BBBBedrog
3 april 2025
Vlees als voeding heb ik altijd inefficiënt gevonden. Levert het winst op als we dieren eerst te eten moeten geven om ze later op te eten? Follow the Money is in het dossier De toekomst van de landbouw aan het rekenen geslagen. Per dag voeren we 108 miljard kilocalorieën aan onze 105 miljoen kippen, varkens, koeien en geiten. Dit tegenover een productie van 56 miljard kilocalorieën in vlees, eieren en zuivel. We vernietigen dus 52 miljard kilocalorieën per dag, waarmee we zo’n 25 miljoen mensen hadden kunnen voeden. Per dag! En dan hebben we het nog niet eens over de natuurschade door stikstof en methaan. De Groene Amsterdammer typeerde de Nederlandse natuur als “het afvoerputje van een gebroken kringloop” en volgens de actiegroep Mobilisation for the Environment berokkent de veehouderij Nederland jaarlijks 9 miljard euro aan schade. Aldus Follow the Money. En Zeeuws Meisje maar roepen “Ons ben zuunig” en “Geen cent te veel.”
Voedsel vernietigen. Als we met het voeden al die kippen, varkens, koeien en geiten een leuk leven gaven was er misschien iets voor te zeggen. Maar dat is bepaald niet het geval. Ook als we al dat voedseloverschot boven Gaza gingen droppen – beter dan het naar de Verenigde Staten te exporteren – zou ik er minder moeilijk over doen. Maar Caroline van der Plas snapt niet dat er een enorm verlies van 9 miljard euro onder de streep overblijft. Ze is slecht in rekenen, maar dat vertelde ze al. Het is mij dan ook onduidelijk wat ze bedoelt met ‘gewoon gezond verstand’ want ze schijnt een boek met die titel te hebben geschreven. Als psycholoog wekt dat mijn nieuwsgierigheid, want ik heb nooit begrepen wat bedoeld wordt met ‘gezond verstand’. En wat wordt bedoeld met ‘voedselzekerheid’ als we genoeg hebben om onze buikjes twee keer zo rond te kunnen eten? Als je één gehaktbal opeet, eet je er in feite twee. Het is niet netjes om over boerenbedrog te spreken, dus laat ik dit maar BBB-bedrog noemen. BBBB.
In mijn jeugd was het taboe om voedsel weg te gooien. Onze ouders vertelden over de arme hongerige kindertjes in Afrika, waarbij mij onduidelijk bleef hoe je je restjes eten naar die zielige zwarte negertjes moest sturen. Komiek Ismo snapt er trouwens ook niks van. Van onze ouders moest alles gewoon opgegeten worden, want zij hadden de hongerwinter meegemaakt. Niet zo erg als de Holodomor in Oekraïne toen Stalin daar zoveel graan weghaalde dat sommige ouders zelfs hun eigen kinderen opaten om te overleven. We waren zuinig met voedsel, want als er wat over was betekende dit de volgende dag een kliekje eten. Melk was er te veel tijdens mijn jeugd. We schijnen een boterberg te hebben gehad en op de een of andere manier maakte je daar melk van, want ook hier was het zondig om dat weg te gooien. Als kind kon je lid worden van de Melkbrigade want je werd ‘Met melk meer mans’, iets waaraan ook de meisjes meededen. En wij maar kwartliterflesjes melk in de klas opslorpen.
Krimp van de veestapel is juist goed voor de internationale voedselzekerheid. Aldus het onderzoek van Follow the Money. “Een kwart van Nederland is voor koeien, en die grazen het kapot.” Maar het is vooral Caroline van der Plas die ons te grazen neemt.