Voltooid leven

Date 18 december 2017

Ik ben het niet altijd met D66 eens, maar ik sta honderd procent achter de initiatiefwet Voltooid leven, waar Pia Dijkstra zich hard voor maakt. Die wat mij betreft zelfs niet ver genoeg gaat door de leeftijdsgrens op 75 jaar te stellen. Daar zit ze zelf trouwens ook mee, las ik in nrc.next vanmorgen, want ze zoekt nog steeds naar een formulering die niet aan een specifieke leeftijd is gebonden. Voor mij zijn de criteria voor zelfdoding (a) volwassenheid opdat niet een puber met hormonaal liefdesverdriet er maar meteen een einde aan gaat maken, (b) een langdurige wens waarbij het natuurlijk wel de vraag is hoe lang dat moet zijn – een jaar? – en uiteraard (c) vrijwilligheid. Als aan die drie criteria wordt voldaan is wat mij betreft alles toegestaan en heeft iedereen het recht op sterven.

Wat ik heel jammer vind is dat rond sterven en dood vrijwel altijd een macabere sfeer hangt, en dat het bij de wens om het leven te beëindigen meestal om iets negatiefs gaat, het vermijden van lijden, en dat het sterven vrijwel nooit als iets positiefs wordt gezien. Binnen anderhalf jaar moet een onderzoek hebben plaatsgevonden naar de motivaties en verlangens van hen die uit het leven willen stappen, en ik zou me kunnen voorstellen dat er mensen zijn die gewoon naar de dood verlangen. Gewoon als ultiem avontuur. Zeker als je de verhalen hoort van bijvoorbeeld mensen die van een verdrinkingsdood zijn gered: het moment dat het water in je longen komt schijnt heel mooi te zijn. Jongeren spelen niet voor niets het helaas soms dramatisch aflopende spel stikkertje, en als je dan ook nog de verslagen over bijna-doodervaringen leest krijg je er bijna zin in! Drugs en snuff, het is allemaal oké als aan die drie voorwaarden die ik noemde wordt voldaan. Graag wel even stilstaan bij wie je allemaal achterlaat en verdriet doet, maar wat is liefde als je iemand niet de bevrediging van zijn of haar diepste verlangens gunt?

Is er leven na de dood? Ik weet het niet. Voordat ik geboren werd was ik ook dood, en dat heb ik kennelijk overleefd. Bovendien klopt de formulering niet, en zou je je moeten afvragen of er leven na het stérven is in plaats van na de dood. Ook dat weet ik niet, want wie of wat is dan die ziel of geest die aan de overzijde rondzwalkt, al of niet op zoek naar reïncarnatie of in totale verlichting te verdwijnen? Ik heb er intussen genoeg over gelezen om het antwoord niet te weten. Misschien is het ook niet zo belangrijk omdat het meer over sterven zélf zou moeten gaan dan over het dood zijn, wat dat dan ook is. Bewust sterven is mijn ideaal. Dan kom je bijvoorbeeld ook tegen in het Tibetaanse Dodenboek en in de islam waar helder sterven belangrijk is. Ik moet denken aan Pauls ontwaken, het prachtige boek van Frederik van Eeden waarin hij over het heengaan van zijn zoon vertelt. Zo moet het, en zo hoort het. De levenseindebegeleiders waarover dan in de politiek wordt gesproken zouden zich vooral daarmee moeten bezighouden!

Angst is vaak een verhuld verlangen. Dat ontdekte ik toen ik eens goed naar mijn hoogtevrees keek: wat moet het heerlijk zijn om te zweven! Freud scheidde de levensdrift van de doodsdrift, maar zijn deze eigenlijk niet één en dezelfde? Levensdrift is stervensdrift! Verdwijnen, ergens in opgaan, overgave, flow, seks en extase zijn niets anders dan die stervensdrift. Niet voor niets wordt het orgasme ook wel de kleine dood genoemd. Als er één ding is dat echt belangrijk is om te leren, is het wel sterven. Vraag me niet waarom ik dit meen te weten, maar als je dat bewust meemaakt zal je merken dat alles heel anders is dan je dacht. Misschien duurt dat extatische sterven wel een eeuwigheid, net zoals je in en minuut dromen kunt hebben die veel en veel langer duren. Zou zomaar kunnen. Bewustzijn dat zich oneindig uitbreidt. Dat zou volgens velen dan een illusie van de hersenen kunnen zijn, maar ook het idee dat hersenen bewustzijn produceren kan een illusie van het brein zijn.

Natuurlijk hoop ik zelf te zijner tijd pijnloos en bewust heen te gaan. Osho vertelde eens dat het raar is dat mensen vrolijk zijn bij de geboorte en verdrietig zijn bij het sterven van iemand, wat eigenlijk omgekeerd zou moeten zijn. Dus doe me een lol en maak er geen drama in sombere kleren van, maar een verstild feest. Nee, ik heb nog geen plannen hoor, want ik wil eerst nog wat oefenen. Alsof ik mijn hele leven al iets anders doe. Wat is het leven waard zonder vergezeld te worden door het mysterie van het sterven?

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

1 reactie op “Voltooid leven”

  1. psyge visser zei:

    https://www.youtube.com/watch?v=jP8ZIZDO1WI

    De Baas Van De Psychologie e/o De Psychiatrie

    Is
    Internationaal
    Schaak´Groot´Mee´Ster´Ben´Is´Bin 1 Ge´Laden Pi´Stool

    Op
    Al Het
    Af´Val´Dna Met Een Eigen Meningn !

    XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Geld Is 1 Werk´Woord XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXx

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>