29 mei 2023
Soms moet je gewoon stout zijn. Omdat je niet anders kan. Omdat politici willens en wetens niet willen luisteren. Omdat de toekomst van je eigen leven op het spel staat. En gaat het niet om je eigen toekomst, dan gaat het zeker om de toekomst van je kinderen en kleinkinderen. De opwarming van de aarde dus, met alle desastreuze gevolgen ervan, zoals vernietiging van de natuur, massamigratie en … nou ja, dat hoef ik niet meer te vertellen. De politiek, het bedrijfsleven en de boeren hadden al decennia kunnen weten dat ze zo niet door kunnen gaan. En wie niet luisteren wil moet voelen. Ons nageslacht zal niet trots op ons zijn. Ik snap trouwens niet hoe mensen het nog aandurven om kinderen op de wereld te zetten. Soms hoop ik dat er een nieuwe pandemie komt, want die bleek heel gunstig voor het klimaat. Het kan dus wél! Maar tot mijn verbijstering zie ik nog steeds mensen voor verre vakanties rustig in vliegtuigen stappen. Jongens, dat kán allemaal niet meer.
Ik geniet dus van de acties van Extinction Rebellion. Nu opnieuw op de A12 in Den Haag. 1579 klimaatactivisten opgepakt! De politie heeft kennelijk niets beters te doen zoals het verkeer omleiden. Dat werd een vrolijk arrestatiefestival! Want de openbare orde moet gehandhaafd worden. Laten die automobilisten maar de trein nemen of gaan fietsen, want eigenlijk zijn zij het die de openbare orde verstoren. Die leggen veel te veel beslag op ruimte die van ons allemaal is. Ja, protesteren kan wél! Mensen kleden zich gewoon uit als waterkanonnen in stelling worden gebracht. Dat geeft het ook iets ludieks. En zoetjes aan begint ook de intelligentsia achter deze vreedzame protestbeweging te staan. Zoals wetenschappers van Science Rebellion. ‘Die mensen van Extinction Rebellion, die hebben gewoon gelijk,’ zegt klimaateconoom Reyer Gerlach van de Tilburg Universiteit, die meegewerkt heeft aan een rapport van VN-klimaatpanel IPCC. ‘De maat is vol.’ Ook hij demonstreerde mee.
Op de website van Extinction Rebellion zie ik dat ze een mooi logo hebben. Een zandloper binnen een cirkel, ofwel de tijd die de aarde de aarde nog rest. De beweging is vijf jaar geleden in het Verenigd Koninkrijk ontstaan en herbergt nu duizenden rebellen in 1206 groepen in 86 landen. Ze zijn tegen ecologische verwoesting en willen een ‘rechtvaardige transitie door het oprichten van een Burgerberaad dat een leidende rol speelt in de besluitvorming.’ De nood is hoog, want ‘oneindige groei op een eindige planeet is onmogelijk.’ Dat heb ik zelf ook nooit begrepen, waarom economie en bedrijfsleven steeds moeten blijven groeien. Zelfs met een minimale intelligentie kun je begrijpen dat dit niet eeuwig zo door kan blijven gaan. Dat geloof is niets anders dan dat in kankergezwellen. Afgelopen zaterdag was het protest gericht tegen de jaarlijkse 17,5 miljard staatssteun voor fossiele bedrijven, een veelvoud van uitgaven voor het klimaatbeleid. Kiezen voor kanker kan kennelijk ook een politieke keuze zijn.
Acties als deze, zoals recent het verstoren van een aandeelhoudersvergadering van Shell, kunnen er niet genoeg zijn. Zondag kwamen de meeste arrestanten van Extinction Rebellion alweer vrij, zodat de politie baalt. Waar hebben ze dit alles dan voor gedaan? Maar ze kunnen natuurlijk lastig even 1579 mensen opbergen. Ik heb er vaak op gemopperd dat er te weinig gehandhaafd wordt, maar nu vond ik dat wel leuk. Van protesteren kun je een leuk feestje maken, en dat is nu mooi gelukt. Tegen rechts en kapitalistisch beleid dat Extinction Rebellion pervers en misdadig noemt. En terecht.
Gepost in Maatschappij en politiek 
Geen reacties »
24 mei 2023
Soms heb ik er last van. Vooral ’s morgens als ik de slaap niet meer kan vatten, en ik hem eigenlijk helemaal niet wíl vatten. Ik lig te luisteren en duik mijn lichaam in. Ochtendlicht wurmt zich langs de gordijnen en het is net of er buiten iets onhoorbaars aan het zoemen is. Er is een lichte tinteling in de lucht. Ik weet dat dit het is, en als ik even niet denk over mijn denken vat ik vonkjes op van wat me al mijn hele leven achtervolgt. Ik ben het licht, de waarheid en het leven. Dat schijnt Jezus ook gezegd te hebben, maar dat geldt niet voor hem alleen. Ik kleed me stilletjes aan en vlucht naar buiten, nog voor het wakkere ochtendrumoer begint. Wat geraas van verkeer in de verte in de windstille morgen die langzaam de dag gaat kleuren. Kauwtjes, een Turkse tortel, merels, duiven en vlucht AC896 naar Athene. Zonnevlekken bestralen de stammen van jonge bomen. Een verstilde extase is overal om me heen. En in me.
Eigenlijk ben ik een nachtmens omdat ik van stilte en donkerte hou, dus ochtenden maak ik niet vaak mee. Vroeger moest ik vroeg op om naar school te gaan, en achter de wastafel werd ik ook wel eens overvallen door die merkwaardige ontwakende sfeer om me heen. Alsof de zwijgende zon een onzichtbaar kleurenspel over de wereld uitstrooide. Ook jaren later, nadat ik de nacht had doorgehaald, genoot ik van de ochtendsfeer. Nieuw fris leven liet van zich horen. Soms gebeurt het gewoon overdag. Op mijn studentenkamer werd ik er een keer zo door overvallen dat ik niet binnen kon blijven en het park in vluchtte. Die andere realiteit, die échte realiteit kan geen muren om zich heen verdragen. Ook Osho vluchtte een park in, en hij werd verlicht onder een boom, net als Boeddha. Ik ben eens naar die boom gegaan en heb bladeren van hem mee naar huis genomen. Ik heb iets met bomen, wat ze in de gemeenteraad nog heel goed weten.
Ik luister naar het onhoorbare alsof dat de boodschap van alle muziek is. Zie het onzichtbare alsof de leegte meer vol is dan de dingen om me heen. Voel het vormloze als een geur die vertelt over mijn onbestemde bestemming. Denk het ondenkbare waarin alle waarheid verstoppertje speelt. En ik laat dat denken rustig zijn gang gaan. Dat is goed zo, ook als het meteen weer alles wil opschrijven, duizenden dagboekbladen en honderden blogjes waarin ik vaak tracht het woordloze te verwoorden. Ook dat is goed, hoe armzalig dit alles ook tekortschiet. Maar nu even geen oordelen, geen kritiek, geen plannen. Doe niets, zei Freek de Jonge al, want overal komt narigheid van. Nergens is vrede, zei hij ook, dus wees nergens. En als ik nergens ben, ben ik overal, omhels ik de hele wereld. Er staat geen grassprietje op de verkeerde plaats, alles is zoals het kennelijk moet zijn.
De dag daagt. De merel zingt nog steeds, heeft nu gezelschap van een piepende pimpelmees en een kwetterende kauw. En vlucht KL1883 naar Neurenberg. Dat zijn de écht belangrijke dingen.
Gepost in Spiritualiteit, Uit mijn leven Geen reacties »
14 mei 2023
Een stille zondagmorgen. Een paar kilometer verderop luiden kerkklokken. Ik denk aan de kerk in Osdorp waar ik vroeger nogal eens kwam. De Uitweg, heette hij geloof ik. Is later afgebroken. Ik denk ook aan Renova met zijn verstilde tempeldiensten. Wellicht regent het daar ook nu onzichtbare goudvlokken terwijl ik dit schrijf. Drie jaar geleden schreef ik een blog over de Rozenkruisers. Ook waarom ik daar weer wegging. Iemand reageerde met de vraag of mijn ego me misschien in de weg zat. Typisch zo’n reactie waarop elk antwoord fout is, en waarmee ik dus weinig kon. Achteraf denk ik dat mijn ego niet zozeer de reden was waarom ik de School verliet, maar waarom ik er tot dan toe gebleven was. Want wat voelde ik me goed en spiritueel, ingewijd als ik werd in de mysteriën, gezegend als ik was met erbij te mogen zijn. Toch was het een mooie tijd en ik ben dankbaar dat te hebben mogen meemaken. De sfeer was prachtig. Maar met hun leer kon ik weinig. Eerst slorpte ik die gulzig op, las ik Max Heindel en zo met rode oortjes, maar achteraf beschouwd vind ik dat nodeloos ingewikkeld allemaal.
Kan je met een ego een ego bestrijden? Niet alleen bij de Rozenkruisers, maar ook bij Osho staat het verliezen van je ego centraal. Ook daar is het vaak een egotrip om het ego los te laten, maar daar zit de spirituele leer veel minder ingewikkeld in elkaar. Je hoeft alleen maar stilletjes naar je gedachten met zijn oordelen te luisteren zodat je je er niet meer mee identificeert. Hetzelfde met je lichaam en met je gevoelens. That’s all. Mijn ego mag er gewoon zijn, en naarmate ik dat accepteer heb ik steeds minder ego. Alles, maar dan ook alles wordt relatief, en het enige dat overblijft is mijn vormloze en lege bewustzijn dat niet eens van mij is. Geleidelijk ontdek ik dat ik dingen niet zozeer doe, maar dat ze gedaan worden. Ik wil steeds minder, laat dingen gebeuren en denk steeds minder in termen van goed en slecht, oordeel minder en laat de dingen zijn zoals ze zijn. Ik kom steeds meer terug in de wereld van mijn jeugd waarin ik geloofde dat alleen spontaniteit tot iets kon leiden. Ik was daar best radicaal in, en terecht. De wereld van organiseren, plannen en managen staat steeds verder van me af. Als dingen niet vanzelf gebeuren hoeven ze steeds minder voor mij.
Mijn Wetenschappelijke Tante heeft ooit mijn ouders verteld dat ik lui was. Hoewel dat niet als compliment was bedoeld, zat daar wel waarheid in. Ik vond het maar niks dat ik de mooiste tijd van mijn leven in schoolbanken moest zitten en steeds aan mijn toekomst moest denken. Ik was verliefd! En dat is toch veel belangrijker? Wat dit betreft was ik niet de enige, net zoals ik niet de enige ben die nog regelmatig droomt over proefwerken, examens en afstuderen. Velen denken dat je leven een rotzooitje wordt als je alleen maar doet waar je zin in hebt, maar het tegengestelde is het geval. Ja, je zal niet meer echt bij de wereld horen maar wél bij jezelf, bij je diepste onnoembare kern. Ik voel me dan ook een zwerver, met mijn minimale inspanning om een beetje te overleven. Zonder auto, afwasmachine en verre vakantiereizen, maar tegelijk is veel noodzakelijks gewoon op me afgekomen, zonder sollicitatieprocedures, beleefdheden en andere hypocriete aanpassingen. Ik hou er niet van om mijn best te doen of dingen te moeten. Wat dat betreft ben ik net een kind. Teksten en verhalen die ik niet spontaan en rechtstreeks op mijn iPad eruit raffel hoeven niet zo voor mij. Dit verhaal dus wel.
Gepost in Spiritualiteit Geen reacties »
10 mei 2023
Ik heb me er altijd over verwonderd hoe vanzelfsprekend het in bestuurlijke kringen is om alcohol te nuttigen. Na bijeenkomsten stond er ook wel jus d’orange op tafel, maar ik was een van de weinigen die daar gebruik van maakten. Als je ergens het glas op heft, schijnt dat iets alcoholisch te moeten zijn. Ik weet niet waarom. Alcohol zit kennelijk in het bloed van onze cultuur. Niet dat ik echt iets tegen alcohol heb, maar eigenlijk vind ik het maar een stom spul. In onze koelkast ligt al jarenlang hetzelfde flesje Kasteelbier. Toegegeven. Donkerbruin bier, liefst van het vat, is iets waar ik soms graag een uitzondering voor maak. Dat smaakt tenminste ergens naar. Maar het flesje ligt er nog steeds. Energieverspilling om dat al die jaren koel te houden. Ik denk er gewoon niet aan, kijk er niet naar en vergeet het. Vriend kennelijk ook. In de trapkast staat ook nog wat alcoholisch spul te verpieteren. Tot twee jaar geleden stond er altijd een glas rode wijn naast mijn bed. Dat mocht ik na een operatie even niet drinken omdat het niet goed combineerde met medicijnen. Daarna heb ik er helemaal niet meer aan gedacht. En ontdekte ik een veel betere manier om in slaap te komen. Gewoon liggen luisteren in de stilte en in mijn lijf onder de warme dekens te verzinken.
Toegegeven. In mijn studententijd lustte ik wel pap van alcohol. Maar niet tijdens onze rookavondjes. Dat werd vaak met water aangelengde sinaasappelstroop, waarvan ik de naam vergeten ben. Dán geen alcohol, want de combinatie daarvan met hasj of weed was not done. Alsof ze tegengestelde werkingen hadden. Je diende geestverruimende middelen niet te combineren met verdovende middelen zoals alcohol. En drugs waren geestverruimend. Ook hasj en weed. Althans voor mij. Dan was Pink Floyd niet iets wat uit de boxen kwam, maar door mijn hele lijf vibreerde. Ik werd de muziek, één met de muziek. Probeer zoiets maar met alcohol te doen. Van stom drinken word je stomdronken. Je krijgt wat studentikoos beneveld geblaat en daar moet je in sommige kringen nog trots op zijn ook. Toegegeven. Een van mijn eerste liedjes was een oubollig drinklied waarin ik herhaaldelijk om nog een glaasje vroeg. Dat werd een halve fles wodka en dat heb ik geweten. Nooit meer zoveel gedronken. Nou ja, een keer als proefpersoon van een wetenschappelijk experiment in de faculteit. Verschrikkelijk om dan mijn kater niet met koffie te kunnen verdrijven omdat ik aan allemaal apparatuur moest hangen. Wat voor metingen dat allemaal waren weet ik dus niet meer.
Ik kom op dit alles omdat ik vandaag in de NRC een artikel las onder de kop Alcohol is goed en drugs slecht; really? van Kaj Hollemans. Hij is jurist en expert op het gebied van wet- en regelgeving rond alcohol en drugs en juridisch adviseur van de campagne normaaloverdrugs.nl. De VVD wil het aantal verlooppunten van alcohol uitbreiden via het initiatiefvoorstel Regulering mengformules. Ofwel met zogenaamde blurring, een combinatie van horeca en detailhandel. Voor Hollemans staat vast dat alcohol leidt tot schade voor de gezondheid en de samenleving. Als je de baten en de kosten van alcohol met elkaar verrekent kost alcohol de samenleving tussen de vier en zes miljard euro per jaar. Tegelijk wil de VVD via een uitbreiding van de Opiumwet honderden nieuwe psychoactieve stoffen verbieden, zonder dat is aangetoond dat ze schadelijk zijn. Oké, die zogenaamde NPS zijn wellicht schadelijk, maar alcohol is bewezen schadelijk. Waar kies je dan voor? ‘Door de feiten en adviezen over alcohol te negeren en in te spelen op de angst over drugs,’ concludeert de auteur, ‘vormen deze politici uiteindelijk een groter gevaar voor de samenleving dan de drugs die ze trachten te bestrijden.’
Misschien is de oorzaak van veel ellende wel dat politici en bestuurders gewoon veel te veel drinken. Dat is dom, en als je dat nog niet bent word je het wel met alcohol. Eigenlijk zou je niet het glas moeten heffen op de ‘liberale’ VVD, maar een jointje op die partij moeten roken. Hoewel? Dan flip ik meteen!
Gepost in Gezondheid en welzijn, Maatschappij en politiek, Uit mijn leven Geen reacties »
30 april 2023
Voor mij ligt Hoe hoort het eigenlijk? van Amy Groskamp-ten Have, geheel herzien door Reinaldis van Ditzhuyzen. Dat boek heb ik rond de eeuwwisseling van Vriend gehad, of eigenlijk van Sint, met de annotatie “Ware beschaving komt van binnenuit!” Wellicht leek ik voor hem teveel op Bram uit de commune van Paul van Vliet, en was dit bedoeld als hulp om mij bij de Rozenkruisers wat netjes te gedragen. Want daar waren de omgangsvormen toch wat anders dan in de ashram van Osho. Ik moet toegeven dat beleefd gedrag niet mijn beste kant is, daar ben ik vaak iets te wild en spontaan voor, zodat ik me goed kan voorstellen hoe Toon Hermans zich tijdens een banket voelde. Desalniettemin vind ik dit een leuk boek. Net als in een samenleving zijn er in omgangsvormen regels nodig om een en ander plezierig en gesmeerd te laten verlopen. Dat schijnt nodig te zijn. In het boek zijn dan ook hoofdstukken gewijd: omgang, kleding, gastvrijheid, aan tafel, officiële gebeurtenissen en formaliteiten, schriftelijke en mondelinge communicatie, en protocol. 271 pagina’s. Dit allemaal voor de westerse wereld dan, waar heel anders over dit soort dingen wordt gedacht dan elders in de wereld.
Veel etiquette spreekt voor zichzelf en kan je ook wel zelf bedenken. Zoals geen boeren of winden laten, of met iemand praten aan de overkant van de straat. Helemaal compleet is het boek niet, want er staat nergens dat het niet netjes is om twee keer te toeteren als je na een bezoek wegrijdt. En het Welkom, dames en heren zou volgens Philippe Geubels ook wel aangepast mogen worden aan de moderne tijd. Helaas blijft het onderscheid tussen dames en heren in nette omgangsvormen nog steeds onuitroeibaar. Met al die vrouwenemancipatie weet ik als man soms niet meer waar ik goed aan doe. Want een vrouw zou zich best gediscrimineerd kunnen voelen als ik, indachtig Amy, als man niet achter maar vóór haar de trap op loop, alsof vrouwen nooit de broek aan zouden hebben. En ik zou het best eens leuk vinden als een vrouw eens mij bij de deur liet voorgaan. Het dames gaan voor heb ik dan ook nooit begrepen. Wellicht is dit soort beleefdheden een psychologisch trucje om het ‘zwakkere’ van het vrouwengeslacht te bevestigen en daarmee te bestendigen. Over het verschil in gepaste kleding voor mannen en vrouwen valt mij op dat mannen veel minder bloot mogen laten zien dan vrouwen: beschouwen we de laatsten in betere kringen toch een beetje als lustobjecten of zijn de mannen gewoon preutser?
Is etiquette te rijmen met de opvatting dat ware beschaving van binnenuit komt? Kán ware beschaving überhaupt van binnenuit komen? Ik denk het wel. Iemand met een beetje bewustzijn kan het allemaal zelf bedenken. Mijn moeder was trots op me toen deze jongen in de tram een oudere dame met een parmantig handje mijn zitplaats aanbood. Wellicht had ik ergens gelezen dat dit zo hoorde, maar deed ik dat toch uit mijzelf. Mijn moeder trachtte me soms wel dingen te leren, zoals wat te laat komen bij mijn grootouders omdat je de vrouw des huizes wat extra tijd moest geven om zich voor te bereiden. En wij maar op en neer drentelen op de Minervalaan. Alsof grootmoeder niet zo beleefd hoeft te zijn om ons op tijd te ontvangen! Deze voorkomendheid had ik nooit zelf kunnen bedenken. Je zou het boek van Amy, herstel: mevrouw Groskamp-ten Have hooguit als leidraad kunnen zien om je bewustzijn wat op te vijzelen over hoe je anderen kunt plezieren. Ervan uitgaand dat je dat wilt natuurlijk. Bijvoorbeeld dat je in sommige kringen teveel aandacht naar je toe trekt door je totaal anders te kleden. Tenzij je dat juist wilt natuurlijk. Maar zelf ben ik nog altijd iemand die vindt dat mensen me maar moeten nemen zoals ik ben. Zoals Maarten van Rossem zegt: “Als ik ergens niet naar binnen mag vanwege mijn kleding, hoeft het niet meer voor mij.” Dat bespaart meteen 271 pagina’s.
Rekening houden met anderen getuigt van innerlijke beschaving. Maar we zijn niet op de wereld om aan elkaars verwachtingen te voldoen. Als jouw beleefdheid niet echt door jou geleefd is – en dat is maar al te vaak het geval – is het onecht, en dat zou de ander ook niet moeten willen. Beleefdheid is meestal hypocrisie. Zo zou het boek van Amy ook Hypocrisie voor dummies kunnen heten. Excuses, mevrouw Groskamp-ten Have.
Gepost in Maatschappij en politiek Geen reacties »
24 april 2023
Als je verlicht wilt raken, is er een aantal dingen dat stom is, die je juist niet moet doen. Zoals mediteren, bidden, yoga en noem maar op. Want als je iets wilt bereiken dat je al bent hou je jezelf voor de gek. Doordring jezelf ervan dat je verlicht bent en je bent verlicht.
Daarover vertelt Osho die in 1976 en 1977 een cyclus van 91 lezingen in het Hindi gewijd heeft aan Ashtavakra die ergens tussen 800 en 600 voor Christus heeft geleefd. Zijn naam betekent dat hij door acht bochels misvormd is. Als twaalfjarige voerde hij gesprekken met koning Janak, en wat hij hem vertelt gaat meteen naar de kern van alle spiritualiteit. Osho vergelijkt Ashtavakra met Krishnamurti die ons bijna jammerend op het podium trachtte te overtuigen van de meest directe weg die er bestaat. In latere lezingen moet Osho weinig van hem hebben, maar hier vindt hij Krishnamurti een van de grootste meesters. Het doet ook denken aan Elly en Rikkert Zuidervelds bekende zegswijze Er is geen weg naar vrede, vrede is de weg. Of aan Freek de Jonge in De Openbaring: “Nergens is vrede, wees nergens. Niemand is gelukkig, wees niemand,” hoewel ik mij soms afvraag of Freek zélf de diepte van deze woorden heeft begrepen.
De eerste tien lezingen van Osho over Ashtavakra zijn in het Engels vertaald, en later door Osho Publikaties in het Nederlands. Zoeken naar verlichting is net zoiets als zoeken naar je eigen lichaam, naar iets dat je allang hebt maar vergeten bent. Is er dan helemaal niets te doen als je bevrijd, verlicht wil raken? Ja, er is niets te doen. Maar daar zit nu juist de angel, want we zijn vrijwel niet in staat om niets te doen. Want meestal blijven er gedachten en verlangens in je hoofd rondcirkelen en dan ben je niet echt stil vanbinnen. Met zijn meditatietechnieken, en vooral de Dynamic Meditation, wil Osho ons uitputten totdat we erbij neervallen. Dan blijft er alleen waarneming over, bewustzijn dat onze diepste kern is. De machine van ons denken pruttelt misschien nog wat na, maar juist op die verstilde momenten krijg je de smaak van verlichting te pakken. Ook seks kan natuurlijk een weg zijn, mits je jezelf daar helemaal in verliest. Ik denk aan vriendjes met wie ik zo heerlijk aan het vrijen was dat ik niet meer wist welke lichaamsdelen van mij en van hem waren. En bij wie ik na het klaarkomen wegzweefde in een intense rust en vrede.
Eigenlijk weten we drommels goed wat verlichting is. Dat we in wezen niets anders dan vormloos en leeg bewustzijn zijn. Of beter: dat we een stukje van het bewustzijn zijn dat je ook God kan noemen. Een stukje God, ja, zo noemde ik mijzelf ooit in een verhaal over het leven in de hemel. Dat we in wezen God zijn hoor je vaak in Oosterse tradities. Tat twam asi: dat ben jij. Dat klinkt misschien arrogant, maar is het niet nóg hoogmoediger te geloven dat we God niet zijn, dat we een afgescheiden ik hebben, dat we géén deel uitmaken van een bestaan waarin alles met alles verbonden is? Ons ego is per definitie egoïstisch. Het goddelijke – Osho spreekt liever van goddelijkheid dan van God – is overal, doordringt alles. Het voelen, weten en leven daarvan is verlichting, voorbij onderscheid tussen ik en de ander, tussen vreugde en verdriet. God, het bestaan is gewoon en daar is geen plaats voor dualiteit, onderscheid en oordelen.
Jij en ik kennen allemaal dit soort ervaringen, al is het maar voor een paar seconden. Maar het verlangen naar meer en vaker staat die alleen maar in de weg. Alle pogingen om verlicht te raken zijn tevergeefs. Er is niets meer te doen dan dit niet te vergeten, bewust te blijven en in je hart te koesteren als een geur die diep in je wezen is verankerd. Steek je neus in die onbestemde her-innering. De seringen bloeien!
Gepost in Spiritualiteit Geen reacties »
17 april 2023
Volgens sommigen, waaronder Osho, kan je van sterven ook een feestje maken. Daarover doen we meestal veel te serieus. Doodgaan is ook een vorm van leven, en je kan ook tijdens je sterven verlicht raken. Volgens sommigen, waaronder Osho, is serieus zijn een ziekte. Want het hele bestaan, inclusief de cyclus van sterven en geboren worden, is één spel. Humor is dan ook een spirituele kwaliteit. Niet alleen omdat het relativeert maar ook omdat het ons denkende ego op de hak neemt. Volgens sommigen, waaronder Osho, is elke vleeseter een kannibaal, en eet de laatste zelfs beter vlees. Dus als je dan tóch je perverse wens wilt bevredigen, zoek een vrijwilliger die zich graag laat opeten en iedereen is blij. En of je het gelooft of niet, die vrijwilligers bestaan echt, zij het niet in groten getale. Het bekendste voorbeeld is wellicht Berndt Brandes die zich door Armin Meiwes liet opeten. Dominee Gremdaat wees dat af, want je merkt er zelf toch niets meer van. Maar het is me nog steeds niet duidelijk waarom Armin Berndt niet mocht opeten. Kijk dus toch maar een beetje uit, want als kannibaal word je snel voor het gerecht gedaagd. En dat is niet je lievelingsgerecht.
Geef die jongens toch allemaal de kans om elkaar op te eten als ze dat leuk vinden! Zoals Salvador Dali zei: kannibalisme is een van de meest voor de hand liggende uitingen van tederheid. De ware liefde dus, waarin je écht in elkaar opgaat. Ik geef al die jongens dus graag die kans. Nee, niet in real life, want daar staan tussen droom en daad wetten in de weg. Dat werd dus Second Life. De speeltuin van lustmoordenaars en kannibalen heb ik Snuff & Snack genoemd. Braadspitten, kookpotten, ovens en slachtbanken, ik heb het allemaal voor de jongens klaargezet. Met natuurlijk een restaurant. Leef het maar uit, lekkere jongens! Speel er maar mee, geniet van je duistere behoeftes! Snakken naar sterven is helemaal oké. Oefen dus maar met overgave en pijn. En met sterven natuurlijk, want in Second Life heb je zo veel levens dat katten er jaloers op zijn. Wat volgens sommigen, waaronder Osho, ook in real life het geval is.
Moet je je voorstellen: een soort geestelijk orgasme waarin je in ultieme overgave wegdrijft in tijd en ruimte, versmelt met de ander, de omgeving, de kosmos! En willen we dat eigenlijk niet allemaal, is het dat niet wat ons aan seks verslaaft? Kan een levensdrift überhaupt bestaan zonder doodsdrift? Eigenlijk is alle seks een vermomde vorm van kannibalisme, meneer Freud! Luister maar naar de taal die vrijende paren uitslaan, en hoe ze met likken en bijten elkaar eigenlijk willen oppeuzelen. ‘Om op te vreten,’ las ik onlangs als complimentje bij een foto van een pasgeboren baby. Die schijnen inderdaad heel lekker te zijn, maar toch zie ik dat mijzelf niet snel doen. Want het moet voor iedereen wel leuk blijven, dus ook voor de baby’s, en ik betwijfel of die daar zelf bewust voor kiezen, dus dan gaat de lol er snel van af. Bovendien vind ik het in real life een beetje eng allemaal, dat slachten en zo. Daar durf ik niet eens naar filmpjes van onthoofdingen te kijken. En van koken en braden heb ik de ballen verstand, daar leven Vriend en ik te vegetarisch voor.
Welkom bij Snuff & Snack, waar beulen stervensbegeleiders zijn, en waar er niks mis mee is als je jong wilt sterven, in de glorie van je leven. Volgens Osho, die in 1976 een mooie lezingencyclus onder de titel The Art of Dying hield, is sterven de culminatie van het leven, en waarom zou je daarvoor wachten tot je oud en afgetakeld bent? Sterven zou een basisrecht van de mens moeten zijn, ook als je nog volop in het leven staat. Minimumleeftijd 18 jaar. Ik lees wel eens dat iemand ‘te jong’ gestorven is, maar hoe weet je dat? Misschien was hij of zij wel een oude ziel die nog maar weinig te zoeken had in het leven om verlicht of bevrijd te raken. Overigens is mijn paradijsje niet de enige plek in Second Life waar je van elkaar kunt smullen. De beheerder van deze virtuele wereld vindt het goed allemaal. Zolang kinderen geen geslachtsdelen zien is moord en doodslag oké en kan je bloed laten vloeien waar je maar wilt. Het enige gebrek is dat het niet immersief genoeg is om je ook écht pijn te laten voelen en écht sterven te laten beleven, dus voorlopig blijft het nog behelpen.
Misschien dat sommige mensen mij pervers vinden met mijn mix van speelsheid, kannibalisme, spiritualiteit, humor en seks die ik moeiteloos met elkaar verbind. Wat ík echter pervers vind is de manier waarop wij met dieren omgaan omdat we zo nodig hun vlees moeten eten. Terwijl we steeds meer ontdekken dat dieren wel degelijk bewustzijn hebben, zelfs zelfbewustzijn, zoals hoogleraar en bioloog Frans de Waal in Tegenlicht vertelt. Ze kunnen dus ook lijden. Als je vlees wilt eten is tot daaraantoe, maar val de dieren daar niet mee lastig. Vandaar dat ik wel eens zeg dat mensenvlees het enige eerlijke vlees is.
Gepost in Maatschappij en politiek, Psychologie, Second Life, Spiritualiteit Geen reacties »
10 april 2023
Ik heb een rare horoscoop, maar als Waterman vind ik dat eigenlijk wel leuk. Overigens zegt mijn horoscoop eigenlijk niets over mij – iets waaraan ik mij zelf regelmatig moet herinneren. Net als een lichaam héb ik een horoscoop, dus ga nu maar puzzelen over wie of wat het eigenlijk is wat die horoscoop heeft. Maar goed, mijn huidige lichaam heeft zich voor het eerst gemanifesteerd op 28 januari 1947 om 4:36 uur in Blaricum. Mijn vader ging heel nauwkeurig met tijd om en luisterde net als ik graag naar de piepjes op de radio om zijn horloge op de seconde gelijk te zetten. Dus zal mijn geboortetijd ook wel tamelijk correct zijn. Het vroor negen graden die nacht. Het verhaal gaat dat ik snel en pijnloos geboren was, voordat mijn moeder het echt in de gaten had. Wel rende mijn vader nog snel door de kou om er een dokter bij te halen. Een jaar of twintig geleden ben ik nog eens in het toen leegstaande huis gaan rondstruinen en heb ik even stilgestaan in de kamer waar ik, hoewel ik het me niet meer herinner, het levenslicht zag. Met een klein balkonnetje met uitzicht op akkers die inmiddels verdwenen zijn.
Een horoscoop kent verschillende bouwstenen. Daar zijn in eerste instantie natuurlijk de twaalf tekens van de dierenriem. De planeten – en voor het gemak rekenen astrologen ook de Zon en de Maan daarbij – vertegenwoordigen verschillende drijfveren en kunnen bepaalde hoeken of aspecten met elkaar maken, die laten zien hoe goed ze het met elkaar kunnen vinden. Zo maakt in mijn geboortehoroscoop Mercurius, die over communicatie gaat, een exact aspect van honderdtwintig graden – een zogenaamde driehoek – met Neptunus, die gaat over ‘vage’ zaken zoals mystiek, overgave, oplossen en versmelten, maar ook over muziek en verslavingen. Niet iedereen houdt van die planeet, maar trouwe lezertjes zullen begrijpen dat Neptunus een lieveling van me is, vooral omdat hij in mijn horoscoop in het zenit staat. Schrijven over spiritualiteit en vage mystieke dingen past dus helemaal bij mij. En omdat die Mercurius in Waterman staat, samen met de Zon en Mars, gebeurt dat op een niet alledaagse wijze.
Maar naast tekens, planeten en aspecten zijn er ook zogenaamde huizen in de horoscoop, twaalf hemelsectoren die zeggen in welke levensgebieden de planeten zich het liefste manifesteren. Zo staan die Zon, Mercurius en Mars in mijn tweede huis dat gaat over zekerheden zoals geld en bezit, wat in Waterman natuurlijk een allegaartje wordt. In oppositie, ofwel recht tegenover die drie planeten, staan Saturnus en Pluto in Leeuw. Die staan bij mij dus in het achtste huis dat over onzekerheden gaat zoals angst en seksualiteit. Weet ik alles van. Pluto voelt zich thuis in dat huis: het is de planeet van dood en transformatie en hij kan daar niet diep genoeg in duiken. Zeker als hij door Saturnus wordt gesteund duidt dat op een fikse opruiming in diepe zieleroerselen. Weet ik dus ook alles van. Ik ging dus psychologie studeren. Opposities duiden op twijfel: Mercurius wil daarover schrijven en vertellen maar vindt het toch wat eng om taboes van Pluto in het achtste te doorbreken, want dat geeft weinig zekerheid. De enige zekerheid die mij rest is die van de onzekerheid.
In mijn geboortehoroscoop zijn alle planeten door aspecten met elkaar verbonden, voornamelijk conjuncties, driehoeken en opposities. Zodanig zelfs dat er een zespuntige ster daagt. Zogenaamde vierkanten van negentig graden zijn er niet te vinden. Door dit alles heb ik van nature weinig behoefte om voor dingen te vechten, want als dingen niet uit zichzelf soepel en harmonisch verlopen hoeven ze meestal voor mij niet meer zo. Maar er is één planeet die niet meedoet, die geen verbindingen met andere planeten heeft en zich verschuilt in het twaalfde huis van kosmische eenzaamheid: Jupiter, de heerser van mijn ascendant in Boogschutter. Al met al zie ik in mijn horoscoop een mix van spiritualiteit en taboedoorbrekende seksualiteit. Ik heb het nog niet over Venus in Boogschutter in het eerste huis gehad: ik kan heel aardig en royaal overkomen bij mensen. Ook niet over de Maan in Ram in het vierde huis: ja, ik kan ongeduldig zijn en ruzies met moeder zijn mij niet onbekend. Ook niet over Uranus in Tweelingen in mijn zevende huis, waardoor ik zeker van alternatieve en ongewone vrienden hou.
Het grappige van mijn horoscoop is dat op één na alle planeten – die staan voor onze drijfveren – zich in tekens bevinden die bij de elementen lucht en vuur horen, die voor denken en intuïtie staan. Zon, Mercurius en Mars in een groepje in Waterman, Maan in Ram, Venus in Boogschutter, Saturnus en Pluto gebroederlijk in Leeuw, Uranus in Tweelingen en Neptunus in Weegschaal. Allemaal lucht en vuurtekens. Ook hier speelt Jupiter weer niet mee, die staat heel alleen ongeaspecteerd in het bij Neptunus horende twaalfde huis, in het waterteken Schorpioen dat Pluto’s terrein is. Zo spelen Jupiter, Neptunus en Pluto een belangrijke rol in mijn horoscoop. Tegelijk is het een wonder dat ik nog leef, want de elementen aarde en water, die staan voor waarnemen en voelen, zijn bijna nergens te vinden. In aarde heb ik helemaal niets. Ik heb dan ook heel weinig met dat element en het vaak gehoorde advies dat je moet ‘aarden’.
Toen ik op school een linoleumsnede moest maken werd het Icarus, vliegend door de lucht op weg naar het vuur. Voor het beleven van de elementen kun je het beste een strandwandeling maken. Met je voeten in de aarde die naast je door het water wordt overspoeld terwijl de lucht boven je hangt, doorstraald met het vuur van de nog hogere vurige zon, die eigenlijk ook een ster is. Terwijl de planeten in lucht- en vuurtekens staan, staan ze in huizen die bij aarde en water horen. Ik had dus toch wel wat in die concrete levensgebieden te leren. Weet ik alles van. Zon in Waterman is wel leuk, maar deze Waterman moest wel leren met geld om te gaan, wat kennelijk toch belangrijk is. Je laten verbranden (vuur) klinkt misschien aantrekkelijk, maar het doet toch pijn (aarde). Mooie theorieën (lucht) zijn waardeloos als er geen gevoel (water) bij komt. Als ik een paar uur eerder of later was gebeuren zou dit soort dingen nooit gelukt zijn en zou ik al allang mij als een Icarus door de zon hebben laten verslinden. Want uit sterrenstof zijn we geboren en wat is mooier dan daarheen terug te keren? Echt thuis voel ik me niet op deze aarde, en dat hoeft ook niet. In plaats van te aarden wil ik liever ‘sterren’, alsof dat mijn echte afkomst en bestemming is.
Tot zover enkele grote lijnen. Maar ben ik dit? Ik herken mij in mijn horoscoop, maar een criticus kan natuurlijk tegenwerpen dat ik alleen datgene in de sterren zie dat ik wil zien. Hoewel ik ook wel een paar blinde vlekken zal hebben, denk ik dat dit in grote lijnen niet het geval is. Laat andere astrologen maar met commentaar komen, hoewel ook die natuurlijk hun eigen blinde vlekken hebben. Toch geloof ik dat astrologie kan leiden tot zelfkennis, wat ik hiermee pretendeer een beetje te hebben. Terwijl er spiritueel gezien eigenlijk helemaal niet iets als zelfkennis bestaat, en het identificeren met je horoscoop even dom is als dat met je waarneming, voelen, denken en intuïtie.
Gepost in Astrologie 1 reactie »
28 maart 2023
Tijdens mijn studie was ik een fan van Carl Rogers, bekend van zijn cliëntgerichte psychotherapie. Toen was gesprekstherapie nog heel gewoon. In tegenstelling tot gedragstherapie waar het alleen gaat om de meetbare stimulus en respons, was voor Rogers de subjectieve wereld het belangrijkst. In veel gevallen werkt gedragstherapie uitstekend, bijvoorbeeld om van fobieën af te komen. Met name vanwege de langdurigheid en daarmee de kosten van gesprekstherapie, heeft deze in therapieland veel veld moeten ruimen voor gedragstherapie. Jammer, want Rogers grensde voor mij aan het spirituele. Net niet, want het ging bij hem nog steeds over de persoonlijkheid, wat strikt vertaald ‘maskerleer’ betekent. Daarin heb ik een halve eeuw geleden een graad verworven, zodat ik nog steeds MSc voor mijn naam mag zetten. Maar ook dat is een masker. Net als mijn naam trouwens, maar ja, je moet toch wat.
Vertrouwen in het eigen lichaam was bij Rogers een belangrijk kenmerk van wat hij een ‘fully-functioning person’ noemt, iets wat veel lijkt op Abraham Maslows zelfactualisatie. “De persoon ontdekt steeds meer dat zijn eigen organisme betrouwbaar is, dat het een geschikt instrument is om in elke onmiddellijke situatie het meest bevredigende gedrag te ontdekken,” vertelt Rogers in On Becoming a Person. “Als je lichaam zegt dat het moe is, luister je ernaar en geloof je het in plaats van dat je er kritiek op levert; als het pijn lijdt, kun je daarnaar luisteren (…)” Dat lijkt veel op het getuige blijven zijn, wat bij Osho de kern van meditatie is. De therapeut kan iemand daarbij helpen door empathie te tonen, zijn cliënt onvoorwaardelijk te accepteren en door zelf écht te zijn. De therapeut als een begeleider die nooit sturend is, want uiteindelijk moet de client het allemaal zelf ontdekken. Zoals vertrouwen in het eigen lichaam.
Dat klinkt mooi als je gezond bent. Maar hoe kan je jouw lichaam vertrouwen als het misselijk en ziek is, als het pijn lijdt en bij ouderdom steeds meer begint te haperen? Ik denk dat dit vertrouwen veel met liefde te maken heeft, met de kunst om van je lichaam te blijven houden als het ziek wordt, zelfs als het sterft. Een weten dat het altijd zijn stinkende best voor je doet om zo optimaal mogelijk te blijven functioneren en voor je te zorgen, zelfs als je het mishandelt door slechte voeding en gewoonten. Je kan natuurlijk vloeken op je lijf, het gevoel hebben dat het je in de steek laat. Maar dat is nooit het geval want het blijft tot zijn laatste snik voor je knokken. Lichamen houden meer van mensen dan zij zich vaak bewust zijn. Het is een trouwe vriend die beter weet wat goed voor je is dan jij zelf.
En mag je beste vriend geen gebreken hebben? Accepteer het zoals het is, en het is de kunst om dat te blijven doen. Wat wij ziekte noemen is niets anders dan het pogen van het lichaam om in leven te blijven. Mooi toch? En op gegeven moment is het mooi geweest. Ook dat mag. Ik hoop te zijner tijd in volle vriendschap afscheid van mijn lichaam te zullen nemen.
Gepost in Psychologie Geen reacties »
22 maart 2023
Eerlijk gezegd heb ik niet zoveel op met de BoerBurgerBeweging en de mensen die daarop gestemd hebben. Het agrarische bedrijf lijkt in de verste verte niet meer op de mooie romantische plaatjes waarmee ik ben opgegroeid. Zoals veldbioloog Marc Schmitz gisteren in een ingezonden brief in NRC schrijft: “Wie maar oud genoeg is, weet dat boterbloemen door raapzaad zijn vervangen, en dat je inmiddels in de stad meer vogels ziet dan in de Gelderse Vallei. Het is eenvoudig: geen (bio)diversiteit in het boerenland? Dan zie je daar geen boterbloemen of zuring. En dan zijn er ook geen insecten meer (…) Zijn er geen insecten, of kruiden, dan zijn er ook geen vogels.” Natuurlijk voelen de boeren zich in het nauw gedreven, maar ze hebben het er zelf wel ook een beetje naar gemaakt. Ik maakte mee hoe ze op regenachtige dagen toch mest uitreden, dat steeds meer raaigras werd gebruikt dat slecht is voor de biodiversiteit, dat koeien voor het eerst aan hun oren gemerkt werden, dat hooi in gemene blauwkleurige balen de velden ging ontsieren. Kortom: het boerenbedrijf is een industrie geworden.
Het moest ook steeds groter en groter. Intussen zitten we met 3,8 miljoen koeien, 11,4 miljoen varkens, 100 miljoen kippen, 850 duizend schapen en 480 duizend melkgeiten. Daarmee heeft iedereen in ons land een vijfde koe, twee derde van een varken en meer dan vijf kippen. Waar láten we dat allemaal! Precies: zestig procent wordt geëxporteerd en daarmee zijn we de grootste exporteur van vlees in de Europese Unie. Alsof we de grond in ons kleine landje niet voor betere dingen kunnen gebruiken. En dan heb ik het nog niet eens over de vleesverwerkende industrie waar bij tijd en wijle per ongeluk varkens bij vol bewustzijn worden geslacht. En dat is nog maar een van de vele misstanden waarop de overheid maar bij mondjesmaat grip weet te krijgen. Hoezo houden boeren van hun dieren? Iets waar je van houdt ga je toch niet martelen en slachten? En als alles zo efficiënt moet zijn, waarom eten we dan überhaupt vlees? Want je stopt daar meer voedingswaarden in dan het uiteindelijk oplevert. Eten van vlees is gewoon dom. En als je dan zo nodig moet, laat dan de beesten erbuiten. Het enige eerlijke vlees is mensenvlees.
Het Tienpuntenplan Stikstof van de bewegende boerenburgers komt ook niet echt intelligent over. Zo zouden stikstofwaarden niets zeggen over de staat van de natuur – wat dan wel? Het stikstofbudget doet een veel te grote aanslag op de economie – opnieuw is de economie belangrijker dan de natuur. Het aantal Natura 2000-gebieden moet worden gehalveerd – alsof we geen Europese afspraken hebben. Stikstofruimte moet verleast of verkocht kunnen worden – alsof er dan minder stikstof in de lucht komt. Stikstof is niet de énige factor in de natuur – ja, natuurlijk moet Schiphol óók aangepakt worden. Spoedwoningbouw moet aangemerkt worden als reden om af te wijken van de bestaande stikstofregelingen – alsof we niet juist meer woningen kunnen bouwen als boeren wat minder stikstof de lucht in stuurden en hun land beschikbaar zouden stellen voor woningen. Sorry Caroline, maar als het meeste van jullie producten voor de export is bedoeld vraag ik me af waar jullie mee bezig zijn. Het zijn niet alleen Tata Steel en Schiphol die moeten krimpen, maar jullie ook!
Met weemoed denk ik terug aan de tijd dat boeren nog boeren waren. Liefde voor de natuur zit er weinig meer in. Net als intelligentie trouwens. De BBB-stemmer is relatief oud en laagopgeleid, las ik in de NRC van 18 maart. Van de kiezers die op BBB stemden was 73% laag en middelbaar opgeleid en bestond maar 3% uit jongeren tot 25 jaar, dit in schril contrast met vooral GroenLinks met 27% en 12%. Soms denk ik dat eigenlijk alleen jongeren zouden mogen stemmen, want het gaat om hún toekomst. Die zullen met hoge temperaturen worden geconfronteerd en hopelijk zijn deze toekomstige slachtoffers van de BBB-mentaliteit vuurvast genoeg om nog een beetje te kunnen overleven.
Gepost in Maatschappij en politiek, Milieu Geen reacties »
