In-A-Gadda-Da-Vida
3 april 2024
In de popmuziek uit de jaren 60 was een oneindig aantal juweeltjes, waarvan ik soms het gevoel heb ze nu pas echt op hun waarde te schatten. Een daarvan is het indertijd door ons grijsgedraaide In-A-Gadda-Da-Vida uit 1968 van Iron Butterfly. Hoeveel ik er indertijd ook van genoot, waardeer ik het nu meer dan ooit. Wij babyboomers willen wel eens beweren dat sommige dingen vroeger beter waren, maar hoewel dat niet altijd het geval was moet je toch de mogelijkheid niet uitsluiten dat dit inderdaad zo was. Want met name de popmuziek getuigde in die jaren van een ongeëvenaarde creativiteit. Maar dat realiseerden we ons indertijd niet. ‘O zalige tijd / niet eens zo lang geleden / is het geschied / en onwetend / gingen we erdoorheen,’ dichtte ik toen ik een jaar of zestien was. Want toen was geluk heel gewoon. Alsof je alleen achteraf gelukkig kunt zijn, en niet gewoon in het hier en nu.
Het vooral instrumentale ‘psychedelische’ In-A-Gadda-Da-Vida duurt zeventien minuten en nam toen de hele A-kant van de gelijknamige langspeelplaat in beslag. De titel was een raadsel, maar ik lees nu in Wikipedia dat de dronken zanger en organist Doug Ingle ‘In the garden of Eden’ bedoelde, maar zich zodanig versprak dat drummer Ron Bushy er deze mysterieuze titel van maakte. Die drumsolo vanaf 6:23 is misschien wel de mooiste drumsolo die ik ooit gehoord heb en als ik hem zie spelen geniet ik van de trance en overgave waarin Bushy zich helemaal verliest. In een clickbaitdiscussie op Facebook werd een paar maanden geleden gevraagd naar wat je de beste drumsolo vond. Daar kwam vaak Ringo Starr voorbij in The End, het (eigenlijk één na) laatste nummer van Abbey Road uit 1969, maar ook deze solo uit In-A-Gadda-Da-Vida werd een enkele keer genoemd. Onlangs las ik dat Ringo geïnspireerd was door Bushy’s solo.
Hoewel ik het heel anders beleef heeft die solo nog geen drie minuten geduurd als op 9:06 Ingle in een perfecte overgang met zijn orgel invalt. De zoetheid van zijn orgel en zijn verschijning lijken in contrast met de zware mannenstem waarmee hij de simpele tekst in het begin en aan het slot zingt. Neem mijn hand en wandel samen met mij in dit land. Het smachten naar een psychedelisch paradijs dus. Daar hadden we in de jaren 60 wel vaker last van, terwijl muziekuitvoeringen zich in die tijd nog moesten behelpen met een entourage van vloeistofdia’s die we op zich al heel overweldigend vonden. Lange muzieknummers waren trouwens best uitzonderlijk in die tijd, wellicht omdat je ze niet in een single kon persen. Ja, je had in 1969 het fantastische Get Ready van Rare Earth dat we ook grijs draaiden, maar de echte boost voor lange nummers begon een jaar later met Pink Floyds instrumentele Atom Heart Mother.
Er zijn dertig miljoen exemplaren van In-A-Gadda-Da-Vida over de toonbank gegaan, waarmee het inmiddels vier keer de platinastatus heeft bereikt. Het zou ook een inspiratie zijn geweest voor heavy metal, maar ondanks de soms schurende gitaargeluiden herken ik dat er niet zo in. Drummer Ron is op 79-jarige leeftijd in 2021 overleden en ik begrijp dat Doug nu dezelfde leeftijd heeft. Popartiesten kunnen best oud worden, iets waarvan de inmiddels 80-jarige Keith Richards van de Rolling Stones hét iconische voorbeeld is, zeker omdat hij met zijn groep nog steeds actief is. In een stripje zag ik jongeren in de rij voor een concert aan bejaarden in rolstoelen en met rollators vragen of ze niet te oud waren voor dit concert, waarop ze van de oudjes te horen kregen dat zij zélf de band waren. Het was even mode om als popmusicus op je 27ste te sterven, maar voor popmuziek ben je nooit te oud.
Gepost in Muziek
