ChatGPT

21 juni 2025

Vraag me niet hoe AI, kunstmatige intelligentie, werkt. Want ik weet niet veel meer dan dat computers het hele internet afschuimen. Weet je wat? Ik vraag dat de kunstmatige intelligentie zelf, in mijn geval het populaire ChatGPT. Onder vijf kopjes wordt een en ander in grote lijnen uitgelegd. Data is de basis. Algoritmen verwerken de data. Training en leren. Inferentie: toepassen wat is geleerd. Feedback en bijstelling. Met tenslotte de mededeling “Belangrijk: AI is niet bewust.” Dat laatste intrigeert me. Ik vraag me af hoe AI dat weet. Kan iets van zichzelf zeggen dat het niet bewust is? Of praat ChatGPT mensen na die dat ergens op het internet hebben geschreven? Maar hoe weet die auteur dat dan? Zelf zou ik dat niet durven beweren, zeker omdat we eigenlijk niet eens weten wat bewustzijn eigenlijk voor spul is. ChatGPT doet in elk geval wel zijn of haar best om als een bewust wezen over te komen. Dat chat ook wat makkelijker met deze Generative Personal Transformer.

Even kennismaken? Ga naar chatgpt.com, tik meteen je vraag in en binnen een seconde staat een antwoord op je scherm. Soms had ik nauwelijks de entertoets losgelaten en had ik niet eens door dat het antwoord er al stond. Over zo’n antwoord kun je ook weer vragen stellen, zodat je dagen en nachten kunt blijven chatten. En dat alles gratis en voor niets. Je vraag heet in deze wereld een ‘prompt’ en het is wel belangrijk om deze zo helder mogelijk te formuleren. Vraag dus niet wanneer de zomer begint, maar zeg dat je de komende zomer bedoelt en zeg er dan bij in welk land je woont. Afgelopen nacht dus, om 4:42 uur. Je kan ook vervolgvragen stellen, en vaak biedt ChatGPT die zelf aan. Als je een beetje in trance raakt heb je voor je het weet een hele lange chat, die automatisch onder een boekwijzer links op je scherm wordt opgeslagen. Ik heb mezelf erop betrapt dat ik in sommige chats Nederlands en Engels door elkaar gebruik. Maakt niet uit.

ChatGPT is leuk als je antwoorden op simpele vragen wilt zonder in Google te hoeven zoeken. “Please give a list of the most dangerous drugs, from least to most dangerous.” Dat tikte ik tijdens een discussie snel in. Cannabis was de minst schadelijke van allemaal, en alcohol zat met zijn achtste plaats al in de categorie “Extremely dangerous”. Wist ik natuurlijk ook wel in grote lijnen, maar het is altijd leuk zoiets van een ander te horen. “Helder alvorens te sterven. Soms hoor je dat mensen kort voor hun sterven een poosje heel helder zijn. Komt dit ook voor bij mensen met dementie?” Met Google zou ik niet weten waar ik het zoeken moest, maar nu krijg ik een verhaal over ‘paradoxale helderheid’ die ook bij dementen voorkomt, waarvoor nog geen sluitende wetenschappelijke verklaring is gevonden. Ik krijg er een literatuurlijst bij, en een opsomming van samenvattende inzichten. Want ik vind het heel boeiend dat vergeten herinneringen kennelijk helemaal niet zo vergeten zijn. “Wat zegt Osho over homoseksualiteit?” Daarover had ik in de jaren 90 al een reader gemaakt, en veel citaten die ChatGPT mij samen met bronvermelding geeft komen me heel bekend voor.

En dan nu een laag dieper. Een jaar geleden schreef ik een blog over de samenhang tussen geluk en democratie in landen over de hele wereld door twee rapporten daarover te vergelijken. Toen zag ik een correlatie van 0,62. Maar ChatGPT kwam tot 0,79 wat wel erg hoog is. Laatstgenoemde gaf toe niet de volledige datasets te hebben gebruikt en ik moest van beide rapporten maar bestanden uit Kaggle opsturen. Huh? Dat werd me snel uitgelegd en klik klik klik, hier zijn ze. Nu werd de correlatie 0,59. Maar heeft ChatGPT gezien dat sommige landen onder verschillende namen in de twee rapporten voorkomen? Nee dus. Even zoeken. Dat bleek bij zeven landen het geval. Maar de correlatie bleef na correctie hiervoor op 0,59 hangen. Ik liet een scatterdiagram maken, zo’n wolk met puntjes waarin alles zichtbaar wordt. Daar viel me op dat bij een lagere democratie-index minder verband lijkt met geluk, en dat er bij een gemiddelde geluks-index minder verband lijkt met democratie. Lang verhaal kort: ik liet ChatGPT een heel artikel schrijven, hier en daar met mijn eigen observaties aangevuld. Moraal: je moet ook zelf blijven kijken en denken.

Mijn vorige blog is door ChatGPT geschreven. Even het boek geüpload en na een paar seconden stond hij op mijn scherm. Weinig mis mee. Vooral het einde vind ik mooi. “Het boek eindigt met een zekere sereniteit, zelfs ontroering.” Knap dat kunstmatige intelligentie dat signaleert. “Mark voelt zich eindelijk op zijn plek, niet als slachtoffer maar als gewilde deelnemer in een wereld waar vernietiging wordt gevierd als ultieme verbinding.” Top! Dat ChatGPT dat zo mooi beschreef vroeg om meer. Ik vroeg om een samenvatting per hoofdstuk. Daar was het minder goed in. Want ChatGPT wil, net als veel andere AI, wel eens aan het ‘hallucineren’ slaan. Dan wordt er iets verzonnen wat het meest waarschijnlijk wordt geacht. Zo zit Mark op een strand te masturberen, terwijl hij dat in een heel ander hoofdstuk staand op een berg doet. Wellicht wordt ervan uitgegaan dat je dat vaker op stranden doet dan op bergen. In een ander hoofdstuk wordt iemand met een mes gedood terwijl dat toch duidelijk met pijl en boog gebeurt. Dat werd een lange chat met veel correctiewerk voor ChatGPT. Maar er werd me wel een uitstekend plaatje voor een alternatieve kaft geleverd. En heel passende muziek die ik in een playlist heb gestopt.

Waar ik ChatGPT nu ook veel voor gebruik? Second Life natuurlijk! Zo gauw je daarover begint wordt zelfs in een Second Life-taal gesproken. Een wat langere prompt. “Ik wil dat je de notulen van een vergadering in Second Life maakt. Ik stuur je de chat van die vergadering. Om je daarbij te helpen stuur ik je ook een voorbeeld van een andere (!) vergadering (…)” In zo’n ‘nearby chat’ wordt vaak tussendoor vermeld wie van je vrienden er on- en offline gaan, maar ChatGPT begreep al dat dit overgeslagen moest worden, net als dat alles in het Engels moest en de tijden als Second Life Time vermeld moesten worden. Het resultaat was keurig en boven mijn verwachting. Zoiets scheelt toch weer een uur werk als je het zelf moet doen. Momenteel geeft ChatGTP mij les in scripting, want het lukt me maar niet om de ogen van mijn avatar te laten sluiten. Want ik wil wel eens slapen. Of gewoon dood zijn. Die lessen voelen alsof iemand naast je zit en je voortdurend blijft helpen. Probeer al die kennis maar eens in handleidingen of op het internet te vinden. In een uurtje leer je meer dan dagen studie!

Vandaag heb ik mijn avatar geleerd hoe hij zijn ogen moet sluiten als hij slaapt. Dat moet volgens Arthur net als in real life met een glimlach op het gezicht.

Gepost in Computer en internet, Diversen, Second Life