Het paradijs van slapen

Date 5 december 2024

Het paradijs van slapen. Dat is de titel van de recente prachtige roman van Joost Oomen die ik ontdekte in een lang interview met hem in De Correspondent. Over euthanasie. Ik heb de laatste tijd weinig mooiere boeken gelezen. Gerrit wil dood, maar arts Theo wil hem dat niet geven omdat hij niet ondraaglijk en uitzichtloos lijdt. Enerzijds de theaterkunstenaar die een mooi leven heeft gehad, voor wie méér schoonheid niet te verdragen is en die in schoonheid wil sterven. Anderzijds de arts die weet dat je niet zomaar mensen mag doodmaken als ze dat wensen. Voor de laatste heeft Oomen zijn eigen vader geïnterviewd, een euthanasiearts in Friesland, zodat hij goed beslagen ten ijs komt als het over de praktijk en de voors en tegens van actieve levensbeëindiging gaat. Waarom Theo Gerrit dan wél op eigen verzoek zou mogen euthanaseren? In slechts tien woorden samengevat. ‘Vanwege het aloude doktersadagium dat voorkomen beter is dan genezen.’

‘Ik ben nu nog redelijk fit en ik geniet van de mooie dingen om me heen,’ zegt Gerrit. ‘In die geestestoestand wil ik ook weggaan, met een beetje geloof in en plezier aan de schoonheid waarin ik eenenzeventig jaar mocht rondlopen. Ik wil niet dat u pas met uw spuiten komt wanneer die wereld zich met al zijn messen en doornen en prikkers zich tegen mij heeft gekeerd. Wanneer ik huilend van de pijn of kwijlend van de dementie op de grond lig. Beide zouden mijn geloof in schoonheid kunnen vernietigen, en zonder geloof in schoonheid heb ik geen zin om te gaan. En ik neem aan dat u, omdat u dokter bent, ook niet wilt dat ik ziek of gek word.’ Ik vind dit een ijzersterke ondersteuning voor verruiming van de voorwaarden voor euthanasie. Artsen zijn ervoor om lijden te voorkomen en mogen nog steeds niet mensen uit hun lijden verlossen als ze daarom vragen. Terwijl er, althans voor Gerrit maar ook voor mij, geen mooiere manier is om het leven te verlaten dan sterven in schoonheid.

Dit boek zelf is ook een en al schoonheid. Het speelt zich hoofdzakelijk af in Friesland. En op Terschelling waar een giraf een theatervoorstelling opluistert maar even later zoekraakt. Een abortus in Groningen met alle gevolgen van dien. Die wereld komt tot leven door de meest onopvallende details, en ook humor. Zo kan Oomen een hele alinea schrijven om te besluiten dat het helemaal niet waar is allemaal. Ook voor mij is echte kunst een al dan niet bewust verwarrend mengsel van droom en werkelijkheid. Ook voor mij is schoonheid het enige waarvoor ik eigenlijk leef en waarin ik graag en moeiteloos zou willen sterven. Het boek gaat dan ook eigenlijk over strijd of vrede tussen lichaam en ziel. Is een pleit voor verruiming van de voorwaarden voor euthanasie. Dat was voor Lex Bohlmeijer dan ook de reden om hem voor De Correspondent te interviewen. Wij babyboomers komen eraan jongens, en wij willen een mooi leven graag ook mooi afsluiten! Het is mooi geweest, en laten we dat zo houden!

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Reageer

XHTML: Je kan deze tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>