Pindakaas

29 oktober 2007

Calvé pindakaas hoort uit Delft te komen. Ik kan me niet voorstellen dat die even lekker zou smaken als die op een andere plek, ergens in het goedkopere buitenland natuurlijk, gemaakt zou worden. Nou ja, misschien wel even lekker, maar dan toch ánders. Nou ja, misschien zelfs véél lekkerder, maar dan toch niet meer als ónze pindakaas. Die puur rationeel ingestelde ondernemers denken vast dat het niet uitmaakt in welk land je de pindakaas maakt – zolang je maar dezelfde ingrediënten in de potjes stopt. Onzin! Pindakaas is méér dan pinda’s alleen! Pindakaas neemt de geur, smaak en sfeer van zijn geboorteplek mee, en dat proef je!

Dat heeft met identiteit te maken. Net als het wel degelijk uitmaakt waar Abraham de mosterd haalt, zijn er verschillen tussen dezelfde producten uit verschillende landen. Hollandse pindakaas, daar moeten ze van afblijven, die is gewoon goed en daar valt niks aan te verbeteren. Wel eens Amerikaanse of Engelse peanut butter geproefd? Ik niet! Of misschien ook wel. Maar zelfs als die lekkerder is, kan dat toch geen argument zijn om onze eigen pindakaas op de schroothoop te gooien? Zo moeten we ook onze eigen Hema-worst in bescherming nemen, een broertje van onze pindakaas dat ook uit de fabrieken van Unilever komt. Ook die is gewoon onovertroffen, daar hoeft niks aan veranderd of verbeterd te worden. Voor zover dat al zou kunnen. Geen nieuwe formule, of verbeterde smaak of u proeft zoveel meer, want als ze daarmee beginnen hou ik mijn hart vast.

De Nederlandse identiteit ligt voor het grijpen, en daarom snap ik de mensen niet die eraan twijfelen of er wel zoiets bestaat. Naast onze fanatieke liefde voor de Matthäuspassie, voetballen en Sinterklaas, maken we zelfs kunstwerken van pindakaas, zoals Wim T. Schippers enkele jaren geleden deed. En als je een beetje historisch gevoel in je lijf hebt, koester je al dat soort dingen en gooi je het niet in de Grote Uitverkoop waarmee ons land zichzelf aan het verkwanselen is. Als winst belangrijker wordt dan werkgelegenheid, als efficiëntie een grotere rol gaat spelen dan liefde voor het ambacht, dan is er iets stinkend mis! Staken dus, en blijven staken, jullie in Delft, Oss, Loosdrecht of waar dan ook! Laat je niet uit handen nemen waar je goed in bent!

Veel managers zouden zich diep moeten schamen voor de manier waarop zij binnen enkele jaren hele bedrijven, waaraan mensen generaties lang hun hart en ziel hebben gewijd, naar de bliksem helpen. Gelukkig hoor je steeds meer geluiden dat juist die managers vaak de rotte plekken in de appels zijn. Vaak kunnen ze nauwelijks schrijven wat ze zeggen, en leven ze in een autistisch wereldje waar alles meetbaar, rationeel en materialistisch is. Helaas, pindakaas… Als we hen nou eens aan het buitenland verkochten, dan was een groot deel van ons cultureel erfgoed en van onze identiteit veiliggesteld. Net als onze pindakaas.