Arbeidsethos

Date 23 maart 2006

Het arbeidsethos is mij altijd een gruwel geweest. Want het is een van de grootste belemmeringen op het spirituele pad dat we uiteindelijk allemaal – of we het willen of niet – moeten gaan. Waarom? Omdat in het wie niet werkt zal niet eten, het ledigheid is des duivels oorkussen, het arbeid adelt en het voor niets gaat de zon op het doen belangrijker wordt geacht dan het niet-doen. Omdat het ons voortdurend wil bezighouden, afleiden van het meest wezenlijke op het spirituele pad. Overgave. Accepteren van dat wat is. Er gewoon zijn. Erop vertrouwen dat alleen uit deze bron van intuïtie het juiste denken, voelen en handelen kan opwellen. en dat kun je alleen maar ‘bereiken’ met niet-doen. ‘Bereiken’ tussen aanhalingstekens, want ook dat kan weer suggereren dat je iets doet, terwijl ‘het’ juist gebeurt in een onbewaakt ogenblik waarin je niets doet. Het doen, het werken is al zo in onze taal doorgedrongen dat we de dynamiek ervan alleen kunnen ontlenen aan werkwoorden.

Volgens het arbeidsethos moet er dus iets gedáán worden, worden we voortdurend bezig gehouden en vervreemden we van het goddelijke in ons. Zelfs ontspanning is iets dat we zijn gaan ‘doen’: actieve vakanties, survivaltochten, doevakanties, noem maar op. Zodat we de spanningen die zich in elk leven voordoen nergens een moment van ontlading gunnen, gevoelens van verdriet en eenzaamheid blijven verdringen, het deksel op de put van onze neuroses goed dicht blijven houden. Ontspannen durven we niet meer, want dat doet pijn. Geestelijk, omdat allemaal oud zeer in ons bovenkomt. Lichamelijk omdat we ons bewust worden van de kramp in onze spieren. Het is uiteindelijk de kramp van het ego, dat steeds zijn best blijft doen om erbij te horen, om gewaardeerd te worden, om te overleven. Alsof die doelen alleen met werken bereikt worden, en niet door gewoon te ontspannen in jezelf en te vertrouwen op je intuïtie.

Priests and politicians: the maffia of the soul. Dat is de titel van een boek van Osho. In grote lijnen heeft hij daar helemaal gelijk in. Want priesters zijn maar al te vaak dealers: als je maar dit en dat doet komt het geestelijk wel goed met je. Iets dat je ook nog veel tegenkomt in de wereld van de new age, waar ook het arbeidsethos via een achterdeurtje graag naar binnen sluipt, zodat je bijvoorbeeld kan leren om effectief met intuïtie om te gaan. En politici zijn vaak vijanden van de ziel omdat ze je voortdurend bezighouden, afleiden van wat echt belangrijk is om een samenleving behoorlijk te laten functioneren. Waarbij maar al te snel van niet-werkenden wordt gesteld dat ze van de samenleving profiteren, terwijl er juist veel te veel werkenden zijn die de samenleving verzieken en zich daarvoor nog goed laten betalen ook.

En dan bedoel ik niet eens de graaiers. Nee, ik heb het over het totaal overbodige werk dat gecreëerd wordt. Wat niemand zal missen als het er niet is. Neem nu de telefoongidsen. Ooit kenden we een gids voor privé-nummers en een beroepengids. Totdat een van de uitgevers op het lumineuze idee kwam om in zijn gids ook de inhoud van de andere gids op te nemen. Waarop de uitgever van de andere gids dat ook ging doen. Het gevolg? Dat we nu allemaal met twee dikke boekwerken worden opgescheept waarin in principe hetzelfde staat. Waarop niemand zit te wachten. Waarin twee keer zoveel advertenties worden geplaatst, waarvoor dus twee keer zoveel ondernemers worden lastiggevallen. Waarvan het papier alleen al jaarlijks genoeg is om een hangar mee te vullen. En dat allemaal om een groep mensen aan het werk te houden! Die er nog geld mee verdienen ook! Dan vraag ik me af wie er nu eigenlijk profiteert en wie de samenleving en het milieu aan het verzieken is…

Er moet veel minder gewerkt worden. Er hoeft ook niet zoveel gewerkt te worden. Zeker als we afzien van veel overbodige luxe-onzin zoals een Betuwelijn en een hsl. En verdeel eerlijk wat er gedaan moet worden. Het kan toch niet zo zijn dat werkenden meer en harder moeten werken terwijl er nog steeds werkeloosheid is? Pas als we het idee van het Heilige Werk aanpakken zijn we pas echt in staat om veel maatschappelijke problemen op te lossen. Werk, alleen maar om bezig te zijn, alleen maar om de verslaving aan het arbeidsethos te bevredigen, alleen maar om op de vlucht te blijven voor het ware ik dat toch eens aanschouwd moet worden. Je kunt een leven lang vermijden jezelf in de spiegel aan te kijken, misschien zelfs levens lang, maar uiteindelijk zul je toch aan jezelf moeten geloven!

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>