Daarom astrologie!

30 november 2022

Wetenschap begint bij verwondering. Je ziet een spin in een web en je vraagt je af hoe zo’n insectje een ragfijn net weet te bouwen. Hoe hij die acht pootjes bestuurt, hoe hij op het juiste plekje geduldig wacht totdat er een prooi te verschansen is. Zelf zitten we ook wonderbaarlijk in elkaar. Hoe is het mogelijk dat onze ziel de vingers op het toetsenbord doen bewegen? Dat lijkt wel telekinese!

Mijn eerste verwondering waren de sterren. Virtuele sterren dan, want ik zag ze als elfjarig jongetje in een planetarium. Al snel dook ik in sterrenboeken, -gidsen en -kaarten, en bouwde ik zelfs een primitief planetarium in mijn kamertje. Veel later genoot ik van Cosmos van Carl Sagan, een van de weinige series over het heelal die echt bezield zijn. Op de muziek van Pink Floyd reisde ik in mijn fantasie door kleurige sterrenstelsels. Tijdens mijn studie verdiepte ik me wat in astrologie, maar dat was een heel gedoe met efemeriden, huizentabellen en eindeloos rekenen. Na mijn studie psychologie herontdekte ik dank zij de computer de astrologie, en daarin bleek alles samen te komen: het reizen door de innerlijke wereld met mijn liefde voor sterren en planeten. Zo boven, zo beneden.

Nuchtere wetenschappers vinden het maar onzin allemaal. Wat kunnen sterren die lichtjaren van ons verwijderd zijn voor invloed hebben op ons persoonlijke leven? Er zijn inderdaad nog wel wat astrologen die geloven in een oorzakelijk verband, maar de meesten houden het liever op een samenhang die heel mooi synchroniciteit wordt genoemd. Als twee klokken dezelfde tijd aanwijzen, zegt dat nog niet dat de ene klok de andere aanstuurt. Over een kosmische klok die boven en beneden synchroniseert tasten we nog in het duister, maar het mag duidelijk zijn dat er bij dit alles weinig ruimte voor een eigen vrije wil overblijft. Dat is ook vaak een argument dat tegen astrologie wordt gebruikt. Raar eigenlijk, want de hele wereld van wetenschap doet niets anders dan het opsporen van natuurwetten. Voor mij hoeft die vrije wil ook niet zo, want de mooiste dingen gebeuren juist als je daar geen last van hebt.

Een andere kritiek die veel astrologen te verduren krijgen is dat de sterrenbeelden sinds de oorsprong van de westerse astrologie alweer een teken zijn teruggeschoven, zodat ik als Waterman eigenlijk een Steenbok zou zijn. Maar het kan best zo zijn dat het er niet zozeer om gaat welke sterrenbeelden er aan de hemel staan, maar om welke gebieden van de hemel bepaalde energieën of archetypen vertegenwoordigen. Voor astrologen begint de lente met de Zon in de Ram die voor zaken staat als initiatief, nieuw avontuur, manlijkheid en extraversie, ook als de Zon in werkelijkheid in het teken Vissen te zien is. Of in de Surfer, want met een beetje goede wil en fantasie kan je van alles in de sterren zien. Van die sterrenbeelden zou trouwens niet veel meer overblijven als je ze vanuit een andere hoek zou bekijken, want ze staan echt niet zo netjes naast elkaar als het vanuit ons perspectief lijkt.

Tegelijk zijn die tekens van de dierenriem niet voor niets uitgevonden. Er zit een systeem in, dat gedragen wordt door de elementen vuur, aarde, lucht en water, in combinatie van met het trio van opgaan, blinken en verzinken, wat tot twaalf combinaties leidt. En al onze drijfveren, die door de planeten worden vertegenwoordigd, worden gekleurd door die tekens en spelen zich af in sectoren van de horoscoop die in de astrologie huizen worden genoemd en bepaalde levensgebieden vertegenwoordigen. Voor mij zit dit systeem zo mooi in elkaar dat geen ander diagnostisch systeem, geen andere weg om jezelf te leren kennen daar tegenop kan. Ik durf zelfs te beweren dat een horoscoop een betere diagnostiek kan leveren dan wat ik tijdens mijn studie leerde, en waarin ik overigens best goed was.

De toekomst voorspellen vind ik minder belangrijk, want die komt toch wel. Dat is een leuke kermis die je aan de astrologische draaimolen kunt hangen, maar heeft niets van doen met de werkelijke bedoeling van astrologie: zelfkennis. Alleen als we onszelf kunnen, durven en mogen zijn, komt er iets van geluk in het verschiet, en is een noodzakelijke stap op het spirituele pad, hoewel die er nog niet het eindpunt van is. Want er komt ook een fase waarin het je helemaal niet meer interesseert wie je eigenlijk bent omdat je ontdekt dat je eigenlijk helemaal niet als zelfstandig individu bestaat. Omdat alleen het relativeren en opgeven van het ego rust, ontspanning, vrede en bevrijding kan geven, en omdat astrologie het beste hulpmiddel daarvoor is, zou iedereen op school astrologie moeten leren. Met de eigen horoscoop als spiegel, want pas als je jezelf kent kun je anderen kennen en je verbonden weten met de wereld, de kosmos en het leven.

‘Als we astrologie zien als een wetenschap die ons ego desintegreert, die ons “ik” oplost, dan is het religie,’ vertelde Osho in 1971. ‘Maar als we naar de alledaagse astroloog gaan voor de veiligheid van ons ego (…) Astrologie betekent dat jij niet bent, het universum is; jij bent niet, de kosmos is. Het betekent dat er overal enorme krachten aan het werk zijn, waarbij jij niets voorstelt. Je moet aandacht hebben voor dit soort astrologie, maar dat kan alleen als we onszelf zien als deel van dit enorme universum.’