Hoe eerlijk is de NRC?

1 februari 2020

Vandaag opnieuw zo’n mooie advertentie in de NRC gezien. Ontdek Antarctica, met onder andere de National Geographic. Dertien dagen inclusief retourvlucht voor € 11.450. Beetje prijzig, dus toch maar verder bladeren in de krant. Ik kan morgen nog naar een vakantiebeurs voor bijzondere reizen. Monniken in Tibet zien, een echte leeuw tijdens een safari. Ja, reizen moeten wel bijzonder zijn, zeker voor de lezers van deze kwaliteitskrant met een gemiddeld goed gevulde portemonnee. Hoe verder weg, hoe beter. Hoe minder alledaags, hoe beter. En daarvoor biedt de NRC tal van mogelijkheden in haar advertenties. Silverjet, travel in style. Labrys Reizen: groepsreizen op niveau met kleine groepsgroottes. Turkish Airlines: de beste maaltijden op tien kilometer hoogte. Met Friendship cruises naar Peru, waarvoor je wel eerst naar Lima moet vliegen, voor € 7.598 per persoon. VCK Cruises. Incento. Koning Aap, met wie je CO2-positief reist. Met Air Cruise naar China en Japan. Soms worden er reizen aangeboden naar Australië, inclusief privévliegtuig om dat werelddeel te bevliegen. En NRC zelf biedt academische reizen aan, onder andere naar Zuid-Afrika.

Als ik die grote torenhoge witte cruiseschepen zie die al kilometers uit de verte de skyline verpesten, heb ik de neiging om wat depressief te worden. Die zitten vast vol met boomers, net als al die vluchten die ook niet echt vriendelijk zijn voor het klimaat. Vluchten, ja dat is het. Zich onverzadigbaar volproppen met ervaringen. Op Facebook zie ik ook wel eens vrienden die onbeschaamd vertellen over de uithoeken van de wereld waarheen ze gevlogen zijn. Gewoon lekker thuis blijven is taboe, alsof het niet juist daar is waar uiteindelijk de grootste uitdagingen liggen. Ik heb al bijna twintig jaar niet meer gevlogen en daarvoor maar een keer of zes. Toegegeven: dat vond ik best leuk. Wat me ook tegenhoudt is de hectiek van Schiphol zelf. Daar wil ik niet bij horen, want dat is echt een plek om helemaal gek te worden. Misschien reflecteert al dat sensatie zoekende gereis wel een gebrek aan innerlijk reisvermogen en fantasie. ‘The farther one travels, the less one knows,’ citeerde George Harrison de Tao Te Ching in zijn lied The inner light.

Ik ben niet de enige die zich stoort aan al die reisadvertenties in de NRC, want ik las er niet lang geleden een ingezonden brief over. Natuurlijk zal de krant tegenwerpen dat ze die advertenties nodig heeft. Maar hoever ga je daarin mee als je pretendeert een kwaliteitskrant te zijn? Als De Telegraaf ze zou plaatsen zou dat normaler overkomen, maar in een kwaliteitskrant? Je kan het probleem ook naar de lezers toeschuiven, die kennelijk niet genoeg betalen voor kwaliteit. Want zonder die advertenties zou hij duurder worden, wat natuurlijk wel veel eerlijker is. Misschien zou de NRC in twee versies moeten verschijnen: naast de gebruikelijke een wat duurdere eerlijke versie zonder dubieuze advertenties. Maar die keuze is er dus niet. Evenmin als bij bijvoorbeeld Facebook dat me ook een betaald advertentieloos abonnement zou kunnen aanbieden. Zouden er echt geen mensen zijn die voor eerlijkheid kiezen, en zou dat geen hype kunnen worden? Waarom kunnen we überhaupt niet zonder advertenties? Het wordt steeds duidelijker dat die een aanslag op je hersenen zijn en daarmee slecht voor de volksgezondheid. In het vroegere Rusland waren advertenties in de openbare ruimte verboden, en gelijk hadden ze. Je kan tegenwoordig geen straat meer oversteken zonder door dit soort vandalisme bestookt te worden.

We willen alles gratis en vinden dat steeds vanzelfsprekender. Zo verkopen we onze ziel. En verkoopt ook NRC zijn ziel. Het enige eerlijke aan hun reisadvertenties is dat de prijzen ervan niet op een 9 eindigen. Hoe hypocriet kun je zijn?