Incredible String Band

1 januari 2022

Als je mij vraagt welke band de ziel van flowerpower het mooist heeft uitgedragen, is dat wel de Schotse groep Incredible String Band. Alleen Pink Floyd vond ik indertijd mooier. Grappig is dat producer Joe Boyd voor beide groepen werkte. Ook voor The Soft Machine en later ook zelfs voor R.E.M. die ook in mijn cd-collectie staan. ‘Psychedelische folk’ wordt de muziek van ‘ISB’ ook wel genoemd, maar anders dan die andere groepen is hun muziek minder serieus, speelser, zo niet vrolijk en juichend, en vol van mystiek. Voor je het weet zweef je op deinende gitaarcadansen in een kleurige sprookjeswereld. En dat deed ik in 1969 dan ook. Voor het eerst op mijn rug liggend in Wouters half duistere studentenkamer. Stoned, waardoor de muziek zich in al mijn cellen nestelde en daar tot vandaag de dag is gebleven.

Nooit van deze groep gehoord? Het zou me niets verwonderen als je een aha-erlebnis krijgt bij het luisteren naar songs als Air en Log Cabin Home in the Sky, beide uit mijn lievelingsalbum Wee Tam, dat gekoppeld is aan de opvolger The Big Huge. De groep – Mike Heron (1942) en Robin Williamson (1943) en vriendinnen – hebben indertijd een dozijn lp’s gemaakt, maar de oudste vind ik de mooiste. Velen zal hun muziek te lief klinken, de sfeer te androgyn, de inhoud te weinig politiek. Maar toch. Ze durven het aan om gewoon gelukkig te zijn. En daar is niks verkeerd mee, want juist gelukkige mensen kunnen een licht zijn in de huidige wereld. Zo zingen ze juichend ‘Farewell sorrow, praise God the open door, I ain’t got no home in this world any more’ aan het slot van hun lied Ducks on a Pond dat dus gewoon over eendjes in een vijver gaat. ‘Thoughts floating by. Little ducks, pretty birds, clouds across the sky.’ Wat zijn gedachten anders dan dat?

Ze waren indertijd verder dan ik op het spirituele pad. ‘When I was born I had no head,’ zingen ze in hun lied Douglas Traherne Harding – een samenvoeging van Douglas Harding van de ‘headless way’ en de zeventiende dichter en mysticus Thomas Traherne. ‘You never enjoy the world aright,’ citeren ze de laatste, ‘till the sea itself floweth in your veins and you are clothed with the heavens and crowned with the stars.’ En laat ik niet vergeten het ‘All will be one’ te noemen dat hun lied Job’s Tears doordrenkt. ‘In the golden book of the golden game the golden angel wrote my name.’ En dan in het lied Air: ‘You come right inside of me, close as you can be. You kiss my blood and my blood kiss me.’ En zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan met het citeren van hun songteksten, tot nog toe alleen uit de eerder genoemde twee albums. Poëzie die je door hun muziek niet alleen hoort maar ook beleeft.

In oktober 1969 zag in hen in het Concertgebouw. Ik herinner me er niet veel van. Maar dat hoeft niet veel te zeggen, want ik herinnerde me ook weinig van Osho’s woorden toen ik aan zijn voeten zat. Ergens in de jaren negentig zag ik Robin Williamson nog in De Melkweg in Amsterdam, in een klein zaaltje met een schamel aantal bezoekers. Ik vond dat niet zo bijzonder. Hij beloofde me nog zijn geboortetijd op te sturen, maar daar is dus nooit iets van gekomen. Een jaar of twintig geleden gaf ISB ergens in Schotland een concert waar ze Wee Tam en The Big Huge weer speelden, en ik was er bijna heen gevlogen. Maar het is zinloos om het verleden te willen herhalen. De Incredible String Band zit toch allang in mijn bloed. En ik ben daar ontzettend blij mee. En in hun lied Maya kun je gewoon blij zijn in onze wereld: ‘All this world is but a play. Be thou the joyful player.’