Op sterven na dood

Date 19 september 2018

Op sterven na dood. Ofwel: je bent bijna dood en hoeft hiervoor alleen nog maar te sterven. Een laatste zetje te krijgen om de overkant van de Styx te bereiken. Kennelijk leef je nog terwijl je sterft, ben je nog niet dood terwijl het lichaam van je afglijdt. Geen ervaring moet zo bijzonder zijn, zodat ik dat graag zo bewust mogelijk mee wil maken. ‘Hij heeft er gelukkig niets van gemerkt,’ wordt wel eens van iemand gezegd die bijvoorbeeld in zijn slaap is overleden. Hoezo gelukkig? De dood bestiert als diepste basale angst ons hele leven, en juist als we die onder ogen kunnen zien willen we niets weten van dit mysterie? Vreemd. Volgens sommigen kan het sterven juist de climax van het leven zijn, het moment van verlichting zoals we bijvoorbeeld in het Tibetaanse Dodenboek lezen.

Als het gaat over het leven na de dood wordt altijd het leven na het sterven bedoeld. Want over dood zijn weten we eigenlijk niets. Zelfs niet of er uiteindelijk wel zoiets bestaat. Maar over sterven kunnen we wél wat zeggen. En het is jammer dat het sterven – toch wel de meest intieme ervaring die je kan hebben – vrijwel altijd in een negatief daglicht wordt gesteld. Want waarom zou sterven niet heerlijk kunnen zijn, net zoals doodmoe in een diepe slaap vallen? Het idee dat we er wellicht een feest van zouden kunnen maken is maar al te vaak vloeken in de kerk. Terwijl zoveel mensen die het sterven hebben overleefd er prachtige verhalen over vertellen! Het is zelfs mogelijk dat we tijdens het sterven al in het paradijs zijn. Want tijd en ruimte zijn door de hersenen bedacht, zodat we in een eeuwig hier en nu, of in een overal en altijd, terechtkomen als het denken op een laag pitje wordt gezet. Zou zomaar kunnen.

Naast het recht op leven zou iedereen ook het recht op sterven moeten hebben. Omdat sterven iets is waarnaar je ook kunt verlangen, net zoals naar een orgasme dat ook wel de kleine dood wordt genoemd. Sterven, niet als vlucht, niet in een onbezonnen opwelling, maar als ultieme viering van het leven, van bewustzijn. Misschien schuilt achter onze stervensangst wel een diep verlangen naar bewustzijn dat vredig en stil in zichzelf rust, dat genoeg heeft aan zichzelf en daarmee versmelt met de eenheid die alles omvat. Door sommigen God genoemd, of het Bestaan, of Brahman, en wat ik zelf het liefste Het noem. Wellicht vloeien hier romantiek en spiritualiteit ineen, en is het heel gezond te erkennen dat we niet alleen naar het leven maar ook naar het sterven verlangen. Want wie niet kan sterven kan ook niet leven.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>