24 september 2018
Een medicijn voor de waan van de dag. Dat is het credo van De Correspondent. Rob Wijnberg legt het in de inleiding van hun alweer achtste boek Dit was het nieuws niet nog eens uit. Wat tegenwoordig nieuws heet gaat alleen over sensationele, uitzonderlijke, negatieve en recente gebeurtenissen. Dat pakt onze aandacht, maar daardoor worden onze hersens wel gespoeld met een wereldbeeld dat allesbehalve realistisch is. Dat is de waan van de dag, en sluit heel aardig aan bij weerstand die ik vaak voel als ik het zogenaamde nieuws tot me neem. In die betekenis is eigenlijk vrijwel al het nieuws nepnieuws omdat het suggereert dat alleen dat sensationele, uitzonderlijke, negatieve en recente belangrijk is. ‘Vergeet nepnieuws,’ begint Wijnberg in zijn voorwoord. ‘Echt nieuws is minstens zo misleidend.’ Maar nieuwsmedia zijn afhankelijk van adverteerders zodat ze moeilijk anders kunnen.
Het was dan ook een briljant idee van Wijnberg om iets te gaan proberen dat niet afhankelijk van reclame was, dus een uitgave waarvoor gewoon eerlijk betaald zou worden. Ik ben dan ook lid van het eerste uur van De Correspondent en mijn naam staat zelfs in een lijst van mensen die wat extra’s hebben gegeven bij de startup, vijf jaar geleden. En nu is De Correspondent zelfs bezig met internationaal te gaan! Echte onafhankelijke journalistiek, waarin vraagtekens worden gesteld bij veel vigerende opvattingen. De meeste mensen zijn niet slecht, arme mensen zijn niet altijd dom, de meeste terroristen zijn geen moslim, er is helemaal geen tsunami van vluchtelingen, we hebben het best goed hier in het westen. De meest wild lijkende ideeën om problemen uit de wereld te helpen blijken soms helemaal niet zo wild te zijn, maar gewoon realistisch onderbouwd. En het mooie is dat De Correspondent steeds serieuzer wordt genomen.
Kijk eens verder dan je neus lang is, dus niet zozeer naar wat er nu gebeurt maar naar wat er altijd gebeurt en juist daardoor aan de aandacht lijkt te ontsnappen. Niet alleen wat er vandaag gebeurt is belangrijk. Klimaatrampen zijn erg, maar zonder aandacht voor de diepere achterliggende oorzaken zullen ze blijven. Veel problemen zijn op te lossen, we hoeven geen doemdenkers te worden. Maar dat kan alleen als we ons niet laten meesleuren door sensaties, meer aandacht geven aan het gewone in plaats van het uitzonderlijke, afscheid nemen van negativiteit en oog hebben voor de grotere lijnen in de geschiedenis. Misschien is het woord ‘journalistiek’ ook slecht gekozen, want het suggereert dat het alleen over vandaag gaat. Ce jour. Het ware nieuws is niet nieuw maar iets dat al lang gebeurt.
Dat zijn de rode draden van artikelen in De Correspondent, en vanwege het eerste lustrum verschijnt een compilatie ervan in Dit was het nieuws niet, dat vanavond ook als e-book verschijnt, 291 pagina’s met ‘21 onmisbare verhalen die niet zo snel in het journaal zullen komen, maar wél een dieper inzicht geven in hoe de wereld werkt.’ Over dilemma’s van deze tijd, ontwikkelingen op de achtergrond, mensen die een podium verdienen, ideeën die de wereld kunnen veranderen en oplossingen die hoop geven. Kennismaken met het e-book? Er zit geen beveiliging op, en ik mag het van de redactie uitlenen of cadeau doen! Dus laat het maar weten als je belangstelling hebt! Voor het échte nieuws!
Gepost in Diversen, Maatschappij en politiek 
Geen reacties »
21 september 2018
Gaan we de zomertijd afschaffen, zodat we niet twee keer per jaar een uur in de war zijn? Moet de nieuwe tijd die van de huidige zomer- of wintertijd worden? Als je van mening bent dat je zo natuurlijk mogelijk met het zonlicht dient om te gaan, zou je moeten pleiten voor de wintertijd zoals die tot 1977 werd aangehouden. En eigenlijk zou je dan de klok in de herfst nóg verder moeten terugdraaien, want zelfs in de winter staat de zon bij ons pas rond 12.40 op zijn hoogste punt. Wat wij nu wintertijd noemen is eigenlijk een herfsttijd. Voor het meest natuurlijke leven straks dus graag twéé uurtjes extra slapen in de nacht van 27 op 28 oktober! Heerlijk voor alle vroege vogels die bij de tijd willen leven, jammer voor de genieters van lange zomeravonden zoals ik. De klok loopt dan niet meer 40 of 100 minuten voor, maar slechts 20 minuten achter op de ware plaatselijke tijd. En dat houden we dan zo, het hele jaar rond. Gewoon Greenwich Mean Time die ons natuurlijke ritme het meest benadert. In de zomer daglicht tussen rond 4 uur ’s nachts en 8 uur ’s avonds en in de winter tussen 8 uur ’s morgens en 4 uur ’s middags. Plus die 20 minuten dan, want de zon staat bij ons altijd al een stukje verder dan in Greenwich.
Het is natuurlijk veel makkelijker om al die tijdzones weer af te schaffen en de werkelijke plaatselijke tijd weer in te voeren. Zodat iedereen weer in zijn eigen tijdzonetje kan leven waar om 12 uur ’s middags de zon het meest verlichtend straalt en om 12 uur ’s nachts de duisternis het diepst is. Ik zal de laatste zijn om te ontkennen dat tijdzones noodzakelijk waren voor de spoorwegen, handel en wat dan ook. Maar het blijft een heel gedoe en met onze huidige technologie niet meer echt noodzakelijk. Laten we met de tijd meegaan en onze telefoons en computers zelf de tijd laten aanpassen! Die weten precies waar we ons bevinden. Als ik bijvoorbeeld met iemand in San Francisco aan het chatten ben en zeg dat het bedtijd wordt, dan snapt hij dat omdat hij meteen ziet dat het bij mij al negen uur later is. Of ik mail iemand in New York dat mijn vlucht om 17.00 zal aankomen, wat aan zijn kant automatisch vertaald wordt naar 11.00 uur. Dat kunnen ook heel andere tijden zijn, afhankelijk van de door de ontvanger ingestelde tijdzone.
Iedereen kan naar eigen willekeur in zijn eigen tijd leven, omdat alle informatie over tijd daaraan wordt aangepast. Als langslaper kan ik mijn klok rustig een paar uurtjes laten voorlopen zodat het voor mijn buurman 7 uur kan zijn terwijl ik lekker tot 9 uur meen uit te slapen. De straatverlichting floept in het oosten eerder aan dan in het westen, en de winkels gaan daar eerder open. Ook de files verplaatsen zich van oost naar west. De een leest heel andere openingstijden van winkels en vertrek- en aankomsttijden van treinen en bussen dan de ander omdat die zijn aangepast aan de persoonlijk ingestelde tijdzone. Het zal weinig zin hebben om iemand op straat te vragen hoe laat het is, maar dat doet toch al bijna niemand meer, net zoals mensen steeds liever op hun mobieltje zien hoe laat vluchten arriveren en vertrekken. Je moet alleen voorzichtig zijn met mondelinge en schriftelijke afspraken, maar die worden steeds vaker geappt of automatisch in je digitale agenda geplempt en kunnen dus aangepast worden.
Geef iedereen zijn eigen tijd, net zoals we iedereen zijn eigen ruimte gunnen! Tijdzones zijn uit de tijd. Die waren een noodzakelijk kwaad dat nu overbodig is geworden. Waarom moet het per se voor iedereen even laat zijn? Oké, liever niet tijdens de lunch even naar San Francisco gaan bellen, want daar wordt waarschijnlijk niet opgenomen. Alles op zijn tijd. Alles en iedereen op zijn eigen tijd!
Gepost in Diversen Geen reacties »
19 september 2018
Op sterven na dood. Ofwel: je bent bijna dood en hoeft hiervoor alleen nog maar te sterven. Een laatste zetje te krijgen om de overkant van de Styx te bereiken. Kennelijk leef je nog terwijl je sterft, ben je nog niet dood terwijl het lichaam van je afglijdt. Geen ervaring moet zo bijzonder zijn, zodat ik dat graag zo bewust mogelijk mee wil maken. ‘Hij heeft er gelukkig niets van gemerkt,’ wordt wel eens van iemand gezegd die bijvoorbeeld in zijn slaap is overleden. Hoezo gelukkig? De dood bestiert als diepste basale angst ons hele leven, en juist als we die onder ogen kunnen zien willen we niets weten van dit mysterie? Vreemd. Volgens sommigen kan het sterven juist de climax van het leven zijn, het moment van verlichting zoals we bijvoorbeeld in het Tibetaanse Dodenboek lezen.
Als het gaat over het leven na de dood wordt altijd het leven na het sterven bedoeld. Want over dood zijn weten we eigenlijk niets. Zelfs niet of er uiteindelijk wel zoiets bestaat. Maar over sterven kunnen we wél wat zeggen. En het is jammer dat het sterven – toch wel de meest intieme ervaring die je kan hebben – vrijwel altijd in een negatief daglicht wordt gesteld. Want waarom zou sterven niet heerlijk kunnen zijn, net zoals doodmoe in een diepe slaap vallen? Het idee dat we er wellicht een feest van zouden kunnen maken is maar al te vaak vloeken in de kerk. Terwijl zoveel mensen die het sterven hebben overleefd er prachtige verhalen over vertellen! Het is zelfs mogelijk dat we tijdens het sterven al in het paradijs zijn. Want tijd en ruimte zijn door de hersenen bedacht, zodat we in een eeuwig hier en nu, of in een overal en altijd, terechtkomen als het denken op een laag pitje wordt gezet. Zou zomaar kunnen.
Naast het recht op leven zou iedereen ook het recht op sterven moeten hebben. Omdat sterven iets is waarnaar je ook kunt verlangen, net zoals naar een orgasme dat ook wel de kleine dood wordt genoemd. Sterven, niet als vlucht, niet in een onbezonnen opwelling, maar als ultieme viering van het leven, van bewustzijn. Misschien schuilt achter onze stervensangst wel een diep verlangen naar bewustzijn dat vredig en stil in zichzelf rust, dat genoeg heeft aan zichzelf en daarmee versmelt met de eenheid die alles omvat. Door sommigen God genoemd, of het Bestaan, of Brahman, en wat ik zelf het liefste Het noem. Wellicht vloeien hier romantiek en spiritualiteit ineen, en is het heel gezond te erkennen dat we niet alleen naar het leven maar ook naar het sterven verlangen. Want wie niet kan sterven kan ook niet leven.
Gepost in Spiritualiteit Geen reacties »
9 september 2018
Een stelletje criminelen zijn het bij de ING! Too big to jail, zoals Joris Luyendijk onlangs in De Correspondent verzuchtte. Echt iets om je druk over te maken, vooral ook omdat je weet dat Hamers echt niet in de gevangenis zal belanden en wel een ander mooi baantje zal vinden, en dat na een paar sissers en verhogen van de tarieven van ING alles uiteindelijk hetzelfde zal blijven. Het is maar een klein voorbeeld van hoe mensen de stress in worden gejaagd, net als werknemers, studenten, politieagenten, zorgverleners en noem maar op. Een prestatiemaatschappij vraagt om verzieking van zichzelf, want hoe je je best ook doet, alles kan altijd groter, beter, efficiënter, sneller en winstgevender. Zelfs als alles op rolletjes draait. Geen wonder dat stress de grootste volksziekte – dan wel de veroorzaker daarvan – lijkt te worden. Neoliberalisme is in feite neokannibalisme, want in plaats van dat het onze lijven opvreet zuigt het onze zielen leeg. Zo is volgens mij de reclame-industrie misdadiger dan de wapenindustrie omdat ze voortdurend onze hersenen bestookt, onze aandacht vernietigt met haar onophoudelijke gestalk.
In de wetenschapsbijlage van NRC dit weekend een helder artikel van Niki Kortweg over Giftige stress. Hoe de bijnieren adrenaline en cortisol aanmaken, waardoor de prefrontale cortex voor onze aandacht, en de hippocampus voor ons geheugen, overbelast raken, terwijl de amygdala die angst en agressie regelen juist groeien van deze hormonen. Stress is soms noodzakelijk, maar ‘wat onze gezondheid pas echt aantast,’ vertelt neuro-endocrinoloog Bruce McEwen, ‘zijn de subtiele, langdurige invloeden vanuit onze omgeving: armoede of verwaarlozing binnen de familie, leven in een vervuilde buurt vol herrie, belastend werk, slecht slapen, eenzaamheid, te veel of te ongezond eten, te weinig bewegen, roken, drinken.’ Niet echt topprioriteiten in het regeringsbeleid. ‘De laatste jaren wordt steeds duidelijker dat chronische stress een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van depressie, en waarschijnlijk ook van dementie,’ zegt Paul Lucassen, hoogleraar neurobiologie aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Bij die aandoeningen, en ook bij angststoornissen en schizofrenie, zien wetenschappers krimp in de prefrontale hersenschors en in de hippocampus, en juist groei van de amygdala, en is er ook een verstoring van de functies van deze hersengebieden.’
Conclusie: om stress in toom te houden moet je drie maal per week 45 minuten stevig doorwandelen, 7 à 8 uur slapen per nacht, en niet te vaak eten en dan met zo weinig mogelijk suiker en niet al te veel koolhydraten. En last but not least mediteren. ‘Ook mediteren kan helpen het brein te herstellen,’ zegt McEwen. ‘Als mensen piekeren over dingen die ze niet kunnen veranderen, creëren ze interne stress. Mindfulness meditatie leert mensen te stoppen met piekeren.’ Want stress ontstaat vooral omdat je je hersens niet meer kunt stilzetten, geen afstand meer kunt nemen, niet terug kan keren naar het hier en nu, je je niet kunt overgeven aan slaap zonder daarvoor pillen nodig te hebben. Als we daartoe niet meer in staat zijn, vragen we om moeilijkheden. Iets dat voortdurend onder spanning staat moet op gegeven moment wel ontploffen. Ontspanning, een echte vrije dag, gewoon even niets plannen en gewoon doen waar je zin in hebt, dat is voor veel mensen een andere wereld. Maar die is toch echt bij tijd en wijle nodig als je je hersenen niet wil laten crashen.
Meer mediteren dus. Een half uur per dag. En als je daar geen tijd voor hebt twee uur per dag, zoals leraren wel eens zeggen. Want dan heb je het écht nodig!
Gepost in Psychologie Geen reacties »
30 augustus 2018
Tussen het hotel en Albert Heijn bevindt zich een IBM Services Centre met een koe in de etalage. Daar zit ik graag op de vensterbank aan mijn elektrische sigaret te sabbelen. Nog voordat ik mijn eerste cappuccino heb gedronken, met half slapende hersenen in de frisse ochtend. Veertien graden. Mijn kleding heeft niet meer om het lijf dan een korte broek, T-shirt en sandalen. Net iets te koud en daardoor juist lekker. Westelijke wind, kracht 4. Eksters krassen in een boom. Bussen 1, 3, 4, 5, 6 en 10 rijden vlijtig af en aan. Een student met grijs hemdje en rugtas stapt uit. Zonlicht op de terrassen aan de overkant. Een schoonmaker bezemt het trottoir schoon zodat ik even opzij ga, wat voor hem niet hoeft. Een sirene in de verte. Fietsers rijden hun mobieltjes achterna. Voorbijgangers, millennials en babyboomers, groeten me soms. Op mijn schoot de zojuist gekochte nrc.next die ik nog niet ga lezen. Alles is vrede en goed zoals het is. Vakantie. Ik ben vacant, leeg.
Na het ontbijt gaan we op het terras aan de overkant zitten. Voor Vriend een dubbele espresso en voor mij een cappuccino. Ik lees over het Deense dorpje Hurup, de enige plaats waar ik ooit met een vrouw in bed heb gelegen. Op aanraden van een vriend, want ik moest het toch eens proberen. Tja, daar lag ik dan in het donker met een vrouw. Wat nu? Geen flauw idee, zodat het letterlijk niks werd. Moet heel frustrerend voor haar zijn geweest. Maar ik denk graag terug aan de weidse Deense landschappen. En het lekkere eten daar. Iets vreemds fladdert trillend rond de bloemen op het tafeltje. De serveerster googelt en vindt dat het een kolibrievlinder is. Een nieuwe natuur verovert Europa en eigenlijk verheug ik me daarop. Ik droom van hittegolven, zware stortregens en palmbomen. De natuur past zich makkelijker aan dan mensen, die alles vooral bij het oude willen houden.
Ik ben een rare vakantieganger. Want waar de meeste mensen op zoek gaan naar avontuur, bezienswaardigheden en uitdagingen, hoeft er voor mij helemaal niets te gebeuren. Wat rondhangen is genoeg voor mij. Ik heb echt geen zin om de Martinitoren weer eens te gaan beklimmen. Ooit maakte ik met een vriend een dagtochtje in een touringcar door Barcelona. Dit zien en dat zien. Uitstappen en instappen. Het enige dat ik me herinner is dat ik na afloop doodmoe was, terwijl ik toch in de kracht van mijn leven was. Dit nooit meer. Ik ben wel eens vaker in die stad geweest, maar herinner me niet veel meer dan een visrestaurant aan de Ramblas en die mooie kerk van Gaudi. Laat mij maar lekker aan het toen nog ongerepte strand liggen niksen. Of hier op dit terrasje. Vriend en ik weten eigenlijk niet goed wat we vandaag zullen gaan doen. Ik ben geen plannenmaker. Gewoon wat rondzwerven is genoeg, en je komt altijd wel ergens terecht.
Een tentoonstelling over virtual reality. Stenen met uitzwermende lichtvonken, en met een bril op zien dat je geen lichaam hebt – eigenlijk heel realistisch omdat vaste materie een illusie is – terwijl robots van draadstructuren om je heen wandelen. Kermis op de Grote Markt waar mensen zich in alle dimensies laten rondslingeren door de lucht, hun verdwijndrift bevredigend in een sensationeel hier en nu. Vanuit een terras spieden naar studenten die stiekem via een zijingang het gebouw van Vindicat binnengaan, terwijl ik me afvraag of je voor je goede fatsoen nog wel lid kan zijn van die vereniging. Als een oude nicht leuke en mooie jongens spotten. Slenteren door het Noorderplantsoen waar het festival Noorderzon wordt opgebouwd. Een biertje bij De Pintelier. Nieuwe sandalen kopen. Eten in het prachtige art-nouveaurestaurant De Drie Gezusters. Een uitstapje naar Leeuwarden voor de tentoonstelling over M.C. Escher.
Maar vooral hier en daar op een bankje lekker zitten niksen, genietend van de sfeer wat om je heen kijken. Want er hoeft niet veel te gebeuren. Dat is voor mij vakantie.
Gepost in Diversen Geen reacties »
20 augustus 2018
Het offerfeest is niet zomaar een feest, want er zijn maar liefst vijf dagen en zestigduizend schapen, runderen en geiten voor gereserveerd. Het wordt niet voor niets het Grote Feest genoemd. Dit alles omdat Ibrahim in opdracht van Allah zijn zoon wilde slachten. Hetzelfde verhaal als Abraham die van God opdracht kreeg om Isaak te offeren. Althans volgens een prachtig verhaal dat zowel in de Koran als de Bijbel voorkomt. Moet je je voorstellen! Samen met je vader hout sprokkelen. En als je hem dan vraagt waar het offerdier is krijg je te horen dat je dat zelf bent! Moet je je nog uitkleden ook en braaf op de brandstapel gaan liggen! Dan zwaait Pa met een mes dat op het ultieme moment door een onzichtbare hand wordt tegengehouden. Grijpt Allah of God toch nog op het laatste moment in. Wel fijn dat het offer wordt afgeblazen, maar je zit geheid de rest van je leven met een fiks trauma, want als zelfs je eigen vader je naar het leven staat vertrouw je de rest van je leven niemand meer. Kindermisbruik waarbij vergeleken die priesters van tegenwoordig heilig zijn.
‘Ook bij rituele slacht joden problemen,’ meldt nrc.next onhandig in een streamer bij een artikel hierover. Dat slaat niet op dat gedoe van Ibrahim met zijn zoon, maar op het ritueel slachten dat tegenwoordig halal moet gebeuren. Onverdoofd. Binnen veertig seconden dood. Zo hoort het kennelijk. Daar moet meer controle op zijn. Dierenartsen erbij. Pas als het dier maar niet dood wil gaan mag je het verdoven. Extra kosten voor de slagers van die schapen, runderen en geiten die symbool staan voor de onschuld die sterven moet, net als indertijd met Jezus het geval was. Maar wat is er in godsnaam te vieren aan het aanrichten van zo’n bloedbad? Niet dat ik iets heb tegen dit soort rituelen, maar ze moeten wel uit vrije wil van het slachtoffer gebeuren. En dat is meestal niet het geval, en zeker niet bij dieren. Daarom zou dit feest dan ook echt verboden moeten worden. Net als besnijdenis trouwens door joden en islamieten. Blijf met je poten van die pikkies en kittelaartjes af, stelletje pedofielen!
Weinig hoor ik over de diepere symbolische betekenis van het offerfeest. Het offeren van je kind en daarmee van je nageslacht is het offeren van je creativiteit, van hoop, van nieuw leven, van licht aan de horizon. Je bent nog steeds op weg naar het beloofde land en krijgt dan te horen dat dit feestje niet doorgaat. Au! Vergeet de toekomst maar! Weg met alle plannen en idealen waarvoor je wellicht je hele leven hebt gevochten! Je wordt keihard teruggeworpen in het hier en nu, want het leven is nergens anders te vinden dan in het hier en nu. Ben je bereid om al je verlangens en verwachtingen op te geven, de zin die je aan je leven geeft? Om je controle los te laten en te vertrouwen op God of het Bestaan? Om het mysterie te leven dat dingen vaak anders lopen dan je had gedacht? Niet meer vast te klampen aan zekerheden? Te leven volgens wat nogal bombastisch Gods wil heet, en wat we tegenwoordig iets als flow noemen? Zijn we in staat onszelf te offeren? Ons te laten nemen door God?
Pas dan komt alles goed. Dan wordt de zoon met het mes van zijn touwen bevrijd en richt hij zich op van de brandstapel en wordt zijn naakte lijf gezegend en getooid met kleren van onschuld. Het kind in ons wordt herboren, en dit welkom heten is pas een echt offerfeest. Het offer van het eigen eigenwijze ik, zonder welk geen echt feest mogelijk is.
Gepost in Maatschappij en politiek, Spiritualiteit Geen reacties »
18 augustus 2018
Toen ik drugs gebruikte was ik er eigenlijk nog niet klaar voor, en nu ik er wel klaar voor ben gebruik ik ze niet meer. Even terug naar de jaren zestig dus. Wat ik toen gebruikte valt waarschijnlijk helemaal in het niets in vergelijking met wat er tegenwoordig allemaal doorheen wordt gejaagd. Maar toch. Oké, ik was bij tijd en wijle een stevige blower. Genoot ervan, maar kon het soms ook wel eng vinden. Een soort angst om bezeten te worden. In mijn hoofd dan. Niet leuk. Maar het was dus ook heerlijk. In een half duistere kamer op een zitzak half liggen dromen en wakker zijn tegelijk. Als ik vandaag de dag naar Abbey Road van The Beatles luister word ik nog steeds een beetje stoned. Als je high bent staan je zintuigen wijd open en neem je soms de meest subtiele en vaak ook zogenaamd onbenullige dingen waar. Die je dan nog belangrijk vindt ook, en misschien wel terecht. In Maxwell’s Silver Hammer is ergens een ingehouden lachje van Paul McCartney te horen dat waarschijnlijk niemand meer zal opvallen, maar dat nog steeds diep in mijn buik kriebelt als ik het hoor. Luister maar eens goed.
Onlangs schreef Hendrik Spiering in nrc een uitgebreid gedegen artikel over lsd in het cultuurkatern van nrc.next. Alles is liefde. Het ego valt weg. Ik werd de cello. Dat laatste maakte indruk op me. ‘Ik werd de cello,’ vertelt de Amerikaanse journalist Michael Pollan van wie het boek How to change your mind onlangs is verschenen. Wat voor mij Abbey Road was, was voor hem de tweede cellosuite van Bach. Ik werd het liedje van McCartney. Het kwam niet alleen maar uit de meeschaterende geluidsboxen maar ook uit mij! Ook ik zelf was een vibrerende geluidsbox. Dat voelde heerlijk en gekoesterd aan, maar was tegelijk ook eng. Dat was inderdaad te gek, maar ook te gek. Want dat kón natuurlijk helemaal niet. Ik snapte er niets van en voelde soms vreemde krachten om mij heen waren die bezig waren mijn hersens over te nemen. Pas de laatste tijd begrijp ik meer van wat er aan de hand was. Gewoon non-lokaal bewustzijn. Bewustzijnsverruiming, maar dan letterlijk. Kennelijk dacht ik indertijd nog dat bewustzijn in mijn hersenen zat in plaats van omgekeerd.
Velen maken trouwens die denkfout. Als je met chemie je bewustzijn kan veranderen, moet dat bewustzijn dus ook materieel zijn. Dan is bewustzijn een soort bijverschijnsel van hersenactiviteit. Dat betekent dan dat bewustzijn daar nooit aan vooraf kan gaan. Terwijl ik juist het omgekeerde ervaar. Zeker als ik ‘s morgens wakker word. Mijn bewustzijn ervaart mijn denken, hoe de computer onder mijn schedel weer uit zijn slaap wordt opgestart. Ik verkeer eerst in een zachte nevel. Het is niet zo dat ik eerst wakker word, nadenk over welke dag het vandaag is en vervolgens me daarvan bewust ga worden. Ervaring kan best zonder bewustzijn – het meeste in en buiten ons merken we niet eens op – maar bewustzijn kan best zonder de ervaring, kan heel goed met zichzelf tevreden zijn, zonder al die input van buiten en van binnen, en zonder de verwerking daarvan in de vorm van gedachten, angsten en verlangens.
Juist omdat ze de materiële hersen een poosje al dan niet gedeeltelijk plat leggen of in de war sturen kunnen sommige drugs het bewustzijn erachter ruimte geven. Alsof ze hersenwolken wegjagen en je weer een blik op de hemel krijgt. En dan gebeuren er natuurlijk allemaal dingen die niet te snappen zijn maar er toch gewoon zijn. Een soort onpersoonlijk – en daarom is eigenlijk alleen dat objectief te noemen – bewustzijn. Dan worden verschijnselen als empathie, telepathie en intuïtie mogelijk. Dan ben ik niet meer ik, maar ook jij. Dan komt de zilveren hamer van Maxwell niet alleen uit de geluidsboxen maar ook uit mij. Ook later had ik dit soort ervaringen, vooral bij klassieke muziek zoals het Adagio uit het Klarinetconcert van Mozart tijdens een openluchtconcert in het Blaricumse Rust Wat. Kennelijk geloofde ik vroeger dat dat niet kon en was het daarom verwarrend en beangstigend dat dingen tegelijk hier én daar kunnen gebeuren. Moest ik er decennia lang wat ervaringen mee opdoen om dit een plek te geven. Of beter: géén plek te geven.
Gepost in Spiritualiteit, Uit mijn leven Geen reacties »
9 augustus 2018
Heerlijk geslapen tijdens die afgelopen warme, zeg maar hete weken. Diep geslapen. Hoe ik dat weet? Tja, eh … dat voel ik bij het wakker worden. Heerlijk dus! Ik herinner me zoiets, helemaal weg zijn, geen dromen, gewoon van de wereld. Ik was er een poosje niet. En toch was ik er kennelijk, want anders zou ik nooit geweten hebben dat ik er niet was. En dat dat heel prettig was. Een lucide slaap? Welnee, dat is veel te spectaculair. Misschien was ik er wel, maar was er verder niets zodat ik me alleen mezelf herinner. Zwevend in een warme donkere leegte? In een soort baarmoeder? Dobberen in een koesterende oceaan? Zelfs zoiets was er niet. En dat zelf, dat alleen zijn, hoe voelde dat dan? Nee, helemaal niet alleen! Iets van vrede, stilte, ontspanning, gewoon er zijn, verder niets. Tja, hoe omschrijf je een diepe slaap?
De afgelopen dagen las ik veel in Rupert Spira’s boek Bewustzijn als enige werkelijkheid. Dat gaat niet alleen over het bewust zijn van iets, maar ook over het bewustzijn zelf. Als de werkelijkheid alleen maar dat is wat objectief door iedereen als hetzelfde kan worden waargenomen, blijft er weinig werkelijkheid over. Iedereen ziet alles weer anders, gekleurd als het is door eigen zintuigen, conditioneringen, angsten, verlangens en noem maar op. Alles is subjectief, zelfs als je het door de microscoop van de harde wetenschap bekijkt. De materie is uit subatomaire deeltjes opgebouwd en die doen ook maar wat ze willen, afhankelijk van of je ernaar kijkt of niet. Eigenlijk weet niemand wat waarheid en werkelijkheid is, en daarmee wordt dan ook druk gespeculeerd. Zeker in de media. Alles is maar een mening, en in zekere zin is dat ook zo.
Toch blijft er één werkelijkheid over die niemand kan ontkennen. Ik ben. Ik ben bewust. Die ervaring is voor iedereen hetzelfde. Niemand kan ontkennen dat hij bewust is, dat bewustzijn bestaat. Ja, er zijn wat wetenschappers die beweren dat bewustzijn een illusie is, maar die moeten terug naar de schoolbanken, want wie of wat heeft dan die illusie? Bij Rupert Spira is eigenlijk alles een vorm van bewustzijn. Als filosofisch chirurg ontleedt hij het met zijn scalpel en ziet dat ook de geest en het lichaam niets anders zijn dan modulaties van bewustzijn, een leeg scherm waarop beelden verschijnen maar dat tegelijk onaangetast zichzelf blijft. Zelf vind ik een vergelijking met de zee mooier, een zee waarin stromingen ontstaan en waaruit golven oprijzen, die tegelijk allemaal een stukje van de zee zijn en haar wezen in zich hebben.
De stille zee is het pure zichzelf kennende bewustzijn, zonder grenzen. De verschillende stromingen erin zijn onze gedachten, de golven onze waarnemingen en ons lichaam. Hoe meer onderscheid, hoe meer afbakening, concentratie en materie. Schijnbaar, want alles is water, ongedeeld met alles verbonden. Het leuke hiervan is dat juist bij het maken van onderscheid, concentratie en denken sprake is van bewustzijnsvernauwing, terwijl het bewustzijn zich verruimt in dromen en in de droomloze slaap waarin het ik zich vredig oplost. Dat is volgens Spira – althans volgens wat ik ervan maak – heel gezond. Omdat je in puur bewustzijn verbonden bent, en de geur daarvan je bij kan blijven als je weer ‘wakker’ bent. Wat wij slapen noemen is eigenlijk waken en omgekeerd.
Ook vannacht ben ik weer weldadig in slaap gevallen. Mijn lijf voelde als een warme chocoladepudding die langzaam smolt en via de lakens van mijn bed afdroop. Heerlijk om je lichaam zo te laten oplossen. Hoe beter je je lichaam voelt, hoe meer de realiteit, de echtheid, de vastheid ervan verdwijnt. Daar is geen concentratie voor nodig, integendeel, maar gewoon wat overgave aan het hier en nu. Ontspannen is niet iets wat je kan doen, maar wel iets wat je over je heen kan laten komen. Zo helpt het mij om naar de regen te luisteren, naar verre onopvallende geluiden die de stilte accentueren. Te voelen hoe de sterren ver boven het dak twinkelen en de bomen in de donkere nacht zwijgend staan te ademen. Soms vertellen een hallucinatie, een lichtflits of een geluidje me dat ik in slaap aan het vallen ben. Dat ik verdwijn en even vrij ben van mezelf.
Een vage herinnering aan die verbondenheid tijdens een diepe slaap kan ons doen meeleven, geeft ruimte voor empathie, doet ons weten dat wij ook die ander, dat dier, die plant en de wereld zijn. Daarom is bewustzijn het enige panacee dat ons uit de problemen kan helpen. Niet alleen wat onze eigen gezondheid betreft, maar ook op wereldniveau. Eerder schreef ik al dat lummelen en niksen heel weldadig kan zijn. En diep slapen dus ook. Als je naar buiten wil gaan zal je eerst binnen moeten zijn. Slaap lekker!
Gepost in Gezondheid en welzijn, Spiritualiteit Geen reacties »
31 juli 2018
Twee foto’s naast elkaar. Eentje van een hersencel en eentje van het centrum van het heelal. Die doen de ronde in Facebook. Sensationeel! Want ze lijken ontzettend veel op elkaar. Nou ja, de eerste foto is van een hersencel van een muis terwijl de tweede een computersimulatie is, maar dat mag de pret niet drukken. Het is slecht te achterhalen waar ze vandaan komen. Zoekend kom ik niet verder dan een webpagina uit 2009 met kabbalistische citaten van een of ander wijs iemand, maar die mij weinig zeggen. Dus wie weet is het wel gemanipuleerde onzin allemaal. Wat niet wegneemt dat het mooie plaatjes zijn en het idee erachter intrigerend is. Stel je voor! Iets in de orde van negentig miljard heelallen in je hoofd! Ik moet er niet aan denken wat zich daar allemaal afspeelt en krijg er een tikje grootheidswaan van.
Onlangs was in Quest te lezen dat de microscoop van Antoni van Leeuwenhoek de belangrijkste Nederlandse uitvinding is. Het begin van de ontdekking van steeds kleinere werelden. En waar is het eind? Op school leerde ik dat elektronen, protonen en neutronen de kleinste deeltjes waren, maar dat is al lang niet meer het geval. Het lijkt wel alsof we in steeds eindelozer diepten staren, want zodra je iets ontdekt blijkt ook dat weer uit iets nóg kleiners samengesteld te zijn. Er lijkt geen einde aan te komen. Het ultieme deeltje waaruit alles is opgebouwd lijkt zich steeds dieper te verschuilen als je in zijn buurt komt. Gedraagt zich steeds wispelturiger, verschijnt en verdwijnt wanneer het hem uitkomt en heeft maling aan onze natuurwetten. Lastig voor onze verstandelijke koppen. Net als de liefde die volgens mij het ultieme deeltje was waarvan alles is opgebouwd. Want dan was alles écht liefde. En misschien is dat ook wel zo.
Een paar weken geleden staarde ik tijden naar een mier die door de bergen en dalen van het zand aan mijn voeten wandelde. Wat moet de wereld groot voor hem zijn! Soms stel ik me voor dat ik heel klein ben en in het oerwoud woon. Mijn tuin dus. In sciencefictionfilms worden mensen zo klein dat ze zich in een ander mens kunnen laten inspuiten. Wat een psychedelische werelden moet dat niet allemaal opleveren! Met zo’n logge VR-bril op reisde ik eens door hersenen, zwevend door lichtflitsen van gedachten. Met een beetje fantasie reis je niet door de microwereld maar door de kosmos! Zo boven, zo beneden. Het idee dat in elke hersencel een kosmos schuilt vind ik daarom zo gek nog niet. Al die parallelle universa hoef ik helemaal niet buiten het heelal ergens achter een zwart gat te zoeken, want ik heb ze allemaal in me.
Maar wat als de een de ander de hersens inslaat? Tja, dan vernietigt hij ook een aantal heelallen met hun melkwegstelsels, zonnestelsels, planeten en beschavingen. Maar wat in een fractie van een seconde gebeurt kan daar misschien miljoenen jaren duren, want hersens zijn heel goed in het manipuleren van tijd. Zeker als het op submicroscopisch niveau gebeurt. Ik ben de kosmos en de kosmos is in mij. Grootheidswaan die tegelijk kleinheidswaan is omdat je eigenlijk beide bent. Ook heelallen gaan op, blinken en verzinken. Zouden mooie gedachten ook mooie heelallen scheppen? Allemaal vragen en speculaties. Wetenschappelijk ongefundeerd. Nepnieuws. Maar toch. De essentie ervan komen we in veel oude geschriften zoals de veda’s tegen. Dat we eigenlijk niets buiten onszelf hoeven zoeken.
Gepost in Wetenschap Geen reacties »
28 juli 2018
Een complimentje voor mijn lijf! De eerste dagen stribbelde het wat tegen, maar tijdens de heetste dagen van de hittegolf heeft het zich keurig aangepast en uitstekend gedragen. Alles natuurlijk een beetje rustig aan doen en veel drinken. Ik ben niet flauwgevallen, en het was bijna masochistisch genieten van de hete zon en lucht. Kortom: ik was weer helemaal de oude en één met mijn geboortehoroscoop waarin ook vrijwel alles vuur en lucht is. In mijn jonge jaren genoot ik ook van de hitte. Het meest herinner ik me mijn lange wandelingen rond Saint-Tropez en dat ik daar de hele dag koffie dronk. Dat was in 1979 en ook ’s avonds zwierf ik graag door het zwoele romantische stadje dat door Pink Floyd bezongen was. Daar was toen ook een verduistering. Niet omdat de maan onzichtbaar werd, maar de elektriciteit uitviel, wat het nog romantischer maakte.
Ik bedoel maar. Bij vuur en lucht voel ik me best in mijn element. Gisteren, 39 jaar later dus, was ik opnieuw klaar om op een subtropische reis te gaan. Niet naar mijn lievelingsstadje Strandvliet, maar gewoon naar Amsterdam. Na een massage en wat lui zitten roken aan de kade, starend naar voorbijvarende bootjes met hier en daar blote jongens, ging ik de Noord-Zuidlijn eens verkennen. Bij station De Pijp diep onder de grond langs lange roltrappen. Het station is zo smal dat de perrons niet naast elkaar maar boven elkaar liggen. Eerst even via station RAI naar station Zuid. Wat er eigenlijk leuk aan was wist ik niet, want wat is er zo bijzonder aan een uitzicht op niets in zo’n tunnel? Terug. RAI, De Pijp, Vijzelgracht. Daar even uitgestapt en even de zonnige hitte in. Elektrisch roken op een bankje met mijn rug naar de huizen die tijdens de aanleg aan het verzakken waren. Het worden chique straten allemaal, de Vijzelgracht en de Ferdinand Bolstraat, dat is nu al te proeven. De stad verandert, inclusief het hele net van het openbaar vervoer. Tram 12 die naar het Centraal Station rijdt. Ongehoord natuurlijk, maar toch vind ik zo’n vernieuwing wel wat hebben.
Terug de diepte in. Wat een prestatie om die gigantische stations onder de grond te bouwen! Je kan van de Noord-Zuidlijn zeggen wat je wilt, maar hier zie je maar weer dat de mens tot de meest onmogelijke staaltjes in staat is! Station Rokin, Centraal Station, Zuiderpark, Noord. Even naar het winkelcentrum Buikslotermeerplein. Kapot horlogebandje laten vervangen. Flacon bitter lemon en een fles wijn bij de Jumbo. Weer terug. Centraal Station, ook zo’n kathedraal onder de grond. Een volle metro 54 terug naar het Amstelstation. Mijn tijdlijn op Google snapt niks meer van mijn gereis. Onderweg druipen mijn kletsnatte armen glimmend van het zweet. Plasje op het Amstelstation, nog even een bus 320 voor me laten wegrijden om wat te roken. Tegen zeven uur weer thuis. Vriend heeft de hitte overleefd. Het was trouwens een graadje minder dan beloofd was gisteren: maar 35 in plaats van 36!
Later op de avond samen in de buurt op zoek naar de bloedmaan. Het was druk buiten: allemaal mensen die al fietsend en lopend in de zoele zomeravond naar de polder aan de overkant van de A27 gingen om de maan te zien. Ik had geen puf meer om daarheen te fietsen. Ik sprak een jongen en een meisje aan, die me een plekje tussen de bomen wezen waar hij te zien was. Een donkere vale maan die inderdaad een rossige tint had. Wel heel bijzonder dat zoveel mensen op jacht waren naar die maan. En ik was helemaal in mijn element die dag! En ik heb in weken niet zo lekker geslapen als tijdens die hete nachten in de slaapkamer! Maan conjunct zon, Mars conjunct Mars, ik voelde me gezonder dan de afgelopen maanden! Ik verheug me nu al op de volgende hittegolf!
Gepost in Uit mijn leven Geen reacties »
