Plastic heroes

11 februari 2010

Gekker moet het toch niet worden. Dat roep ik wel eens vaker, maar juist dan blijkt het toch nóg gekker te kunnen. Tijdens mijn jeugd kwam de schillenboer nog wel eens langs, en brachten oude kranten nog wel eens iets op. Later kreeg je de groene bak voor de gft, wat niet op een of ander gif slaat, maar op groente-, fruit- en tuinafval. De grijze en de groene container kregen niet zo lang geleden gezelschap van een blauwe bak voor het papier. Daar is allemaal wat voor te zeggen. Maar dan zijn we er nog niet, want er is zat afval dat niet wordt opgehaald, zodat we het ergens moeten inleveren. Zoals wit, groen en bruin glas dat in de glasbak hoort. Chemisch afval, waarvoor je in je agenda moet schrijven wanneer er een chemokar in de buurt langskomt. Farmaceutisch afval, zoals niet gebruikte geneesmiddelen, waarvoor de apotheker je verwijst naar een afvalscheidingsstation. Nou is dat station met het openbaar vervoer vrijwel niet te bereiken, zodat steeds meer dubieus materiaal, variërend van tl-buizen tot verlopen pijnstillers, zich in mijn schuurtje ophoopt.

Maar sinds gisteren speelt steeds een liedje van de Mothers of Invention in mijn hoofd met de titel Plastic people. Want de Plastic Hero komt in de wijk! Wow! Dat is een oranje macho knaapje, weggelopen uit een computergame, dat met de handen in de zij trots laat zien hoe goed hij wel is! Een grote 1 op zijn borst laat zien dat hij niet de eerste de beste is! Het Grote Nieuws dat hij komt brengen is dat we nu Nog Beter Voor Het Milieu gaan zorgen door ook ons plastic afval te scheiden van de rest. Oranje gloort aan de horizon! Leve de Plastic Heroes! Ik had al eerder over deze actie gehoord en verwachtte dat ik naast de grijze, groene en blauwe kliko nu ook een oranje bak zou krijgen, maar dat viel tegen. Bij het foldermateriaal dat ik gisteren in de bus kreeg waren 12 plastic zakken bijgesloten waarin ik plastic afvalmateriaal moet gaan verzamelen. Mijn eerste neiging was dan ook om één van die zakken te vullen met de andere elf zakken en het zo aan de stoeprand te zetten. Op maandag 22 maart, zoals de bijgaande kalender aangeeft.

Wat zou ik eigenlijk allemaal in die zak moeten stoppen? Even uit mijn hoofd leren wat daar allemaal onder valt: plastic tassen en broodzakken, pasta- en rijstzakken, snoepzakken, verpakking van vleeswaren en kaas, folies van tijdschriften en reclamefolders, blisters van o.a. tandenborstels, snoeren en schroeven, boterkuipjes, sausbakjes, smeerkaas-, paté- of koffiemelkkuipjes, groente-, fruit- en saladebakjes of -zakjes, patatbakjes, bekers van yoghurt, vla, slagroom en ijs, deksels van potten pindakaas, chocopasta etc., knijpflessen van sauzen zoals ketchup en mayonaise, flacons van wasmiddelen en schoonmaakmiddelen, flacons van bijvoorbeeld shampoo, douchegel, badschuim en zeep, tubes van bijvoorbeeld gel, crème, bodylotion en tandpasta, flessen van olie en azijn, flessen van frisdrank, water en zuivel, potjes van gel, medicijnen en vitamines, plantenpotten. Duidelijk. Hoe één zo’n zak genoeg is om er een hele maand al die spullen in te stoppen is me niet duidelijk. Waarschijnlijk produceren we meer plastic afval dan de Ooise Afvalstoffen Dienst inschat. En dan komen we bij de kern van de zaak.

Wij consumenten produceren helemaal geen plastic afval! Dat is de industrie, de vrije markt die alles ongevraagd in plastic gaat verpakken! Hoe hard is er niet geroepen om het statiegeld weer in te voeren? Waarom zit tegenwoordig zoveel in blisterverpakkingen die zonder groot materieel en gevaar bijna niet te openen zijn? Waarom smeren we boter uit kuipjes en niet uit een botervloot? Waarom gaat patat in een plastic bakje en niet in een zakje? Waarom zit steeds meer post en reclame in folie in plaats van in papier? Waarom zijn zelfs bij Albert Heijn de Bossche bollen keurig op een plastic bodempje op maat in een halfplastic doosje verpakt? Is het gegeven dat één en ander toch te recyclen is een excuus om er dan maar meteen veel méér van te gaan gebruiken? Dreigt Frank Zappa’s lied uit 1968 slechts een voorproefje te zijn van een plastic wereld? Hebben wij consumenten daarom gevraagd? En moeten wij dat nu allemaal gaan opruimen? Hoezo: de vervuiler betaalt?

Zo bekommert ook hier de industrie zich niet om haar eigen afval, neemt ze alleen de lusten maar niet de lasten. Wij kunnen voor haar de rommel opruimen, en krijgen er weer extra werk bij alsof er al niet genoeg te doen is. Ja kan en moet vriendelijk zijn voor het milieu. Maar als je ook de manier van met elkaar omgaan tot het milieu rekent, zou je een halt moeten toeroepen aan dit afschuiven van verantwoordelijkheden en er niet aan moeten meedoen. Soms kun je problemen alleen maar oplossen door het een en ander maar te laten vastlopen. Zoals je de banken niet had mogen belonen voor hun dubieuze praktijken, zo zou je ook hieraan niet mee mogen doen. Omdat achter de schermen de industrie in zijn vuistje lacht en profiteert van het milieubewustzijn van anderen, terwijl ze zelf te beroerd is een eigen steentje bij te dragen. Industrie en overheid zeggen steeds vaker tegen ons: ‘Zoek het zelf maar uit!’ en verheffen dat zelfs tot moraal. Het wordt de hoogste tijd dat wij overheid en industrie een koekje van eigen deeg teruggeven. Bijvoorbeeld door die Plastic Hero in zijn eigen zak aan de stoep te zetten. Daar hoort plastic thuis, dus hij ook!