, zoals bij zijn opvolger. Iemand die aandacht had voor zijn patiënten, voor wie een patiënt méér was dan een biologisch mechanisme dat gerepareerd moest worden. Iemand die zich afvroeg wat er zich allemaal achter de ziekte verschool. Iemand bij wie je je als patiënt begrepen en vertrouwd voelde.

Maar zou Piet het nu opnieuw doen? Huisarts willen worden? Hij betwijfelt het. En dat kan ik me ontzettend goed voorstellen. Wat eens een geneeskunst was is een geneeskunde geworden. De ziel is eruit. Er is geen plaats meer voor een door jaren ervaring verfijnde intuïtie. Nu geldt alleen nog maar het ‘meten is weten’. Bepalen ministers en verzekeringsmaatschappijen wie ziek is en wie gezond, wie welk medicijn of hulpmiddel nodig heeft. Worden huisartsen gebruikt als instrument om politiek beleid door te drukken. Dat krijg je ervan als een minister van Volksgezondheid alles behalve medicijnen heeft gestudeerd en ziekenhuizen gerund worden door managers in plaats van door een geneesheer-directeur, zoals het hoort. Word ik conservatief? Ga ik niet met mijn tijd mee? ‘Gelukkig niet,’ denk ik dan wel eens…

We hebben gewandeld over het koude Katwijkse strand. Lekker uitgewaaid. Mooie wolkenluchten, kitesurfers die in rubber pakken over de branding dansten. Stranden zijn zo gezond om te vertoeven omdat ze vanaf de prehistorie nooit zijn veranderd en je daarom, met je ogen ontspannen rustend op de verten, lijken te verbinden met het ruimte- en tijdloze.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>