Het nieuwe horen

23 maart 2022

In de bus naar Almere keek ik naar de wolken. Ik vond ze mooi en vroeg me af hoe Van Gogh die geschilderd zou hebben. Een stille vrede viel over me. Dat was geen vreugde of verdriet, eerder iets dat me welkom heette en me zegende. Nog net geen tranen in mijn ogen. En dat zonder aanleiding, behalve dan dat ik kort geslapen had.

Bij Schoonenberg in de Passage stond Julius al dan niet toevallig achter de voordeur, maar hij wist dat ik een kwartiertje later zou komen omdat ik anders drie kwartier te vroeg zou arriveren. Tenzij ik via Hilversum en Muiden omreed, twee keer overstapte en een half uur langer onderweg was. Hij deed nog wat experimentjes met mijn oren door er microfoontjes of luidsprekertjes diep in te stoppen, tot vlakbij mijn trommelvliezen. Ook checkte hij nog de balans tussen links en rechts. En daar waren ze dan, mijn nieuwe gehoorapparaatjes, en toen ik ze in mijn oren had moest ik wennen aan de zee van hoge tonen in mijn hoofd. Kennelijk is het normaal om dat allemaal te horen. Gesis en geknisper, geruis en geritsel. Het verschil horen tussen een f en een s. En alles veel luider dan ik gewend was. Ik dacht dat ik er duizelig van zou worden, maar dat was niet het geval. Opeens sta ik in een heel andere wereld.

De AudioNova DX, die zijn naam helemaal waarmaakt, heeft het geweldige voordeel dat hij via bluetooth rechtstreeks met je telefoontje verbonden kan worden. Dat kon met mijn vorige toestel nog niet. Tenzij ik met een extra kastje op mijn borst ging rondlopen, maar dat vond ik teveel gedoe. Na nog wat testen en instructies wandelde ik na afloop in een bijna snijdend harde wereld van geluid naar de Grote Markt. Daar genoot ik op een bankje in de zon van het Canto Ostinato van Ten Holt, zonder dat anderen dat in de gaten hadden. De muziek klonk voller dan ik ooit gehoord had. Als ik het volume opschroefde had ik daar helemaal geen last van, iets wat bij het beluisteren van gewone geluidsboxen vaak wel piepende oren opleverde. Nu kan ik muziek zo luid spelen als ik wil, op volumes waarbij Vriend gillend het huis uit zou lopen. Zonder tinnitus dus. Zelfs achteraf had ik daar minder last van dan voorheen, en kon de wereld weer heerlijk stil worden.

Ik kan nu ook handsfree telefoneren, want er zitten ook microfoontjes in mijn gehoorapparaatjes. Als iemand belt hoef ik alleen maar boven mijn oor te tikken en kan ik net als andere zombies al pratend over straat kuieren. Het enige waar ik moet zorgen is dat mijn Pixel 3a XL een beetje in de buurt is, maar dat is bijna altijd het geval. Zo ben ik intussen een bionische mens met mijn bril, composietvullingen, pacemaker, nieuwe heup en gehoorapparaatjes. Ik vraag me soms af hoe het leven zonder al deze technische hulpmiddelen zou zijn, wat volgens sommigen ook wel ‘natuurlijk’ wordt genoemd. Wat zou er van mij overblijven als dat weer allemaal uit mijn lijf werd gesloopt? En als ik zonder smartphone zou moeten leven, wat Vriend nog steeds lukt? Maar door dit alles leef ik nog tamelijk normaal en klinkt muziek mooier dan ooit in mijn oren!

Op de terugreis luisterde ik naar Bach, en ook die klonk mooier dan ik het ooit gehoord heb. Gelukkig heb ik sinds kort Spotify, dat een geweldig groot muziekaanbod heeft en ook heel makkelijk te besturen is. Bij klassieke muziek zijn meerdere uitvoeringen van hetzelfde werk beschikbaar. En ook wat popmuziek betreft is het aanbod gigantisch, zodat ik meteen complete albums van The Beatles, Pink Floyd, REM, Coldplay, Mike Oldfield en U2 in mijn bibliotheek zette. In de bus luisterde ik naar het openingskoor van de Matthäus Passion en opnieuw daalde de stille vreugde van vertrouwen en dankbaarheid over me. Misschien klinkt muziek via oortjes, een koptelefoon of gehoorapparaten juist zo mooi omdat je hoofd er helemaal mee wordt gevuld zodat er minder ruimte voor gedachten overblijft. Je wordt één met de muziek. Nu speelt Bachs Actus Tragicus – Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit – in mijn hoofd.

Muziek is de hoogste kunstvorm, wellicht omdat het zonder beelden is en zich daardoor bij uitstek leent om God of het goddelijke te ervaren. En voor het beleven ervan kan de techniek helpen. Ik leer opnieuw te luisteren, hoor beter welke instrumenten er spelen en wat er gezongen wordt. AudioNova: het nieuwe horen.