Het juiste moment
22 februari 2025
Je kunt vreugdevol sterven, met een glimlach op je gezicht, met een enorm mysterie in je ogen.
Aldus Satyamo. Want schreef ik in mijn vorige blog al niet dat ik wil sterven met een glimlach op mijn gezicht? Maar dit zijn woorden van Osho die ik vandaag tegenkwam in de laatste nieuwsbrief van de stichting Vrienden van Osho. Daarin staan teksten uit zijn lezingencyclus Zarathustra, A God That Can Dance uit 1987. Ik verbaas me wel vaker over de synchroniciteit van eigen gedachten en woorden van Osho. Sannyasin zijn is voor mij dan ook altijd een feest van herkenning. Een meester is iemand die je vertelt wat je eigenlijk al weet. Die komt niet met nieuwe richtlijnen en gebruiken waaraan je je dient te houden. Hij komt eerder met exdoctrinatie dan met indoctrinatie. Hij bevrijdt je van twijfels en misverstanden, geeft de bloemen van je hart water zodat ze uitbundig kunnen bloeien. Hij ruimt alle dualiteit van het denken op zodat je herinnerd wordt aan heelheid en eenheid die altijd al in je lagen te sluimeren.
De diepte is dat je niet langer je fysieke lichaam bent, en je bent ook niet langer je mentale lichaam – alleen maar een puur bewustzijn, een pure hemel zonder wolken, onbegrensd. Alleen maar een simpele blik daarin en de dood wordt een glorieuze ervaring …
Om van deze ervaring te proeven hoef je niet fysiek te sterven, dat kan ook door meditatie en creativiteit, vertelt Osho. En echt verliefde mensen zijn ook niet bang voor de dood. Die angst is iets van de mind, het mentale lichaam dat alles in de hand wil hebben, controleert en daarmee bang is voor de dood. Vrijwel iedereen is een controlefreak. De meest machtige mensen zijn het meest bang voor de dood. Overigens maak ik hier net als Osho de veel gemaakte fout door over dood te spreken als ik sterven bedoel. Als het over het leven na de dood gaat wordt altijd het leven na het sterven bedoeld. Misschien willen we dat laatste woord liever niet gebruiken omdat het ons met allerlei ellende associeert. Terwijl het volgens Osho juist een feestelijke culminatie van het leven kan zijn. Sannyasins rouwen niet, en ook ik deed dat niet toen twee van mijn beste vrienden gestorven waren. Er bleef alleen dankbaarheid over.
‘Sterf op het juiste moment.’ Iemand die oprecht, intens en totaal heeft geleefd, zal op het juiste moment sterven. Zijn dood is niets anders dan een rijping, een oogst. Zijn dood is niets anders dan een vervulling.
Osho vertelt over Boeddha die op gegeven moment de tijd rijp vond om te sterven. En hij is niet de enige die op gegeven moment zijn ogen sloot en vertrok. Ik kan mij daar wel iets bij voorstellen: het leven is mooi geweest, ik ben dankbaar voor alles wat ik heb meegemaakt en neem nu afscheid. In de oorspronkelijke tekst hekelt Osho uitspraken dat iemand te vroeg of te laat gestorven is. Dat vinden overledenen niet leuk om te horen. Alsof ze de juiste trein hebben gemist. Maar alleen hij die echt heeft geleefd, dus niet in het verleden door daaraan te hechten of in de toekomst door ernaar te streven maar gewoon in het hier en nu, sterft op het juiste moment. Gewoon een beetje zonder oordelen in harmonie met het bestaan leven lijkt me voldoende. Om een beroemde uitspraak van Osho te parafraseren: sterven is geen probleem dat opgelost moet worden, maar een mysterie dat geleefd moet worden.
Oké, Osho?