D-Day
6 juni 2019
D-day. Romantischer kon het bijna niet. Soldaten die zich – nu 75 jaar geleden – doodvochten na in Frankrijk op onder andere de kusten van Calais en Dieppe geland te zijn. De film De langste dag, nog in zwart-wit. Strijd. Sneuvelen – wat was er mooier? Ik was zeventien. In een schriftje met een gele harde kaft schreef ik er zelf een verhaal over in 21 hoofdstukjes. Een vriend, heette het, en van-zelfsprekend ging die vriend dood. Een soort Ode an die Freundschaft, zal ik maar zeggen. Mijn romantiek was ontwaakt. Mooi! Maar het verhaal droop zo van de romantiek dat ik me er nu bijna voor schaam. Niet meer te pruimen. Ik heb het nog de sympathieke leraar Nederlands laten lezen. Die had geen commentaar toen hij het me teruggaf. Waarschijnlijk had hij al door hoe mijn vork in mijn steel zat, en wist hij niet hoe hij daarmee om moest gaan. Een tijdje later is het schriftje zoekge-raakt. Ik onderzocht alle hoeken van mijn kamertje en kasten in het ouderlijk huis, maar heb mijn eerste verhaal nooit meer teruggevonden.
Met Johan begon ik zelfs een oorlogsdocumentatie. Welke slagen er wanneer en waar hadden plaatsgevonden. Net als ik was hij geboeid door dit alles. Er kwam natuurlijk niet veel meer van te-recht dan wat aantekeningen en de ware oorzaak ervan was wellicht dat ik méér op die veertienjari-ge jongen verliefd was dan op de oorlog. Mijn moeder had dat natuurlijk veel eerder door dan ik zelf, maar hij mocht toch rustig bij me blijven slapen. Dat ging niet in min bed, maar daar dacht ik zelf in de verste verte niet aan. Het ging om vriendschap, zijn aanwezigheid, zijn schoonheid – want Johan was, ook volgens mijn moeder, best een mooi jongetje – en misschien ook de geur van zijn haar. Maar seks? Dat bestond nog niet voor me. Ik wist niet veel meer dan dat dat iets was tussen jongens en meisjes. Maar ik snapte niets van meisjes, en nog minder van wat mijn klasgenootjes nou zo interessant aan ze vonden. Ondanks dat mijn moeder me alle ruimte gaf, had ik nog steeds niet door dat seks er wel eens bij zou kunnen horen, dat ik homo zou kunnen zijn. Omdat dat gewoon niet bestond. En áls het al bestond zou het alleen een fase zijn, zoals ik wel eens had gehoord, en waar decennia later zelfs Foudraine in zou blijken te geloven. Fases kunnen heel lang duren.
Later verloor de oorlog zijn romantiek. Vietnam. De PSP met de blote vrouw op posters. We ver-guisden de oorlog, iets wat al begon tijdens mijn keuring voor militaire dienst. Wegens overschot aan babyboomers hadden ze ook mij maar een S5 gegeven en ik vond dat best allemaal. Zag het ook niet zo zitten om gedrild te worden, blindelings commando’s op te volgen van sergeanten die onver-staanbaar naar je stonden te schreeuwen. Bovendien dreigen ze een échte man van je te maken. Ik heb niks met echte mannen – die maken alleen maar de wereld kapot. Is al dat machogedoe echt no-dig om met een leuk leger de vijand te bestrijden? Is het niet juist dat machogedoe wat de oorlog veroorzaakt? Mannen zijn alleen goed om kinderen te krijgen, laat ik een paar vrouwen grappen in mijn boek. Neuken in de keuken en dan meteen de oven in met ze. Stomme wezens, die mannen. Gelukkig hebben ze het de laatste tijd wel eens moeilijk met hun man-zijn. Gaan dan allemaal man-nengroepen in zweethutten doen en zo. Er groeit op zijn minst een beetje bewustzijn.
Nee, het was 75 jaar geleden niet zo romantisch op de Franse stranden. Geen prachtige beelden van een met bloed doordrenkt strand bij een ondergaande zon. Misschien was het wel bewolkt. En zeker was niet iedere jongen zo verlicht dat hij het heerlijk vond om zo pijnlijk te sterven voor de vrede in Europa, niet eens wetend of dat wel bereikt zou worden. En tegelijkertijd heb ik het aan hen te dan-ken dat ik nooit een oorlog aan den lijve heb meegemaakt. Dat klinkt tegenstrijdig, want hoe kan geweld, dus ook tegengeweld, tot vrede leiden? Dat bereik je alleen als beide partijen er op gegeven moment geen zin meer in hebben, zoals Engelsen en de Duitsers die in de Eerste Wereldoorlog in het niemandsland tussen de loopgraven de pest aan alles hadden en samen Kerst gingen vieren. Misschien was dat wel een grotere D-day dan die van driekwart eeuw geleden.
Gepost in Uit mijn leven
