Dag Simon!

15 juli 2009

Ook ik heb Simon Vinkenoog goed gekend. Grapje. Het waren hooguit een paar korte contacten. Als studenten stond we eind jaren zestig aan zijn raam aan de Noordermarkt te kloppen, waar we kennelijk nogal stoorden. Maar ons Popgezelschap lukte het wel om hem, net als Johnny the Selfkicker, een avond te laten vullen in een zaal ergens in Amstelveen. In de pauze – tijd voor een goed gesprek leek me – rookte hij zwijgend zijn jointje. Vele jaren later stuurden Nandan en ik hem wel eens een nieuw product van mijn Aries Astro-Services, en daaraan wilde hij dan nog wel eens aandacht geven in zijn rubriek Wereld in Beweging in het vermaarde en geliefde boekjesmagazine Bres. Of had hij iets op mijn website of in een mailing gelezen waardoor hij opeens reclame voor me ging maken. Het laatst eind 2006 op zijn webstek omdat ik iets had geschreven over de horoscoop van 21 december 2012. Het is meteen jijen en jouwen alsof je elkaar al jaren kent, en zo hoort het ook in die wereld.

Wat ik met hem deelde was een angst voor de angst. En dan bedoel ik niet zozeer flippen door gebruik van drugs, maar het zetten van grote vraagtekens bij mensen die ons maar al te graag in de ban willen brengen van sombere toekomstvoorspellingen, bij het doemdenken dat ook in alternatieve kringen hoogtij kan vieren. Zo heb ik het wel eens moeilijk met Marcel Messing en zijn boek Worden Wij Wakker? Daar moest Simon dus ook niks van hebben: ‘ik ben er ook van overtuigd dat er nog allerlei zeer onaangename dingen de mensheid te wachten staan, maar ik ben er op tegen ze angst aan te jagen. Ieder mobiliseert het geweten of bewustzijn op een andere manier!’ Met rode oortjes heb ik bijvoorbeeld het boek van Griffin over 11 september gelezen, maar ik kan zo weinig met die complottheorieën. Ze jagen angst aan voor onzichtbare en ongrijpbare entiteiten waarop je alleen maar met machteloosheid kan reageren. Omdat ze per definitie aan je blik ontsnappen en je er geen vat op kunt hebben. Omdat ze te bevestigen noch te ontkennen zijn. Geen energie in steken, geen aandacht geven: als ze bestaan kunnen ze daar vast niet tegen. Niet serieus nemen, erom lachen dus.

Natuurlijk trok ik een paar boeken uit de boekenkast, die ik eigenlijk nooit gelezen heb, zodat ik ook ik me nu – net al vele anderen – wellicht in de literatuur en de gedichten van Vinkenoog zal gaan verdiepen. In zijn dikke boek Liefde viel mijn oog op het woord lachkick, misschien wel één van de meest wezenlijke elementen van het high zijn. Een lach die heel diep vanuit je binnenste opborrelt en al je cellen lijkt te kietelen. Een bulderlach die uit je lijf lijkt te spetteren, maar die niet uit te leggen is aan iemand die dat niet kent. Omdat het om trivialiteiten gaat, om niets. Omdat het om diepdoorvoelde on-zin gaat, omdat de werkelijkheid toch weer totaal anders is dan we zo serieus dachten. De lachkick die tegen de binnenkant van je huid echoot, en waarbij je elkaar diep begrijpend in de tranende ogen kunt kijken. Alles is dan één grote grap en daarin schuilt ontzettend veel wijsheid waarvan je je heel letterlijk kunt laten doordringen.

Als ik aan Simon denk, ga ik terug naar de jaren zestig. Denk ik aan iemand die zich vol enthousiasme in alles kon storten en hij aan één leven lang niet genoeg leek te hebben. Die komt vast nog vaak terug, zoveel hield hij van het leven, die heeft vast nog helemaal geen zin in Verlichting en zo. Ik heb ook wel eens gedacht dat hij een warhoofd was, een mafkees, een chaoot. En misschien was hij dat ook wel, maar dat kunnen ook complimenten zijn voor iemand die het leven vreugdevol viert. Die zijn toorts aan beide zijden laat branden, zoals Osho dat noemde. “Door de toegenomen massa-media-kommunikatie is het hoe langer hoe moeilijker een verouderd wereldbeeld hoog te houden, uit de smeltpot der gebeurende veranderingen zal slechts de waarheid overblijven,” schrijft hij in Proeve van kommunikatie. “Leugens en vooroordelen zullen naar het verleden worden verwezen, waarin de mens zijn fouten onbewust beging omdat hij nog niet genoeg wetenschap bezat, te star was, te autoritair, te bijgelovig. Veel deskundigen laten hun waarschuwende stem horen: dat de wetgeving veroudert, dat het onderwijs een verouderd instituut is, dat de politiek een leeg spel wordt, dat beraadslaagd zal moeten worden over de modaliteiten van een toekomst waarin automatisering zorgdraagt voor de menselijke bevrijding van de arbeidsplicht, als de nu nog zo geheten ‘vrije tijd’ kreatiever vervuld zal worden dan op dit ogenblik het geval is.” Dat schreef hij in 1967. Woorden die ik nu in 2009 graag laat weerklinken.