Rookschaamte

Date 5 augustus 2019

Als verslaafdgemaakte heb ik wel eens last van rookschaamte. Alsof ik me verdedigen moet, zoals tegen die gezellige chauffeur. Op het busstation van Huizen halteert de bus daar meestal een minuut of vijf. Motor af, even naar buiten. Ik ook. Om even wat te roken natuurlijk. Maar deze man was het niet daarom te doen, maar om even te bellen. ‘Hou er toch mee op,’ en voor ik het wist vergat ik hem te vragen waarom ik dat eigenlijk zou moeten doen, en hem op het verschil tussen e- en tabakssigaretten te wijzen. Drie kwartier later ging ik op het eindpunt Amstelstation ook weer even zitten dampen, maar zag in gedachten dertig meter voor me de chauffeur nog steeds meewarig naar me kijken. Net zoals ik wel eens voor het BEL-kantoor in Eemnes voorafgaand aan een raadsvergadering aangestaard word door mensen die langskomen. Het is een stukje van mijn imago geworden daar. Gelukkig sta ik daar meestal niet alleen. Stond, moet ik zeggen.

Want griffier Ralph waarschuwde me al toen we op de bus naar Bergen stonden te wachten. ‘Slecht nieuws, Satyamo’ want na de zomer zou het rookverbod niet alleen binnen, maar ook buiten de gemeentelijke gebouwen gelden. Op het hele terrein. Ik zag mezelf al lopen tussen de heen en weer rijdende auto’s op de ruime parkeerplaats, op weg naar de openbare weg vijftig meter verderop, me afvragend waarom auto’s dan eigenlijk wél op die parkeerplaats mogen komen. Dat je binnen, in besloten ruimtes niet mag roken vind ik redelijk, althans voor zover het niet je eigen huis is. Maar buiten, waar de rook meestal al snel opstijgt, zoals op een perron waar de wind dwars door het station waait? Ja hallo? Ik heb meer last van stinkende uitlaatgassen hoor! Op de carpoolplaats hier halteren bussen soms met hun uitlaat twee meter voor mijn neus als ik daar op een bankje zit. Het kost me weken om daar tegenop te roken. En dan zou ik nog tabak moeten gebruiken ook.

Een rookvrije generatie. Kinderen niet met roken confronteren. Prachtig! Maar bij dat BEL-kantoor heb ik nog nooit een kind gezien. Ook de rookruimte binnen het kantoor is inmiddels opgeheven, zodat het zo’n veertig ambtenaren nodeloos moeilijk wordt gemaakt. Ik ervaar dat als gewoon pesten. Net zoals het soms eindeloos zoeken naar een rookplek op het perron. ‘Een tevreden roker is geen onruststoker,’ hoorde je wel eens zeggen. Dus als ontevreden roker heb ik wel eens de behoefte om in opstand te komen. Maak me bijvoorbeeld eerst eens duidelijk wat er zo schadelijk is aan tabakloos elektrisch roken. Maar dat weet niemand, terwijl het toch een stap in de goede richting zou zijn als rokers dat meer zouden gaan doen. Want geen kankerverwekkende tabak. En tabak is gewoon smeriger, voor je het weet plakt en kleeft van alles in je huis als je dat jarenlang binnen doet. Wat een klus om al die cd’tjes weer schoon te maken toen ik ermee gestopt was!

‘Mensen aanmoedigen om te stoppen is wellicht nog te verdedigen. Rokers het leven moeilijk maken is dat niet,’ schrijft ex-roker Frank Hindriks, hoogleraar ethiek en sociale en politieke filosofie in Groningen, vandaag in nrc.next. Hij herinnert de lezer eraan dat volgens de liberale filosoof John Stuart Mill ‘de overheid alleen vrijheidsbeperkende maatregelen mag nemen als daarmee schade op derden wordt voorkomen.’ Hij waarschuwt voor de tirannie van de meerderheid. Dat ‘legt een gebrek bloot van het democratische principe ‘de meeste stemmen gelden’. Daarom is het belangrijk de rechten van minderheden – en daarmee van elke individuele burger – te verankeren in de grondwet.’ Dat psychiatrische patiënten eerst maar eens moeten stoppen met roken, vindt de auteur ook maar onzin. ‘Het lastig vallen met idealistisch maar betuttelend antirookbeleid werkt dan alleen maar averechts.’

Hindriks conclusie is me uit het hart gegrepen. ‘Het rookvrij maken van Nederland klinkt mij iets te totalitair in de oren. Dat roken slecht is voor anderen kun je oplossen met rookplekken. Dat roken slecht is voor rokers betekent kennelijk dat je ze met een belerende vinger van het terrein af kunt sturen. Alsof rokers mindere mensen zouden zijn.’ Tja. Daar sta ik straks als een eenzame James Dean aan de Zuidersingel in de regen. Soms denk ik dat ik maar eens een pakje echte Marlboro moet gaan kopen. Zonder rookschaamte.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>