CO2 of VVD?
12 november 2009
Terwijl straks in Kopenhagen een klimaatakkoord moet worden gesloten en de Club van Rome hard aandringt op fikse maatregelen om een milieucatastrofe te voorkomen, vindt de VVD dat de natuur veel te veel beschermd wordt. ‘De bescherming van natuur en milieu is in Nederland te ver doorgeslagen en staat daarmee overheden en ondernemers in de weg,’ laat Charlie Aptroot weten. Hij vindt de Natuurbeschermingswet en de aanwijzing van Natura 2000-gebieden ‘rampzalig’, als ik het nieuws van Nu.nl mag geloven. ‘Deze gedrochten moeten op korte termijn fors worden aangepast. Provincies en gemeenten en ondernemers pikken het terecht niet langer.’ Van dat laatste begrijp ik niet zoveel, want ik was gisteravond net op een door de Provincie georganiseerde bijeenkomst over een nieuw te bouwen ecoduct over de A1 bij Olde- en Nieuwegeppel, waarin zowel de Provincie als de twee gemeenten juist enthousiast waren over de plannen.
Respect tonen voor andermans opvattingen is niet de sterkste kracht van VVD’ers, iets dat zelfs Mark Rutte niet ontkende toen ik hem daarop aansprak. Alleen al het taalgebruik waarin woorden als ‘milieumaffia’ voorkomen zegt genoeg. Volgens Aptroot zijn de Natuurbeschermingswet en Natura 2000-gebieden ‘gedrochten’. En wat een beetje alternatief ruikt wordt snel badinerend ‘geitenwollen sokken’ aangemeten. Nee, dat past allemaal niet in het snelle wereldje van slim doorpakken, energiek ondernemen, uitdagingen aangaan en kansen grijpen. En zeker niet in de wereld van de ondernemers, die het van de vrije markt moeten hebben. ‘Als iets toch niet te handhaven is, moet je het ook niet willen,’ hoor ik vaak uit die hoek zeggen, maar als er iets is dat niet te handhaven is, dan is het wel die vrije markt. Want die kan alleen functioneren als daarin ook de vrijheid van de ander gegarandeerd wordt. En dat is iets waaraan het juist zo ontbreekt, zodat liberalisme verwordt tot niet alleen de legitimatie van de macht de sterkste, maar ook tot rechtvaardiging van list en bedrog zoals in de reclame- en de bankwereld.
Juist door het gebrek aan controle slaat het liberalisme om in het tegendeel van zijn beginselen, namelijk het beperken van de vrijheid van anderen. Wiegel hield in zijn eentje het referendum tegen, Hoogervorst verbood de alternatieve geneesmiddelen, Vonhoff dwong gemeenten tot een verplicht huwelijk. Hoewel liberalen menen dat overheden zo weinig mogelijk moeten betuttelen, maken zij zich daar zelf wellicht nog het meest schuldig aan, zodat zij niet verwonderd moeten opkijken als ze bij velen een autoritair imago blijken te hebben. Zo is door gebrek aan controle op het marktmechanisme het echte liberalisme verkwanseld aan ordinaire machtswellust, en is dit schijnliberalisme medeverantwoordelijk voor de financiële crisis waarin we nu verkeren.
En dat niet alleen. De markt waarin zij gelooft is niet de vredige gezellige dorpsmarkt, maar een arena van moord en doodslag. Niet een markt waarin samenwerking hoog in het vaandel staat, maar concurrentie en strijd, de ziekelijke rat race om de sterkste te laten winnen. In deze survival of the fittest zal alles wat niet slim maar dom is, en wat niet sterk maar kwetsbaar is het loodje leggen. Hadden ze maar sterker en slimmer moeten zijn, daarvan leren ze, en worden ze groot en sterk. Al dat sentimentele gedoe ook, dat is iets voor softies en mietjes! Ja toch? Daar kun je voor kiezen, voor zo’n natuurlijk selectieproces. Maar ik had begrepen dat de mens juist mens is door oog te hebben voor het kleine en kwetsbare, en de gave om uit liefde voor elkaar de darwinistische dans te ontspringen.
Er is een aan de kredietcrisis gewijde nieuwe druk verschenen van het visionaire verhaal De Bovenbazen van Marten Toonder uit 1963. Over hoe grootondernemers met de wereld, hun medemensen en het milieu omgaan. Dit boek had aan Charlie Aptroot opgedragen kunnen zijn. Ik zou het jammer vinden, en ook dom van de VVD, als zijn woorden een serieus partijstandpunt vertegenwoordigden. Want dan zou je je kunnen gaan afvragen wat de grootste natuurramp is: de CO2 of de VVD?
Gepost in Maatschappij en politiek, Uit mijn leven
