De wilde Wilders

19 oktober 2010

‘Wilders is niet goed bij zijn hoofd,’ liet iemand me onlangs weten. Maar dat vond ik toch iets te kort door de bocht. Toen hij begon over kopvoddentax hield ik hem ook wel even voor gezien, want hoe kan er iets goeds voorkomen uit iemand die zo weinig respect heeft voor een anders geloof? Nu kun je wel zeggen dat dat dan een primitief geloof is waar iets als vrouwenemancipatie nog eeuwen in de toekomst lijkt te liggen, maar het kenmerk van respect is dat je anderen neemt zoals ze zijn, juist als je het niet met hen eens bent. Het is geen kunst om gelijkgestemden lief te hebben, maar om juist je vijanden lief te hebben, zoals we in onze christelijke cultuur geleerd hebben. De goeden lijden per definitie onder de kwaden. Toen Wilders dus over die kopvoddentax begon, was dat voor mij aanleiding om hem verder niet meer serieus te nemen en als een haatzaaier te beschouwen.

Maar er is meer aan de hand. Want wat is discriminatie eigenlijk? Wat is vrijheid van godsdienst? Als kind kreeg ik ooit van mijn moeder op mijn kop omdat ik een joods vriendje een jood noemde, en als corrector van ons dorpsblad wei & hei heb ik de grootste moeite met kleine en grote letters als het om Heilige Dingen gaat! Filosoof Rob Wijnberg – sinds kort hoofdredacteur van nrc.next – pleit ervoor om de vrijheid van godsdienst maar af te schaffen. En ‘vervang haar door vrije meningsuiting, vergadering en betoging,’ schreef hij op 3 augustus. ‘Intuïtief voelt bijna iedereen namelijk al dat het predicaat ‘religie’ een historische toevalligheid is. In zijn kern is ieder wereldbeeld immers hetzelfde: een door de verbeelding gefabriceerd antwoord op de vraag wat waar, werkelijk en goed is, vervat in opvattingen die uiteindelijk allemaal gefundeerd zijn op een axioma dat voor waar, werkelijk en goed wordt aangenomen. Of je dat axioma Waarneming noemt (wetenschap), Interne Logica (rationalisme), Vrijheid (liberalisme), Gelijkheid (socialisme) of God – voor de wet moet dat niks uitmaken.’

Daar zit wat in. Waarom mag trippen opeens wel als je er een religie omheen bouwt, zoals met ayahusca? Wat is de reden om religieuze opvattingen te beschermen? Sterker nog: uiteindelijk zijn religies ook gebouwd op meningen, en in die betekenis is er geen verschil tussen een politieke en een religieuze opvatting. Juist daarom wordt het aantrekkelijk om politieke ideeën in een religieus jasje te verpakken, want daarmee wordt onder de vlag van vrijheid van godsdienstuiting een zekere immuniteit en bescherming genoten die in het profane leven ondenkbaar zou zijn. Waar Rob Wijnberg pleit voor het afschaffen van de vrijheid van godsdienst ten faveure van de vrijheid van meningsuiting, wil men in de islamitische wereld echter juist het tegengestelde. Iets waarvan Salman Rushdie, Gregorius Nekschot, Theo van Gogh en vele anderen het levende bewijs zijn en waren. En natuurlijk Geert Wilders zelf. Dan kan wel worden gezegd dat al deze mensen polariseren met hun openlijke kritiek op de islam – het feit alleen al dat ze bedreigd worden getuigt van hun gelijk. En in hoeverre moet je maar zwijgen omdat je bang bent voor agressie en oorlog? Lever je dan al niet vrijwillig een essentieel stuk van jezelf in: vrijheid?

In nrc.next van 14 oktober wijzen Thierry Baudet en David Suurland op grote tegenstellingen tussen islam en christendom: ‘Waar de kernfiguur van het christendom voornamelijk ethische en morele leerregels propageerde en als pacifist gekruisigd werd, was de kernfiguur van de islam een legerleider die vanuit zijn basis in Medina een heel werelddeel aan zich onderwierp. Waar een van de kernboodschappen van Jezus de les was ‘geef aan de keizer wat des keizers is, en aan God wat God toebehoort’ – de theologische grondslag van de scheiding van kerk en staat – daar biedt de islam juist de koppeling van religie en politiek via het rechtssysteem van de sharia. (…) In de Refah-zaak van 2003 oordeelde het Europese hof voor de Rechten van de Mens zelfs dat de sharia onverenigbaar is met de democratische rechtsstaat.’ Iedereen mag geloven wat hij wil, en islamieten mogen van mij geloven dat christenen zwijnen zijn, en ik mag ook de islam een primitieve godsdienst vinden – dat is allemaal vrijheid van meningsuiting. Maar waar moslims geen afstand doen van de sharia en gericht zijn op een totalitaire wereldheerschappij is er iets goed fout. Vrouwen stenigen en homo’s martelen zijn niet echt zaken waar we hier op zitten te wachten.

Eigenlijk zou de hele discussie niet zozeer over de islam moeten gaan, maar over de sharia. Maar kennelijk durven we niet goed in deze materie te duiken, en steken we liever onze koppen in het zand. We willen gewoon niet geloven dat de islam enge politieke opvattingen vertegenwoordigt. Sommigen geloven zelfs liever dat Amerika zèlf de aanslagen op 11 september heeft gepleegd dan dat moslimextremisten dat hebben gedaan. Net zoals de wortels van het neoliberalisme met haar verheerlijking van het egoïsme zó te gek voor woorden zijn dat we het ongeloofwaardig gaan vinden. En wellicht wel net zoals onze ouders voor de oorlog niet konden geloven dat de Duitsers joden vergasten en letterlijk om zeep hielpen. We dromen dat iedereen vredelievend is en dat met een goed gesprek alle problemen de wereld uit kunnen worden geholpen. We geloven in de goedheid van alle mensen en in vreedzame oplossingen, maar die zijn er niet altijd. In plaats van alert te zijn en eens een stevige discussie over de sharia met de moslims aan te gaan, lijken we veel te tolerant, lief en inlevend tegenover krachten die op wereldheerschappij uit zijn.

Maar ‘het lijkt erop dat de meeste moslims in West-Europa vreedzame en betrokken burgers zijn,’ schrijven Baudet en Suurland verder. ‘Maar dat neemt niet weg dat Wilders met zijn kritiek op de islam een belangrijk thema aansnijdt.’ En daar ben ik het dus helemaal mee eens. Wat me alleen dubbel maakt over Wilders is de manier waarop hij dat doet. Als je nodeloos aan het provoceren en polariseren slaat voeg je emotie toe aan een discussie die gewoon met het gezonde verstand gevoerd moet worden. Met wilde emoties win je stemmen, en eerlijk gezegd heb ik geen hoge pet op van veel Henken en Ingrids die op hem gestemd hebben, want die hebben grote onderbuiken en stemmen automatisch op alles dat naar De Tegenpartij van Jacobse en Van Es riekt. Niet alleen wij hier in het westen zien het gevaar van de sharia, veel moslims zien het zelf ook niet. Zoals ik al zei: een stevige discussie graag! Als die nu eindelijk – mét de moslimwereld – goed tot stand komt dan hebben wij dat toch aan de wilde Wilders te danken. Wat niet wegneemt dat ik ideeën als kopvoddentax krankzinnig vind en ik me daarom best kan voorstellen dat sommigen Wilders niet goed bij zijn hoofd vinden.

Gepost in Maatschappij en politiek