Onkruid

Date 20 juni 2009

Onkruid bestaat niet. Omdat elk plantje groeit op zijn eigen plek vond mijn Wijze Tante het onterecht om sommige daarvan goed en andere daarvan slecht, ofwel onkruid, te noemen. Voor iemand die een onderhoudsvrije tuin aanlegt is alles wat groen is onkruid, want lastig en vragend om tijdrovend onderhoud. Gelukkig is de techniek het groenonderhoud te hulp gekomen met bladerblazers en heggescharen, want zonder deze gemakken had inmiddels bijna iedereen zijn tuin omgetoverd tot een betegelde speelplaats of een parkeerplek voor de auto. Dat scheelt een boel tijd en moeite, zodat we die weer kwijt kunnen op de sportschool zodat onze conditie nog een beetje intact blijft. Persoonlijk heb ik het nooit zo gehad op al dat gesport en vermoeiende gedoe. “Ga fietsen,” was het enige dat aan mij is besteed. Ja, begin jaren zeventig heb ik wel eens na een doorgehaalde nacht gevoetbald met jongens van mijn eenheid op Uilenstede, maar daar houdt het dan wel zo’n beetje mee op. O ja, vorige maand heb ik nog drie minuten getafeltennist met Carien, onze fractievoorzitster, toen ik in haar galerie het daarvoor benodigde materiaal aantrof. Ondanks dit alles bleek in de afgelopen week mijn bloeddruk 150/80 te zijn en was de dokter heel tevreden over van alles tussen schildklier en prostaat.

Maar ik dwaal af, want ik wilde iets heel anders schrijven. Dat komt ervan als je rechter hersenhelft het teveel voor het zeggen krijgt, dan duikelen de associaties soms in razendsnel tempo over elkaar heen. Omdat ook de woorden die ik uitspreek dat tempo niet bijhouden, wordt dat ook wel eens moeilijk voor mijn omgeving. Terwijl de ene gedachte mijn mond uitvloeit zit ik alweer in een totaal andere wereld. Via associaties die voor mij heel vanzelfsprekend zijn, maar die voor anderen niet te volgen schijnen te zijn. Het vergt soms dan ook een hele discipline van me om te zeggen wat ik eigenlijk zeggen wilde. Net zoals bij het schrijven van teksten moet er dan geschrapt worden, het kaf van het koren gescheiden worden. Datgene wat niet bijdraagt aan wat ik zeggen wil, of wat een nodeloos zijspoor volgt, eruit halen. Het onkruid eruit wieden. Maar eh… onkruid bestaat niet! Onkruid vergaat ook niet. Logisch, want iets wat niet bestaat kan ook niet vergaan. Ik bedoel maar.

Ook het tijdschrift Onkruid vergaat niet. Het is in 1978 opgericht en al vanaf de eerste jaargang schreef mijn Wijze Tante, Mellie Uyldert, erin. Tot in 1984, waarin hoofdredacteur Paul Breekveldt – opgehitst door media en een suggestief boekje van Felix Zwitser – haar ontslaat uit de kring van vaste medewerkers. Hoewel “achter de gewraakte zienswijzen geen kwaadaardigheid schuilt, maar meer een gebrek aan besef van de maatschappelijke werkelijkheid van nu” moet mijn Wijze Tante toch als kwaadaardig gebrandmerkt worden door haar een racist te noemen. Ja, zo kan je iedereen die zegt dat een neger zwart is wel een racist noemen! Deze politieke overcorrectheid maakt daarbij ook nog graag gebruik van misleidingen. Het genoemde boekje van Zwitser suggereert met de tekst op de rug dat er sprake is van een boek van Mellie Uyldert zelf. En in 2003 maakt Onkruid reclame voor haar Het beste uit 25 jaar Onkruid met onder andere de naam van mijn Wijze Tante, maar in het boek zelf blijkt geen woord van haar te lezen te zijn, alleen het verhaal uit 1984 van de hoofdredacteur…

Nu vind ik Onkruid de laatste jaren niet meer wat het geweest was. Het werd steeds knusser en gezelliger, en slechts enkele artikelen overstijgen het niveau Spiritueel vingeren in de zweethut en Intuïtief hennepweven voor heksen. In het hele blad zijn nog nauwelijks mannen te bekennen, en er verschijnen steeds meer artikelen waarvan je je afvraagt wat nu het spirituele ervan is. Nou heb ik me zelf ook een blauwe maandag met Esperanto beziggehouden – Ĉu vi ankaŭ parolas Esperanton? – maar wat doet een enthousiast artikel daarover nu in het juli/augustusnummer van Onkruid? Of nog erger: op het kaft kijkt een op een boot zittende, met de haren in de wind lachende Gretta Duisenberg ons aan, met de rug gekeerd naar de door haar zo geliefde Gazastrook. Maar er worden ook twee pagina’s gewijd aan mijn Wijze Tante! Helaas wordt ook hier weer geschreven dat ze “intiem bevriend” was met de zwarte weduwe, worden haar sympathieën nu zelfs ‘nazistisch’ genoemd en worden flarden tekst buiten de context geciteerd. Gemakkelijker kan het niet, en hoewel ook erkend wordt dat ze “sprak en schreef over heikele onderwerpen als liefde en seks in een tijd waarin daarop nog een groot taboe rustte” blijft Onkruid ook hierin stralen van gebrek aan visie. Waar gaat het blad eigenlijk over? Ik kom er niet uit. Maar mijn Wijze Tante geloofde niet in onkruid en zelfs Onkruid was geen onkruid voor haar. Omdat elk plantje groeit op zijn eigen plek waar het nodig is. Wat dat betreft draag ik Onkruid een warm hart toe. Zolang ik het maar niet hoef te lezen.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

3 reacties op “Onkruid”

  1. Diana zei:

    Wat een heerlijk artikel weer, Satyamo! En gelukkig voor jou, blijf je altijd zo mild en beschaafd, terwijl je deze ‘groene kousenkerk’ (bedacht ik net als naam voor de fundo’s van de ‘geitenwollensokken’) haarfijn een en ander onder de neus wrijft. Gelukkig kon Mellie deze aantijgingen tegen haar naast zich neerleggen en relativeren.
    Grappig wat je schrijft over de werking van jouw linker en rechter hersenhelft. Ik heb ook altijd het gevoel, dat de taal, het formeren van woorden en formuleren van zinnen, veel te traag is voor de snel werkende associatieve en analogieën ziende geest. Ik herken heel wel het probleem, maar misschien is mijn linker (mannelijke) hersenhelft dominant genoeg om mijn verhaal kop en staart te geven.
    Maar voor jou zal net als voor mij gelden, dat je dan beter kunt schrijven, omdat je dan de tijd hebt goed en eenduidig te formuleren.

  2. Theus zei:

    Fijn, Satyamo, dat je zo reageert op Onkruid, dat zijn naam in de gebruikelijke zin, weer eer aandoet door een verwerpelijke, onwaarachtige en gemakzuchtige wijze van schrijven over Mellie Uyldert. Is het niet verbazend, dat zelfs dit tijdschrift, dat ooit begon als kwaliteitsblad, zich nu verlaagt door zich te richten naar een sensatiebelust publiek dat van wat diepzinniger zaken niets moet hebben?

  3. Nisarg zei:

    Als ik mijn abonnement op de Onkruid vorig jaar al niet had opgezegd, zou dit nu een volgende dringende aanleiding zijn geweest. Zelfs Paul Breekveldt heeft de aantijging ‘nazistisch’ niet gebruikt. Mijn abonnement zegde ik op nadat vorig jaar in het jubileumnummer een bijdrage verscheen van de oprichter/ vroegere hoofdredacteur en zijn echtgenote. In deze bijdrage haalden de Breekveldts het ontslag van Mellie op als een ‘anecdote’.
    Op zich is het bedenkelijk dat een hoofdredacteur in een terugblik het een anecdote vindt dat hij een van zijn vaste columnisten heeft ontslagen. Het is deste smadelijker als steeds opnieuw daarin een aanleiding wordt gezocht om uit hun verband getilde aantijgingen wereldkundig te maken.
    En de vraag blijft: ‘Wat is wijsheid?’ verzucht de Onkruidredactie.
    Raad aan de Onkruidredactie: blijf eerlijk zoeken en onthoud je van niet bewezen laster. De verzendlijst van de zwarte weduwe betekent bijvoorbeeld geen persoonlijk connectie. Als ik zie wat mijn mailbox soms binnekomt en waar ik absoluut niet van gediend ben, moet ik er niet aan denken aan de afzenders gerelateerd te worden. Ook het oordeel van de Onkruidredactie uit de tachtiger jaren van de vorige eeuw is inmiddels gedateerd en stamt uit een periode dat ieder ook maar greintje van eerlijk oordeel over het verschil tussen aanleg en situatie van mensen als racistisch werd betiteld. We durven pas sinds enkele jaren eerlijk te praten over problemen van allochtone Nederlanders en de generaties na hen.
    Citaat van Mellie Uyldert uit: Wezen en krachten der Metalen
    “Dat hogere Ik, die goddelijke kern, is in alle schepselen gelijk, daarmee voelt men zich absoluut één, zodat het niets uitmaakt of iets het eigen ik of een ander ik overkomt. Men leeft evengoed in anderen als in zichzelf.”
    Dat is wijsheid!

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>