De zeven-vinkjes
7 februari 2022
Wie zijn de zeven-vinkjes? Dat zijn mensen die zowat alles mee en niks tegen hebben, vertelde Joris Luyendijk het afgelopen weekend in de nrc. Die kom je vooral bovenin de politiek en het openbaar bestuur tegen. En in iets mindere mate in de media en het bedrijfsleven. Het zijn mensen die achter alle van zeven voorwaarden een vinkje kunnen zetten, en als dat lukt behoor je al snel bij de top. Dit zijn ze.
- Minstens één hoogopgeleide en/of welgestelde ouder
- Minstens één in Nederland geboren ouder
- Man
- Hetero
- Wit
- Gymnasium of vwo
- Universiteit
Ik mis twee vinkjes. Geen van mijn ouders is hoogopgeleid en van heteroseksualiteit snap ik niks. Luyendijk geeft talrijke voorbeelden van ‘machtige en invloedrijke mannen zoals ik,’ waaruit met een knipoog blijkt dat hij zelf ook een zeven-vinkje is. Velen van hen zullen beamen dat er bijvoorbeeld meer kleur en meer vrouwen in de politiek zouden moeten zijn. Maar ondanks al die mooie wensen gebeurt dat niet of veel te weinig. Waarom? Omdat maar al te vaak is gezegd dat het om ‘kwaliteit’ gaat. Zoals Rutte bij de formatie van Rutte III zei: ‘Maar uiteindelijk geldt: we gaan voor de beste mensen.’ De zeven-vinkjes dus. Luyendijk geeft toe dat hij er indertijd ook zo over dacht.
Waarom er geen verandering plaatsvindt? Dat komt door het zogenaamde cloning effect. Want wie bepalen eigenlijk wie de beste mensen zijn? Precies: de dominante groep van de zeven-vinkjes. Luyendijk vindt dat die een ernstig tekort aan levenservaring hebben. Ze hebben nooit hoeven knokken voor hun plek, worden het minst gediscrimineerd, hebben een gebrek aan incasseringsvermogen, veerkracht en vechtlust. Zolang alleen dit soort mensen aan de macht blijft hoef je weinig goeds van de politiek en het bedrijfsleven te verwachten. Juist hun gebrek aan inlevingsvermogen is de oorzaak van blamages zoals de toeslagenaffaire.
Zo zijn de zeven-vinkjes een club die ‘kwaliteit’ gebruikt als argument om rechtvaardige en eerlijke verdeling tegen te gaan. Een ‘kwaliteit’ die allesbehalve gelijke kansen biedt.
Gepost in Maatschappij en politiek
