De Kaarsvlam 65 jaar!

19 januari 2012

Sinds 2004 verzorg ik voor Mellie Uyldert haar blad De Kaarsvlam dat – net als ik zelf trouwens – deze maand 65 jaar geleden het levenslicht zag. Vol enthousiasme heb ik dan ook het eerste nummer van de 66e jaargang gemaakt waarvan ik iedereen, zolang de voorraad strekt, graag een gratis proefexemplaar stuur. Mellie Uyldert, van wie ik een achterneef ben, was vooral in de vorige eeuw bekend als ‘kruidenvrouwtje’, maar zeker niet minder als astrologe. Tot vandaag de dag worden haar boeken over deze onderwerpen als standaardwerken beschouwd. Lang voordat in de jaren zestig met name door de hippiebeweging de new age tot bloei kwam schreef zij al over deze onderwerpen, en gaf zij lezingen, cursussen en radiotoespraken. Ook over religie, sprookjes, edelstenen, metalen, geomantie, gezondheid, psychologie en al die andere onderwerpen die vandaag de dag in ons materialistische tijdperk te vaak als zweverig worden beschouwd. Momenteel ben ik bezig met een inhoudsopgave van alle artikelen in die 65 jaargangen, en het blijft me niet alleen verwonderen hoe rijk en gedifferentieerd haar wereld is, maar ook hoe actueel sommige artikelen zijn die soms meer dan een halve eeuw geleden zijn geschreven en die ik dan ook graag opnieuw publiceer.

Mellie noemde haar lijfblad oorspronkelijk een ‘maandblad gewijd aan de bewustwording der nieuwe normen.’ Over wat die normen dan wel zijn hebben we binnen het bestuur van de Mellie Uyldert Stichting veel gebrainstormd. Eén van de wortels van haar filosofie is het denken in analogieën waarin samenhangen tussen lichaam, ziel en geest, en die tussen de aarde, planten, dieren, mensen en sterren worden blootgelegd, en wel door associaties en verbanden die het logisch verstand niet altijd legt. Een andere wortel is het holisme waarin geen enkel verschijnsel op zichzelf staat en alles diep met elkaar verbonden is, iets wat ik in modernere termen het ‘holografisch paradigma’ noem – in een hologram is immers in elk deel het geheel aanwezig. Een derde kenmerk is het nondualisme of a-dvaita (wat letterlijk betekent: ‘niet-twee’) dat je bij bijna alle verlichte meesters tegenkomt en dat alle dualiteit tot illusie verklaart: de tegenstellingen van leven en dood, goed en kwaad, mooi en lelijk, waarheid en leugen zijn allemaal schijn die bedriegt. Dit alles gesteund door de universele taal van de astrologie, en als psycholoog moet ik eerlijk bekennen het astrologische persoonlijkheidsmodel intelligenter te vinden dan veel van de psychodiagnostiek die ik op de universiteit heb geleerd.

Bij Mellie draait alles in haar werken en denken om heling waarbij ‘licht kan worden gebracht door de bewustwording van de eenheid van al dat is, niet alleen in de zichtbare wereld maar ook in en met de onzichtbare werelden, zowel in heden, verleden als toekomst,’ zoals ik dat in 2007 formuleerde. Alleen een geheeld mens vindt God, de bevrijding of hoe je het ook noemen wilt in zichzelf en is altijd zijn eigen autoriteit, en Mellie had dat ook een gruwelijke hekel aan napraters en navolgers die zelf nauwelijks de moeite nemen een eigen mening te vormen. Ze had een geweldig broertje dood aan luiheid en gemakzucht, en wellicht is dit thema actueler dan ooit, nu we in een tijdperk zijn beland waarin we eigenlijk vinden dat we geen moeite meer hoeven doen voor het vervullen van onze wensen. Want wie spaart er nog voor iets dat hij wil hebben en wie leert er nog zijn eigen hersenen te gebruiken in plaats van voortdurend terug te vallen op Google en Wikipedia? Geboren in de Blaricumse commune van christen-anarchisten, die daar in het begin van de vorige eeuw floreerde, is zij als dochter van een imker en een joodse onderwijzeres in een antiautoritaire sfeer opgegroeid, en daarop is zij dus haar hele leven stevig blijven hameren.

Het kan dus niet zo zijn dat De Kaarsvlam een herhaling blijft van wat Mellie allemaal gezegd en geschreven heeft, want dan zou ik zelf ook een van de napraters en navolgers zijn die zij zo haatte. Maar het is wel zo dat ik een traditie voortzet waarin spiritualiteit voorbij de oppervlakkigheid gaat die we maar al te vaak in gesprekken, artikels en tijdschriften aantreffen. Wat op zich ook weer een onderwerp is waarover wel eens gesproken en geschreven mag worden: in hoeverre is de spirituele wereld doorgeslagen naar een knus, egocentrisch en zelfbevredigend wereldje? Waarin onder het mom van zelfontplooiing en -ontwikkeling, karma, ‘verbeter de wereld, begin bij jezelf’ en ‘eigen verantwoordelijkheid’ allerlei neoliberale principes worden uitgeleefd, waarin men zich met een spiritueel ego onttrekt van verantwoordelijkheden voor anderen en de wereld? Natuurlijk kan iemand die zelf niet goed in zijn vel of ziel zit weinig goeds uitstralen en bewerkstelligen, maar als dat ‘begin bij jezelf’ een eindeloos beginnen blijft – wat zich uit in verslaving aan meditatie en therapie – stel ik daar grote vraagtekens bij. De wereld verbeteren en jezelf verbeteren gaan hand in hand, en als dat niet zo is klopt er iets niet en wordt er kennelijk nog te weinig in de diepte gegaan. Daarom ben ik blij met enkele nieuwe medewerkers, zoals Nisarg den Brinker en Heidrun Herberth-Labots die in hun artikels over de natuur en astrologie de oppervlakkigheid van snelle geneesmiddeltjes en troostende of alarmerende toekomstvoorspellingen overstijgen. Zij hebben Mellie Uyldert gekend, en genoten net zoals ik haar vertrouwen.

De Kaarsvlam op eigen benen. Er zijn nog veel ongepubliceerde artikelen van Mellie – niet om rücksichtslos te geloven of na te volgen, maar om aan het denken te zetten. Voor mensen voor wie er meer is tussen hemel en aarde in de steeds vluchtiger wordende wereld die ons bindt aan de droom waarin materie en eigen ‘spirituele’ zelfzucht het hoogste goed is. Met dit alles in gedachten ben ik de 66e jaargang begonnen – vertrouwend op inspiratie en op wat op mijn pad komt. Ook zelf zal ik er geleidelijk aan meer in gaan schrijven, vooral over internet en ontwikkelingen die daarmee samenhangen. Tot nu toe heb ik me hoofdzakelijk beperkt tot een redactioneel voorwoord, boekbesprekingen en hier en daar een toelichting. Maar nogmaals: overtuig jezelf en mail me rustig voor een proefexemplaar. Van het laatste nummer heb ik wat extra exemplaren laten drukken. Contactformulier.

Gepost in Spiritualiteit, Uit mijn leven