Osho Rajneesh – The Zen Manifesto

Osho Rajneesh: The Zen Manifesto – Freedom from oneself. The Rebel Publishing House, gebonden, 296 pagina’s

Als we nagaan hoeveel Osho gesproken heeft over religieuze stro­mingen, dan zien we dat Zen daarin de meest centrale rol speelt. Niet alleen gaan de laatste 25 titels over Zen, ook in de jaren 70 heeft Osho er 23 boeken aan gewijd. Tussen al deze lezingenseries neemt zijn laatste boek ‘The Zen Manifesto’ uit 1989 een unieke plaats in. Series kleinere boekjes als ‘The World of Zen’ uit 1988 zijn om met je hart in je op te nemen, want lezend hoor je de bamboes, de regen en de koekoek, maar je verstand zal er weinig aanvullingen vinden op wat Osho al jaren over Zen heeft verteld.

‘The Zen Manifesto’ is niet alleen voor het hart, maar ook voor het verstand, want in de 11 lezingen die het boek bevat geeft Osho commentaar op westerlingen die zich direct of indirect met Zen hebben beziggehouden. D.T. Suzuki, Thomas Merton, Paul Reps, Alan Watts, Hubert Benoit, Fritjof Capra, Wilhelm Reich, Paul Kapleau, Nancy Wilson Ross, Erich Fromm en Karl Jas­pers passeren de revue en het zal de Osho-kenner niet verwonderen dat ze er stuk voor stuk niet zonder kleerscheuren afkomen. Boven­dien zegt Osho in dit boek opmerkelijke dingen als ‘Chaos is de ware aard van het be­staan’ (p.172) en ‘Het hele idee van reïncar­natie is een misvat­ting’ (p.145) welke laatste uitspraak weer leidt tot enkele vragen die later beantwoord worden. Genoeg stof om weer eens hoorndol van te worden, en de manier waarop Osho dit vaak bewerkstelligt ken­merkt een groot Zen meester.

Wat is Zen? ‘Wachten, wachten op niets. Er is geen god, er is geen uiteindelijke bedoeling. Leven is alles dat er is. Zij die gevon­den hebben, hebben alleen gevonden dat er niets te vinden is. Zen is het uiteindelijke manifest van niet-­vinden, van vreugde zonder reden, van lachen en liefhebben en dansen zonder een enkele oor­zaak.’ (p.88) Zen zegt dat het uiteindelijke alleen ervaren kan worden en bestaat in het hier en nu, in het alledaagse leven in vol bewustzijn. Er is geen plaats voor geloof want dat staat je eigen authentieke ervaring in de weg. Zo is er ook geen plaats voor het geloof dat je zelf bestaat, en je uiteindelijke bloei komt alleen wanneer je daarvan bevrijd bent. ‘Freedom From On­eself’ is dan ook de subtitel van dit krachtige boek, waarin de leeuw voor de laatste keer volop brult en dat zich uitstekend leent om met rode oortjes in één keer uitgelezen te worden.

De rijkdom van ‘The Zen Manifesto’ is het voortdurende spel waarin nu eens je hart en dan eens je verstand wordt aangesproken. Zo wordt in elke lezing een Zen-verhaal besproken, worden vragen van Maneesha en andere sannyasins beantwoord en wordt vrijwel elk hoofdstuk opgesierd met een Haikoe. Naar aanleiding van ‘In het dunne licht na zonsondergang/klimt hij naar de tempel/op de top’ vertelt Osho dat de tijden kort voor zonsopgang en kort na zonson­dergang de beste zijn om te mediteren (p.242). Zoals gebruikelijk bij de laatste Zen-series komt ook Sardar Gurudayal Singh aan het woord in de vorm van moppen, en begeleidt Nivedano met zijn drum de gibberish meditatie.

De stilte waarmee het Buddha Auditorium gevuld is tijdens de laatste fasen van de meditatie wordt verdiept door Osho’s woorden waarmee hij de aanwezigen begeleidt naar hun wortels en getui­ge-zijn. ‘Sammasati’ (herinner) zal blijken niet alleen Boeddha’s laatste woord te zijn, maar ook dat van Osho als hij in de laatste lezing ‘Sammasati – Het Laatste Woord’ de laatste woorden van zijn laatste boek spreekt: ‘Het laatste woord van Boeddha was sammasa­ti. Herinner je dat je een boeddha bent – sammasati.’

(Osho Magazine)

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites