Hoe Nandan in mijn leven kwam

9 oktober 2022

Afgelopen vrijdag organiseerde de stichting Vrienden van Osho een bijeenkomst ter herdenking van Nandan, die op 15 januari is overleden. Ik heb vele jaren met hem opgetrokken in de wereld van sannyasins. Veel aanwezigen had ik al jaren, zo niet decennia niet meer gezien. Een dagje terug van weggeweest in De Roos in Amsterdam, waar ook ik een toespraak hield.

1984. Ik speelde met computers en wat is leuker dan een astrologieprogramma te maken? Maar hoe kon ik weten of daar wel de goede cijfers uit rolden? Gewoon checken bij een servicebureau dat astrologische gegevens levert. Aries Astro-Services in Nieuw-Vennep bijvoorbeeld. Mark aan de telefoon: zijn vader was nu niet thuis. Kort daarna mijn eerste gesprek met Nandan. Hij beval een astrologische cursus in Amsterdam aan. Ik denk dat we elkaar daar voor het eerst in real life hebben ontmoet. Het klikte al snel en van het een kwam het ander. Want al snel zat ik in Marks kamertje achter een Commodore 64 te knutselen aan het programma dat Samadhan had gemaakt. En breidde het uit met allerlei astrologische analyses en het plotten – en later printen – van een echte horoscooptekening. Zo werd, naast Osho, de astrologie en ons geloof erin de basis van onze vriendschap, die tussen een Boogschutter en een Waterman. Hij had een grenzeloos vertrouwen in me. Menige middagen bracht ik achter zijn computer door. Ik kwam met de trein, bleef eten en ’s avonds bracht hij me weer met de auto naar huis. We gingen naar astrologische lezingen en congressen. En medio jaren 90 kon ik zijn astrologisch bedrijf van hem overnemen.

En we gingen naar de commune op het Cornelis Troostplein, waar hij druk bezig was met het opzetten van de World Academy of Creative Science, Arts and Consciousness. Tijdens Osho’s World Tour stopte hij enorm veel energie in een advertentiecampagne om Osho een visum te laten krijgen voor het geval hij ook in ons land zou landen. Als echte Boogschutter was hij gek op documenteren en verzamelen, en als een noeste Fries deed hij dat ook heel degelijk. Dat inventariseren moest natuurlijk ook voor Osho gelden, dus stopten we de commune vol met computers waarin alle vragen die ooit aan Osho waren gesteld door menigeen werden ingevoerd. Ik programmeerde het zoekprogramma The Quest met zo’n achtduizend vragen, op 7 floppydisks. Nandan was nog meer verliefd op het programma dan ik zelf. Daar in de commune leerde ik ook Ojas kennen met wie ik soms tot diep in de nacht aan het Osho Magazine werkte. En natuurlijk liep Amrito daar regelmatig rond, maar hoewel hij de eerste was door wie ik Osho leerde kennen, heb ik vanwege zijn opvattingen over homoseksualiteit hem altijd een beetje vermeden. Had ik deze prachtige wereld ook gekend als ik Nandan niet had gekend? Zelfs mijn huidige partner heb ik in de commune leren kennen!

We hechtten het grootste belang aan documentatie, juist om Osho’s visie zo toegankelijk mogelijk te maken en daarmee zo zuiver mogelijk te houden. Samadhan en anderen hebben later The Quest diverse upgrades gegeven en het bestaat nog steeds! Net als onze ideeën voor een Zender Osho Nederland, maar we hadden er toen niet van durven dromen dat je tegenwoordig Osho’s lezingen gewoon kunt zien op Salto TV. En dat dankzij de stichting Vrienden van Osho, waarvan Nandan aan de bakermat stond. Hij zorgde ervoor dat alle boeken van Osho in de Koninklijke Bibliotheek belandden. We gingen naar The Rebel House in Keulen om zijn auto vol te laden met boeken van Osho. Een van de laatste dingen waarmee ik hem moest helpen was het vormgeven van het boek Hoe Osho in mijn leven kwam, en later nog enkele boeken over de geschiedenis van Eastermar.

Nandan en ik waren beiden diep doordrongen van het grote gevaar van het ontstaan van een gecultiveerde religie als de verlichte meester rond wie het allemaal begonnen is er niet meer is. Zie wat er van het christendom is terechtgekomen. Velen zullen ons gezien hebben als mind fuckers, maar we waren beiden eigenwijs genoeg om grijnzend wat tegenkracht te geven tegen een hallelujasfeer waarin alles wat met intuïtie, hart en gevoel te maken had verheerlijkt werd en alles wat met nuchter gezond verstand te maken had werd verketterd. Bij dit alles deelden we een diep gevoel van een bijna geniepige humor en relativeringsvermogen. Een van zijn lievelingsuitspraken was: ‘Je zal zien: alles loopt toch anders’. Bijna altijd waren we twee zielen met één gedachte. Dat is dan ook een wezenlijk kenmerk van vriendschap. Dat je eigenlijk weinig woorden nodig hebt. Hij was een fan van mijn blogs waarin Osho ook vaak voorkomt. En wát ik ook deed: hij had altijd vertrouwen in me, bijvoorbeeld toen ik een reader ging maken met veel – vaak elkaar tegensprekende – uitspraken van Osho over homoseksualiteit.

De dag voor Kerstmis belde Nandan me nog op. Om me te zeggen dat ik een van zijn beste vrienden was. Een kort gesprek van misschien nog geen minuut, want hij was totaal uitgeput. En nadat Nandan was overleden heb ik – net als bij een van mijn beste vrienden bij wie ik anderhalf jaar eerder aan zijn sterfbed stond – helemaal geen verdriet gevoeld. Eerder dankbaarheid voor hem gekend te hebben, zijn rechterhand geweest te zijn, voor het meedragen van het geschenk van zijn energie, die met mij verstrengeld is en dat zal blijven. In die betekenis is hij niet dood voor me. Echte liefde kent geen dood, en misschien staat het hebben van stoffelijke lichamen wel de echte verbinding tussen twee zielen in de weg. Ik kom dit soort gedachten ook vaak bij Osho tegen. Zoals dat sterven ook een feest kan zijn. Hebben de romantici dan toch gelijk? Dank je wel, Nandan, onze vriendschap gaat nooit verloren, daar is zelfs de dood niet tegen opgewassen! En ik denk dat Osho het wel mooi zou vinden als ik zeg: death is not a problem to be solved, but a mystery to be lived. Want ook de dood hoort bij het leven.

Je kan wel doen alsof, maar voor mij ben je helemaal niet dood, Nandan! Je bent in mijn leven gekomen en nooit meer weggegaan!

Gepost in Spiritualiteit, Uit mijn leven