Stemming

25 november 2006

Afgelopen woensdag was ik een paar uur te vinden achter een tafel in een Oldegeppels stemlokaal. Zo heb ik de stemming eens van de andere kant bekeken. De verwerkelijking van de vaak zo bloedig verworven democratie zat uren onder mijn linker wijsvinger. Drukken op de linkerknop: Vrij voor kiezen. Die tekst bleef heel lang op mijn schermpje staan toen de vrouw die ons nog om een stemadvies had gevraagd dat we niet mochten geven achter de stemmachine verdween. Ik sta zelf als nogal zwevend bekend – in mijn dromen doe ik dat tot mijn genoegen regelmatig – maar bij deze verkiezingen kon ik me daar weinig bij voorstellen. Nadat het Gekozen op het schermpje verscheen, dat aangaf dat het knopje van een kandidaat was ingedrukt, was het alleen nog maar wachten op het Wegschrijven stem, waarmee werd aangegeven dat nu de rode stemknop echt was ingedrukt en de stem meedogenloos vastlag in het geheugen van de stemmachine. Hoewel elektronen zich volgens mij razendsnel verplaatsen, duurde het toch enkele ogenblikken voordat de definitieve opmerking Gestemd verscheen, en de hele cyclus weer opnieuw kon beginnen.
‘En, heb ik goed gestemd?’ vroeg een jongen me nog.
‘Dat zou ik niet weten, ik zie alleen dat je gestemd hebt!’
‘Dat is het goede antwoord!’
Tegen sluitingstijd was de opkomst zo’n 90%, wat opmerkelijk hoog is. Met zijn vieren de kassarol bekeken die uit de stemmachine rolde: globaal een derde VVD, een derde CDA. En zelfs hier in Oldegeppel is de SP een bedreiging voor de PvdA geworden: 11% van het dorp heeft erop gestemd, waarmee ze dicht in de buurt van de PvdA komt, waarop 14% heeft gestemd.

Globaal genomen is in ons land het politieke spectrum een beetje naar links geschoven. Opmerkelijker is de polarisatie die is opgetreden: veel VVD’ers zijn naar rechts geschoven, maar nog meer PvdA’ers naar links. want die partij was voor velen nauwelijks nog links te noemen. De VVD heeft de grootste klappen gehad. Tja, dat komt ervan als een partij die van eruditie en beschaving zou moeten getuigen verwordt tot een club van… hoe zal ik het noemen om het toch nog gezellig te houden? Zalm heeft ons met de euro belazerd. Dekker jaagt huurders hun huis uit de straat op, Remkes wil gemeenten fuseren die daar helemaal geen zin in hebben, Hoogervorst helpt de alternatieve (en waarschijnlijk ook de reguliere) geneeskunst om zeep, en Verdonk moet ook nog steeds pardon leren zeggen. Niet echt hoogstaand allemaal, en intussen Balkenende maar praten over normen en waarden, en over fatsoen, terwijl hier vlakbij in Blikkum binnenkort de zoveelste voedselbank geopend wordt. ‘Het moet socialer’ is een veelgehoorde kreet, en niet onterecht. Men mag nu wel roepen dat het goed gaat met de economie, maar vraagt zich niet af of de economie wel goed is voor óns. Wat koop ik voor de AEX als die eindelijk eens door de 500 schiet? Wordt mijn huur dan opeens minder verhoogd, gaan dan de energieprijzen omlaag, krijgen we dan gratis openbaar vervoer?

In de loop van mijn leven heb ik op zowat alle partijen gestemd. Want diep van binnen ben ik niet links of rechts, maar beide. Een keuze voor links of rechts voelt aan alsof ik voor één van mijn ouders moet kiezen, en daardoor tégen de andere ben. Daar heb ik helemaal geen zin in! Stemde ik drie jaar geleden nog op de Partij voor de Dieren, nu was voor mij het klimaat rijp voor de SP. Om de liberalen even tot de orde te roepen. En daarin stond ik minder alleen dan ik dacht. Met Marijnissen heb ik niet zoveel. Maar hij was één van de weinigen die zichzelf bleef, rustig zijn woordje deed, gewoon gewoon deed. Net een mens. En op echte mensen moeten we zuinig zijn in de politiek.