Stem lokaal!

6 februari 2014

Een half jaar geleden was ik op een congres van de Vereniging van Plaatselijke Politieke Groeperingen VPPG, waar André Krouwel van Kieskompas een zonnig perspectief schetste voor de lokale partijen bij de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart. Met dank aan de huidige coalitie in Den Haag. En nu maar hopen dat mensen wel naar de stembus gaan, want dat het vertrouwen in democratie op een extra laag pitje staat is niet zo verwonderlijk. ‘Waarom stemmen?’ vroeg D.J. Elzinga zich onlangs in NRC Handelsblad af. ‘Gemeentepolitici zijn hun macht kwijt.’ Dat zou inderdaad een reden kunnen zijn om maar lekker thuis te blijven, want er zijn steeds minder zaken waarover gemeenteraden nog iets te vertellen hebben. Maar het kan ook een reden zijn om juist wel naar de stembus te gaan, want elke stem op een lokale partij is een stem voor méér democratie, voor méér macht over wat er in je eigen dorp of stad gebeurt, voor méér invloed op wat er in je directe omgeving speelt. Een stem op een lokale partij is ook juist een signaal van onvrede naar de landelijke politiek, een roep om meer soevereiniteit voor de plaatselijke gemeenschap. Stem lokaal! Dat laatste is dan ook een belangrijke reden voor mij om op de kieslijst van ons dorp te willen staan: dat is plek 3 van Hart voor Blaricum geworden.

Meer dan ooit is het belangrijk om op lokale partijen te stemmen. Want van alle kanten zie je hoe politieke megalomanie haar uiterste best doet om plaatselijke politiek – en daarmee de identiteit en authenticiteit van eigen dorp of stad – zoveel mogelijk om zeep te helpen. Het is een strijd van David tegen Goliath, en we putten moed en kracht uit wie die indertijd gewonnen heeft. Door het Rijk worden gemeenten opgezadeld met bijna onmogelijke taken zonder de daarbij behorende zak geld. Opdat ze straks kan zeggen: ‘Zie je wel, jullie kunnen het niet, jullie zijn gewoon te klein, dus jullie moeten fuseren met andere gemeenten.’ Een minder bekend detail is dat kleinere gemeenten niet alleen minder raadsleden hebben, maar die raadsleden zelf ook nog eens een lagere vergoeding daarvoor krijgen – dit alles niet in verhouding tot de hoeveel werk die verricht wordt. Zeker in kleine gemeenten hoef je het voor het geld niet te doen. Maar niet alleen van het Rijk hebben kleine gemeenten last, ook de Provincie wil bij tijd en wijle zinloze kostbare projecten door gemeentelijke strotten duwen. Zoals bij ons en in het hele Gooi de aanleg van hoogwaardig openbaar vervoer, een statusproject van een niet voor rede vatbare gedeputeerde dat nauwelijks iets toevoegt aan het huidige openbaar vervoer maar wel desastreuze kosten en sporen nalaat. En tenslotte zijn het ook vaak landelijke partijen in raden van gemeenten zelf die – vaak in opdracht van hun partijleiding – gaan voor grootschaligheid en fusie. ‘Uiteindelijk wordt het Gooi toch één grote gemeente,’ riep zo’n mederaadslid eens. ‘Ja, maar het feit dat je eens dood gaat is toch geen reden om nu al zelfmoord te plegen?’ grapte ik. Toen was het even stil.

Natuurlijk moeten er wel eens dorps- en stadsgrenzen overschrijdende maatregelen worden genomen. Als elke gemeente zelf ging bepalen of er links of rechts gereden moet worden, en elk van hen een eigen tijdzone ging hanteren werd het al snel een rotzooitje. Maar maatregelen van boven moeten wel voldoen aan het beginsel van subsidiariteit: hogere instanties moeten niet iets willen doen dat door lagere overheden kan worden gedaan. Wat dat betreft is het idee van het overdragen van de zorg naar gemeenten heel mooi, behalve dan dat de laatsten daar onvoldoende middelen voor krijgen en een en ander nogal chaotisch verloopt, zodat het onuitvoerbaar lijkt te worden. Als mensen geen invloed meer hebben op hun eigen leven zoals dat in hun eigen woonomgeving afspeelt, wordt hun identiteit tekortgedaan en dat kan nooit goed zijn. Daar worden ze gefrustreerd en opstandig van. Daarom kunnen  juist lokale partijen bijdragen aan welzijn en volksgezondheid, omdat het de mensen het recht en de mogelijkheid geeft zichzelf te zijn in een omgeving die zij zelf willen. Natuurlijk zijn ook daar tegenstrijdige belangen en is niet alles uitvoerbaar, maar de invloed van bewoners is daar het grootst en het meest bevredigend. Gemeenteraadsverkiezingen moeten over de gemeente gaan, en raadsleden dienen in de eerste plaats voor hun eigen gemeente op te komen: daar zijn ze voor gekozen. Zoals velen vinden dat je van hun kinderen moet afblijven, vind ik dat hogere overheden met hun poten van mijn dorp moeten afblijven. Want ik ben niet alleen een kind van Blaricum, maar Blaricum is ook een kind van mij.

Gepost in Maatschappij en politiek