Conservatief

19 augustus 2017

Door de jaren heen heb ik steeds meer behoefte aan alleen zijn, niet gestoord worden, stilte. Maar door dezelfde jaren heen wordt dat steeds minder gewaardeerd, zodat ik vaak de indruk heb dat de samenleving precies de verkeerde kant op groeit. In plaats van de pensioenleeftijd te verlagen hebben ze hem verhoogd. De schadelijkste drugs zijn legaal en de minst gevaarlijke illegaal. In plaats van de maximumsnelheid te verlagen wordt die verhoogd. Na de vrije zaterdag uit de jaren vijftig is er nooit meer een vrije vrijdag gekomen. En ga zo maar tot vervelens toe door. Economie en welvaart worden gestimuleerd in plaats van welvaart en geluk. We zijn trots op hardwerkende Nederlanders, ongeacht of ze de samenleving ermee ontwrichten of niet. Waar vroeger het klikken en bespieden onethisch was, is dat inmiddels tot een algemeen aanvaarde norm geworden. De intelligentie en integriteit van politici is drastisch afgenomen. Naarmate ik ouder word snap ik steeds minder van de samenleving.

Ben ik conservatief? Vroeger was dat een scheldwoord voor me, en vaak is dat nog steeds zo. Misschien omdat ik het associeerde met rechts, en ik mensen die zich zo noemden vaak domme leeghoofden vond met wie nauwelijks een redelijk gesprek was te voeren. Toen al! Zoals mijn moeder zei: als je jong bent en je bent geen socialist, dan heb je gaan hart, maar als je ouder bent en je bent het nog steeds, dan heb je geen verstand. Niet dat zij rechts was, want zij behoorde meer bij die derde zuil van hen die in christelijkheid en kerk geloofden en juichend vertelde dat de paus de pil had verboden. Zelf was ik ook niet echt links, want ik geloofde wel in iets als eruditie, in verschillen tussen mensen. Ook dat is nog steeds zo, en mijn mond viel open toen ik onlangs las dat intelligentie vrijwel alleen door opvoeding zou zijn bepaald. Dat zal wel gelden voor een puntje of tien IQ en ik zal de eerste zijn om dat te stimuleren. Een dubbeltje kan wel een kwartje worden, maar niet veel meer. Tenzij je het over bitcoins hebt.

Misschien betekent ouder worden wel dat je gaat inzien dat de samenleving, inclusief jezelf, minder maakbaar is dan je in je vroege enthousiaste wereldverbeterende jaren dacht. En dat het verloop van de tijd niet altijd samengaat met een verbetering van mens en samenleving, van bewustzijn. Dat het vroeger wel eens beter geweest kan zijn dan tegenwoordig. Zonder afwasmachines, in koude slaapkamers, zonder internet en mobieltjes, lopend en fietsend naar school, waar je onzinnige liedjes moest leren zingen en je als jongen per definitie iets in meisjes moest zien. Ik verlang wel eens terug naar de rust en de stilte uit die tijd. Waarin het heel makkelijk was om je eenzaam en verlaten te voelen, zonder meteen een chique ziekte inclusief pillen te krijgen omdat zoiets gewoon bij het leven hoorde. Niet dat alles beter was, en het is zeker zo dat sommige mensen wel eens overdrijven met hun verheerlijking van primitieve oermensen. Maar toch. Als ik nu zie hoe overbeschermd de jeugd wordt opgevoed hou ik mijn hart vast voor de toekomst.

Misschien ben ik wel heel progressief door conservatief te zijn. Door juist al die vooruitgang af te willen remmen en ervoor te pleiten dat er een jaar komt waarin eens geen nieuwe uitvindingen worden gedaan, geen nieuwe producten op de schappen van de supermarkt verschijnen, geen belastingstelsel veranderd wordt, geen nieuwe wegen worden aangelegd. Kortom waarin de wereld even stil staat. Zodat we eindelijk eens even rustig kunnen bekijken waar we nou eigenlijk mee bezig zijn. Helaas is er maar al te vaak een oorlog of milieuramp voor nodig om ons collectief écht uit onze comfortzone te doen stappen. Jammer, maar wie niet horen wil moet voelen, en dat is goed.