De slaaprevolutie
3 juni 2016
Arianna Huffington, ja die van de ‘Post’, deed onlangs The Sleep Revolution het licht zien, een boek dat eind augustus in een Nederlandse vertaling verschijnt en waarvan onlangs in nrc.next een voorbespreking stond. Met als moraal: we slapen te weinig, en dat is de oorzaak van veel kwalen zoals de burn-out. Te weinig slapen is gewoon ongezond en helemaal niet iets om trots op te zijn, want je hersenen hebben het gewoon nodig. Zo toonden neurowetenschappers van de Medisch Centrum van de Universiteit van Rochester in 2013 aan dat slaaptekort leidt tot een slechter geheugen, afname van hersencellen, en een grotere kans op alzheimer, hartfalen, obesitas en diabetes. Als voorbeeld haalt Huffington Donald Trump aan, die meent maar vierenhalf uur slaap nodig te hebben maar daardoor ‘alle symptomen van chronisch slaaptekort vertoont. Hij kan simpele informatie niet verwerken, heeft last van stemmingswisselingen, woede-uitbarstingen, onbetrouwbare herinneringen en is instabiel.’ En ze noemt ook andere beroemdheden die het lange slapen verfoeiden, zoals Benjamin Franklin, Thomas Edison en Vladimir Nabokov. Lang slapen is niet macho, past niet in onze prestatiecultuur. Zoals Bon Jovi zingt: slapen doe je maar in je graf.
Maar gelukkig zijn er andere beroemdheden die er eerlijk voor uitkomen dat ze veel slapen, zoals Google topman Eric Schmidt, tennisser Roger Federer en natuurlijk Huffington zelf. Wat slapen betreft passen ze niet echt in onze 24/7-cultuur, maar intussen leven deze watjes wel gezonder dan menig ‘hardwerkende Nederlander’ die er trots op is 80 uur per week te werken, iets wat niet alleen slecht voor je gezondheid blijkt te zijn, maar ook gewoon ordinaire diefstal van arbeid is. En zelf ben ik ook zo’n watje dat gauw negen uur slaapt, van rond half twee tot rond half elf. Dank zij Huffington durf ik dat nu ook eerlijk te bekennen. En wat er er nou verkeerd aan veel slapen? Zoals John Lennon zingt: ik slaap alleen maar! Niks mis mee toch? Ja, mijn dagen zijn wat korter maar ik kan alleen van de dag genieten als ik dat ook van de nacht kan. Te weinig slaap is voor mij een hel waarin ik me hooguit wat automatisch en krakkemikkig voel functioneren en waarin ik ook niet echt wakker ben. Wat mij betreft moeten we terug naar een 8/5-cultuur omdat al die prestatiezucht met zijn ambities gewoon ongezond is. Daarom ben ik ook voor de zondagsrust. Niet om godsdienstige maar om psychologische redenen.
Het wordt dus tijd dat de veel- en langslapers zich emanciperen. Nou valt dat in Nederland wel mee met een gemiddelde van 8 uur en 12 minuten, want 40% van de Amerikanen slaapt minder dan 7 uur, terwijl inwoners van Tokio gemiddeld maar 5 uur en 45 minuten slapen. Dat kan niet goed gaan, en Huffington geeft dat ook een aantal adviezen om beter en langer te slapen: slaap in een koele ruimte, drink geen koffie in de avond, gebruik geen zware maaltijd voor het slapen gaan, en ook geen slaapmutsje want dat verstoort later de nachtrust, drink (zuur) kersensap dat rijk is aan melatonine, leg een zakje lavendel onder je kussen om bloeddruk en lichaamstemperatuur te doen dalen, doe Qigong, yoga, ga mediteren of sporten en… geen laptops, smartphones en iPads met hun blauwe licht in de slaapkamer! Prachtige adviezen allemaal, maar onthoud wel dat slapen niet iets is wat je kan doen. Voor het stand-by zetten van je hersenen is overgave nodig. Zoals George Harrison zingt: herinner je het hier en nu. Zet al je zintuigen open, want waarnemen en denken gaan niet samen. Voel de kamer om je heen, luister naar stille geluiden, duik in je eigen lijf. Zie en hoor de eerste droombeelden opkomen.
Ja, er moet meer geslapen worden. De enige manier om onze hectische wereld een beetje tot rust te laten komen is onszelf meer slaap te gunnen en te geven. Opdat we echt uitgerust worden om de talrijke problemen om ons heen op een wakkere wijze aan te pakken. Maar ik geef toe dat dit een enorme mentaliteitsverandering vereist. Ja, een echte slaaprevolutie!
Gepost in Psychologie
