Patiëntendossier

3 november 2008

Vandaag een bericht van de Minister van Volksgezondheid gehad, waarin hij vertelt dat het elektronisch patiëntendossier binnenkort in heel Nederland start. “De Eerste en Tweede Kamer moeten het wetsvoorstel wel eerst goedkeuren,” maar kennelijk ziet hij geen beren op de parlementaire weg. “Zorgverleners delen samen uw zorg,” luidt een kopje in de tekst, die vertelt: “De kwaliteit van de zorg in Nederland verbetert als zorgverleners medische gegevens met elkaar delen.” Geloof ik direct, want het is inderdaad handig als al die zorgverleners van elkaar weten wie wanneer aan welke ziektes leden, lijden of onder de leden hebben. “Door het EPD kunnen zorgverleners beter samenwerken,” vervolgt de tekst. Geen groepstherapie, netwerkdagen, survivals of wat er tegenwoordig allemaal aan coaching en teambuilding wordt gedaan om de club een beetje bij elkaar te houden. Maar gewoon een dossier met elkaar delen, en de motivatie, werksfeer en communicatie rijzen de pan uit!

En dat niet alleen. “Het vermindert de kans op medische fouten,” gaat de brief verder. Ja, vind je het gek! Als je prettig samenwerkt ben je sneller geneigd om elkaar te helpen, bijvoorbeeld met het bedienen van medische apparatuur. Scheelt ook weer een paar duizend doden per jaar. Want laten we eerlijk zijn: tegen het aantal medische missers zijn geen honderd Jomanda’s opgewassen!

Helaas blijkt het niet over de gezondheid van de gezondheidszorg te gaan, maar over mijn gezondheid. Want ik begrijp dat de Minister alle medische gegevens van alle mensen in Nederland in de computer wil stoppen. Zodat bijvoorbeeld de waarnemende huisarts meteen van mijn hele lichamelijke wel en wee op de hoogte kan zijn, en bijvoorbeeld meteen alles weet over mijn allergieën en vaccinaties. En zodat mijn apotheker weet welke geneesmiddelen ik al gebruik. Een bijgaande folder doet daar nog een schepje bovenop met een fotoreportage van mevrouw Van Velzen, die in het weekend opeens een bultje aan haar onderbeen ontdekt. Tijdens haar medische reis plukt ze de voordelen van haar elektronische dossier. En het loopt goed af! Dat blijkt uit de laatste foto waarop haar huisarts nóg meer naar het computerscherm in plaats van naar zijn patiënt kijkt dan we al gewend zijn. Volgens de bijgaande tekst is hij bezig de wondroos te behandelen.

“Zorgverzekeraars of werkgevers hebben geen toegang tot het EPD,” stelt een bijgaande folder geruststellend. Of? Dus ik moet kiezen voor wie van de twee ik mijn gegevens geheim wil houden? Alsof ik niet al gek word van alle keuzes die ik steeds moet maken. “Nee, dat hoef je niet, Satyamo,” roept een stem in me. “Léés die tekst nou eens rustig en goed!” Pardon? Nog eens goed lezen. Ja, eigenlijk staat er dat ik helemaal niks hoef te doen. Wow! Ik word helemaal automatisch en vanzelf in het elektronisch patiëntendossier opgenomen! Alleen als ik bezwaar maak moet ik een bijgaand formulier met een blauw- of zwartschrijvende pen invullen, mijn burgerservicenummer opzoeken, een kopie van mijn legitimatiebewijs meesturen… Maar waarom zou ik bezwaar maken?

Waar ik bezwaar tegen maak is het feit dat ik bezwaar moet maken. Het is dezelfde discussie als met orgaandonatie, waarbij nog teveel mensen vinden dat zij die hun organen niet willen afstaan daarvoor actie moeten ondernemen. De verandering, de nieuwe norm en de consequenties daarvan worden als normaal beschouwd en als je daartegen bent moet je in verweer komen. Ik word beziggehouden en geconfronteerd met nieuwigheden waarom ik niet gevraagd heb. Net als de OV-chipkaart, die een draagvlak van nul heeft, wordt hier een elektronisch patiëntendossier door de strot geduwd. Het is de wereld op zijn kop. Laat hen die graag aan het EPD meedoen daarvoor tekenen (met blauw- of zwartschrijvende pen). Maar dat durft de Minister niet aan omdat dan zou blijken dat ook dit project weinig draagvlak heeft.

Geef mij maar een USB-stickje en zet daar mijn medische gegevens in. Dat draag ik graag om mijn nek, omdat ik ook de rest van mijn digitale hebben en houwen er in stop en bij de hand wil hebben. Hoofdzakelijk beveiligd, maar gedeeltelijk openbaar. Dat laatste voor het geval men onverhoeds mijn bloedgroep en dat soort zaken moet weten. Alles zet ik op die stick: wat ik ooit geschreven en gecorrespondeerd heb, mijn agenda vanaf mijn geboortedag en al mijn lievelingsboeken, -muziek, -beelden en -films neem ik dan altijd met me mee. Zodat ze overal bij welke computer dan ook tot leven kunnen worden gebracht. En dan bepaal ik zelf met wie ik wat allemaal wil delen. Want mijn apotheker hoeft niet te weten welke enge ziektes ik ooit allemaal heb gehad als ik om een pijnstiller kom vragen. En mijn huisarts zelf? Die geef ik ook mijn USB-stick en die krijgt dan een grote pijl te zien: uw patiënt zit niet in, maar naast het beeldscherm!