De eerste hippies

31 januari 2025

Was ik zelf een hippie in de jaren zestig? Niet echt. Want hoe ik ook sympathiseerde met die jongens en meisjes, ik zag mezelf niet mijn studie opgeven om in een beschilderd volkswagenbusje de wereld in te trekken, en me elke dag vol weed en lsd te proppen. Maar hun muziek, de manier waarop ze zich uitdosten, en hun vrije seks waren me uit het hart gegrepen, samen met de oosterse opvattingen die ze erop nahielden. Dat vond ik allemaal te gek, weet je wel. Als ik Scott McKenzie het iconische lied San Francisco hoor spelen, smelt mijn hart nog steeds. En wereldwonder Woodstock liet in 1969 zien dat het mogelijk is dat zo’n 400.000 mensen gedurende vier dagen vredig en zonder ongelukken kunnen samenleven. Vier dagen paradijs op aarde bewijzen dat zo’n paradijs echt bestaat. Doemdenkers zeggen graag dat dit slechts voor even is, alsof het daardoor minder echt zou zijn. Ik vraag me af wat ze ervan vinden als ze klaarkomen, want dat duurt nog veel korter en kan daarom nauwelijks serieus worden genomen. Maar een enkele witte raaf is voldoende bewijs dat er witte raven bestaan.

Gisteren was er in het Vitusgebouw in Blaricum een lezing van Frank Bokern, de auteur van De eerste hippies dat vorig jaar het licht zag. Daar moest ik natuurlijk heen. Want ook Mijn dorp heeft zijn eigen hippies gekend, de Kolonie van de Internationale Broederschap die in 1899 werd gesticht door professor Jacob van Rees, in navolging van het Walden in Laren waarmee Frederik van Eeden een jaar eerder was begonnen. Mellie Uyldert is er zelfs geboren, in een huisje naast de koloniebakkerij. Maar Bokern wijdde geen enkel woord aan haar. Dit terwijl je zowel tijdens zijn enthousiaste lezing – er waren zo’n vijftig bezoekers – als in zijn boek ondergesneeuwd raakt onder de talloze namen van mensen die erbij betrokken waren. Zoals architect Theo Rueter, wiskundige Lex Brouwer en dichter Adriaan Roland Holst. Deze kolonie heeft tot 1911 bestaan, want de vredige ‘naaktlopers’ en ‘grasvreters’ riepen weerstand op van de pastoor en de Blaricumse bevolking, zodat ze weggepest werden. De wijk waarin hun hutten stonden is nu een dure villawijk. In De wereld in een dorp van Lien Heyting is deze geschiedenis heel nauwkeurig na te lezen. Voor mij is deze kolonie naast het eenvoudige boerenleven een van de roots van Blaricum die nog steeds in de grond zit.

Een halve eeuw later ben ik daar vlakbij geboren. Ik weet niet waarom mijn ouders daarheen vanuit Amsterdam verhuisd waren. Ik heb hen zelden over spiritualiteit gehoord. Wel kwam Mellie die toen in Huizen woonde wel eens bij ons in Blaricum op bezoek, maar mijn moeder vond haar ideeën maar niets. Want ze verkondigde dat de kruiden die je nodig had altijd vlak bij je huis groeiden, en mijn moeder klaagde dat je bij haar altijd zand te eten kreeg. Maar toch gingen we in 1951 met vakantie naar Ascona aan het Lago Maggiore in Zwitserland. Ik was toen vier jaar oud en herinner me niet veel meer dan een raderboot en het uitzicht op een kerkhofje in het stadje. Op een foto lopen mijn vijf jaar oudere broer en ik naakt het water in. Leuk, die jongensbilletjes. We verbleven in een hut op de Monte Verità waar zich rond de eeuwwisseling veel rebelse alternatievelingen hadden verzameld zoals psychiater Carl Jung, schrijver Hermann Hesse en schilder Paul Klee. Ook daar was een kolonie ontstaan, en die neemt als bakermat van de hippies een centrale plek in de verhalen van journalist Bokern in. Kennelijk zit er ook in de Berg der Waarheid iets van spiritualiteit in de grond.

Vervolgens springt de journalist over naar de jaren zestig, waar de hippies veel overeenkomst vertonen met die van het fin de siècle. Ook hier non-conformisme, vrije liefde, vegetarisme, antimaterialisme en Jugendstil, en invloeden van oosterse spiritualiteit waaraan Bokern weinig tot geen aandacht wijdt. Er is ook een hemelsbreed verschil, want waar de eerste hippies fel tegen alcohol waren, werd er in de jaren zestig volop van drugs genoten. Zo kwamen we op de vele foto’s die de lezing illustreerden zelfs de onlangs gerehabiliteerde lsd-professor Timothy Leary tegen. Tenslotte werd ook aandacht gevraagd voor de sporen die het hippiedom tot vandaag de dag hebben nagelaten zoals de populariteit van tiny houses waar vroeger de alternatievelingen in Blaricum en Ascona in hutten woonden. Greenpeace en de Partij voor de Dieren zou je ook als nakomelingen van de hippies kunnen beschouwen, en alles wat een zo natuurlijk mogelijk leven nastreeft. Zeker de laatste jaren kom ik steeds meer tot de conclusie dat de positieve en kleurrijke hippies tóch gelijk hadden.

Natuurlijk waren er ook mafkezen onder en waren ze niet allemaal consequent in hun opvattingen en leefwijzen, maar je moet ergens beginnen als je de wereld wil verbeteren. En dat ergens is bij jezelf, wat niks met egoïsme te maken heeft. Want alleen gelukkige mensen kunnen de wereld verbeteren en elke bloem die de hippies hebben nagelaten geef ik een kusje. Ik ben in Blaricum geboren en in het Lago Maggiore gedoopt en daar ben ik mijn ouders dankbaar voor. Love, flowers, freedom and happiness! Als je dat niet in je hebt, heb je voor niets geleefd.

Gepost in Maatschappij en politiek, Spiritualiteit, Uit mijn leven