I am the walrus

Date 3 mei 2014

Er zit een jukebox in mijn hoofd. Een hele luxe, want hij draait complete langspeelplaten af. Als A hard day’s night van The Beatles in mijn hoofd zit speelt geheid – wat ik ook doe of denk – drie minuten later I should have known better in mijn gedachten. Dat gaat zo door tot en met Can’t buy me love en als het even meezit wordt de LP ook nog omgedraaid, en gaat het verder met Any time at all totdat die na I’ll be back de vinylplaat eindelijk uitgespeeld is. En dat is inmiddels precies 50 jaar zo. Het is dan ook veiliger om in gedachten een single te laten spelen, zoals I am the walrus, dat gelukkig ook het laatste nummer van een album is. Nou ja, van de eerste kant dan, want de volgende kant gaat verder met Hello Goodbye dat ook de achterkant (of voorkant, dat was bij The Beatles niet altijd duidelijk) van een single is waarop het nummer staat. Maar de langspeelplaat waarover die walrus schuifelt is niet een echte elpee, vind ik. Omdat deze, met op de voorkant de zes nummers van de tv-film Magical mystery tour, eigenlijk een verzamelalbum is, en dat vind ik geen ‘echte’ LP. Die magische tour was trouwens eerder in 1968 verschenen als een dubbel-EP die ik veel te duur vond, omdat op zo’n EP vier nummers hoorden, en niet drie. Die kostte maar liefst zes gulden vijftig! Ingewikkeld, zo’n discografie, terwijl die van The Beatles nog heilig was in vergelijking met The Rolling Stones die er helemaal een rotzooitje van maakten en waarover ik dus een boze ingezonden brief naar Hitweek stuurde. Want om van de Stones alles compleet te hebben moest je wegens drie elders ontbrekende nummers de hele LP Flowers kopen, en dat vond ik oplichterij. En dat is het natuurlijk ook. Oplichterij die aan de roots van mijn haat van commercie, ongecontroleerde vrije markt en neoliberalisme staat. Zo, dat wou ik even kwijt. Frustraties van een babyboomer.

Maar intussen zit I am the walrus nog dagelijks in mijn hoofd. Knap dat dat trouwens kan, iets dat zich onder je schedeldak letterlijk afspeelt. Ik hoor dus iets dat anderen niet horen, wat nogal pathologisch klinkt. Het zullen wel allemaal neuronen zijn die in mijn hoofd nazingen, natrillen. Op een voor andere onhoorbare wijze hoor ik dingen die er niet zijn, zoals dat soms in sterkere mate gebeurt als mijn hersens anders gaan golven vlak voordat ik in slaap val.. Dan weet ik dat ik even later slaap. Wat me doet denken aan de nachten bij Bert: hij liet altijd zijn bandrecorder spelen terwijl we – meestal stoned – in slaap sukkelden. Maar hij had wel een tijdklok – mechanisch en duur in die tijd – die na een poosje de muziek uitschakelde. Dan schrok ik van schrik opeens klaarwakker, maar wist: straks slaap ik weer. Niet dat we toen I am the walrus speelden, van The Beatles was het meestal Abbey Road, zodat ik vandaag de dag nog steeds spontaan stevig stoned word als ik die klanken hoor. En toch is I am the walrus altijd een van mijn lievelingsliedjes van The Beatles gebleven. Niet omdat de clip ervan zo bijzonder was, integendeel. Maar om de tekst. Die begint met ‘I am he as you are he as you are me as we are all together.’ Mooi! Die regel schijnt onder invloed van acid geschreven te zijn, jammer dat ze dat daarvoor nodig hadden. Maar dit soort basiswijsheden was toen nog niet zo’n gemeengoed als vandaag de dag in spirituele kringen. Alles is één en zo. En waarheid als een koe, maar niet iedereen houdt van koeien. Ja, er stond een mooie echte koe op een van de beste LP’s van Pink Floyd, maar hier in Blaricum ontspint zich een strijd tussen koeien- en paardenliefhebbers op weilanden tussen het oude dorp en de Bijvanck waar ik woon. Maar dit terzijde, want ik wilde iets vertellen over I am the walrus. Een dier overigens waarmee ik me nooit heb geïdentificeerd, maar toch.

Wat ik zo mooi vind aan de tekst van I am the walrus, is dat die een totale chaos is. Geen touw aan vast te knopen. Op een leuke website met toelichtingen op popsongs wordt dat nog eens bevestigd. De ene associatie duikelt over de andere, wat voor mij betekent dat het een satire is op het logische, rechtlijnige denken. ‘Sitting on a cornflake, waiting for the van to come,’ waar sláát dat in godsnaam op? Nergens op, en dat vind ik juist het leuke. Gewoon in klanken en muziek schilderen wat in je opkomt. ‘Semolina pilchard climbing up the Eiffel Tower,’ wat is dat voor gek beeld? Wat een onzin! Maar dat vind ik juist zo mooi! Knap trouwens dat dat beest niet naar beneden glibbert. ‘If the sun don’t come you get a tan from standing in the English rain,’ je ziet het onmogelijke voor je! Moraal: we trachten onze wereld te begrijpen en te ordenen terwijl daar uiteindelijk weinig van klopt. Ja, het is mijn diepe overtuiging dat de werkelijkheid uiteindelijk totaal anders in elkaar zit dan de beste religies en filosofen bevroeden. Maar dan ook écht totaal anders! Woorden zijn bedrog, en soms kun je even goed onzin uitkramen want het Uiteindelijke is toch niet in taal te vangen. Hooguit in kunst, poëzie, en zelfs dan is het vaak nog een hopeloze benadering. ‘Wie weet spreekt niet, wie spreekt weet niet,’ schreef Lao-tse in de Daodejing. En zo wordt in I am the walrus al het spreken, denken, verklaren en uitleggen te kakken gezet. Oké, je moet ermee werken om een beetje praktisch in deze wereld te kunnen functioneren, maar het is niet meer dan dat. En zo vertelt dit gekke lied je, als je de werkelijkheid echt wil aanschouwen, al het denken met zijn logica moet loslaten. Je ook nergens mee identificeren, wat mij ook niet altijd en overal lukt. Want terwijl ik dit schrijf voel ik me toch een beetje een walrus, die zich afvraagt waarover mensen zich toch druk maken terwijl hij tussen de schuimende golven van de branding genotterig over een modderig strand blubbert. Ja, ik ben de walrus! Goo goo g’ joob!

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>