19 december 2020
Soms weet ik niet wat ik ga schrijven. Zoals nu. Het scherm van mijn iPad is nog helemaal leeg. Op deze vier zinnen na dan. Ik wacht gewoon op wat er gebeurt. Zo is het ook spannend voor mezelf. Ik heb geen zin om over corona met de lockdown te schrijven, of over het zo lastig te vieren kerstfeest. Daar wordt al genoeg over geschreven. Ik zou wat oude herinneringen kunnen ophalen in mijn babyboomer blog. Of over sterven en dood, maar ook daarover heb ik al veel geschreven. En is het interessant om nu alvast te verklappen dat ik volgende maand op mijn verjaardag een mooi en duur cadeau ga krijgen, een nieuwe heup? Vanwege mijn verjaardag wilden ze die operatie best uitstellen, maar ik vind het best zo. Het afgelopen jaar hadden we een raadsvergadering op mijn verjaardag, dus wellicht ben ik in 2022 die dag weer ’s avonds thuis. Ze hadden het het afgelopen jaar maar druk met me in de medische wereld, maar ik had dan ook nog wat in te halen als ik mezelf vergelijk met veel leeftijdsgenootjes.
Soms denk ik dat ik veel te veel in het hier en nu leef. Me te weinig zorgen maak en dingen maar een beetje op zijn beloop laat. Maar tot nog toe ging dat meestal wel goed, want ik leef nog steeds en heb niets te klagen. Nou ja, ik loop het afgelopen jaar steeds slechter, maar toen kwam er een lockdown die dat minder noodzakelijk maakte. En als ik mensen niet fysiek kan omhelzen, doe ik dat met mijn ziel, wat misschien veel belangrijker is. Ja! Hier heb ik iets om over te schrijven! Dat ik leer mijn eigen energie beter te voelen, me daarvan bewust te worden. Juist door dat teruggeworpen zijn op mezelf. Vroeger was ik best behulpzaam voor oude mensen, en nu leer ik het omgekeerde daarvan over me heen te laten komen. ‘Kan ik u even helpen?’ vroeg een vrouw toen ik met boodschappen over straat strompelde. Ik had gewoon ‘Graag!’ moeten zeggen! Stom. Geven is veel makkelijker dan ontvangen. Als je anderen ergens mee de stuipen op het lijf wilt jagen, kun je dat vaak doen door iets te willen geven.
Waarom is ontvangen moeilijker dan geven? Eigenlijk is het beledigend om niets te willen ontvangen. ‘Dat had je niet hoeven doen!’ Maar ik vind het juist leuk om iets te geven! Een ingestampt gevoel van zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid en zelfstandigheid staat het geven en nemen alleen maar in de weg. Ieder voor zich. Er zijn zelfs – niet in de laatste plaats in spirituele en rechtse kringen – mensen die zeggen dat je al je ziektes en ellende aan jezelf te danken hebt, desnoods aan een vorig leven. Maar jongens, dingen gebeuren gewoon! Er zijn geen oorzaken en gevolgen, daarvoor zit het leven te complex en holistisch in elkaar. Door het afwijzen van die hulp van die vrouw op straat beledigde ik haar behoefte om iets aardigs te doen. Kennelijk heb ik ook last van het sprookje van zelfredzaamheid, zeg maar gewoon mijn ego. Hoe makkelijk is het niet om nee te zeggen, en hoe moeilijk is het niet om ja te zeggen!
Ik zet nu de titel boven dit blog. Ontvangst. Het is me wel eens verweten dat ik daar misschien te makkelijk in ben. Me dingen laat aanleunen. Vaak willen mensen iets niet aannemen omdat ze zich dan verplicht voelen iets terug te doen. Maar als je zo’n verplichting voelt, ben je nog niet écht in staat om iets te ontvangen. Het is dan ook niet netjes van mij als ik niets terug doe, want dat hoort eigenlijk wel zo. Zo’n verwachting van een soort tegenprestatie komt vaak niet eens in me op. Vond die ander het dan niet gewoon leuk om me iets te geven? Was dat op zich niet al mooi? Voor wat hoort wat, heet het dan, maar geven en nemen is toch iets anders dan een berekende boekhouding? En waarom moet ik wachten op een feest of een speciale gelegenheid als ik iemand iets wil geven? Zo blijft er weinig meer over van spontaniteit, voor ruimte voor het hart.
Geven is geen kunst, ontvangen wel. En het echte geven is tegelijk al een ontvangen omdat het heerlijk is om te doen. Althans als het spontaan gebeurt. ‘Ont-vangen,’ zoals mijn Wijze Tante gezegd zou kunnen hebben, betekent dat je je niet laat vangen door verwachtingen en verplichtingen. En wat is een mooier antwoord dan gewoon blij te zijn met het gegevene? Echte vriendschap en liefde wordt om niets gegeven. Durf te ontvangen!
Gepost in Psychologie, Uit mijn leven 
1 reactie »
8 december 2020
Als het aan mij lag stond Jump! van Van Halen op nummer 1. Had ik maar tijdig moeten stemmen, want voor ik het wist kon dat niet meer. Maar Rolling Coaster van Danny Vera is ook niet onaardig, en blijft lang in je hoofd nazingen. En ik lig er niet wakker van dat Queen weer eens een jaartje op nummer 2 staat, want dat nummer kent inmiddels iedereen van binnen en van buiten. Ik herinner me dat ik Bohemian Rhapsody voor het eerst op tv zag. Lekker gay, iets waarover ze iets later heel duidelijk zongen in Good Old-Fashioned Lover Boy in hun album A Day at the Races, de opvolger van A Night at the Opera uit 1975 met hun wereldberoemde rapsodie die ons veel jaren het jaar deed besluiten met het berustende ‘any way the wind blows …’ Omdat ik weinig tot geen radio beluister hoorde ik nu Rolling Coaster voor het eerst, net zoals ik in 2005 nog nooit eerder Boudewijn de Groots romantische Avond had gehoord, waarvoor Queen even het veld moest ruimen.
Van Van Halen had ik trouwens ook nog nooit iets bewust beluisterd. Het was de recente dood van de in 1955 in Amsterdam geboren Eddie van Halen die mijn aandacht trok. En ik moet bekennen dat die aandacht in de eerste plaats getrokken werd naar een leuke foto van hem in de krant, waarop hij samen met de leadzanger David Lee Roth te zien is. Wat een leuke jongen! Mijn hart smolt meteen, met pacemaker en al. Je bent 73, Satyamo! Ik bekeek en beluisterde Jump! waar Eddie een geel shirt draagt. En nog een keer. En nog een keer. En nog een keer. Ik was er waarlijk door in verlegenheid gebracht. Dat is het gevaar als je gaat kijken naar mensen die gewoon vrolijk en gelukkig zijn, want dat is eigenlijk heel confronterend. Alsof er iets uit een andere wereld komt dat je in merg en been herkent maar waar je zelf nog net niet aan toe bent, of wat je herinnert aan je eigen gemiste kansen. In mijn studententijd droomde ik er ook wel eens van om met mijn liedjes het podium te beklimmen, maar ik kwam niet verder dan de sociëteit van Uilenstede. Ik durfde nog te weinig te springen.
Plato’s ideeën waarheid, schoonheid en goedheid zijn voor mij nooit echt gescheiden geweest. Als iets echt waar is, is het ook mooi en goed. Als iets echt mooi is, is het ook waar en goed. Als iets echt goed is, is het ook waar en mooi. En voor dat ‘iets’ kun je van alles invullen. Dat kan muziek zijn, een schilderij, een gedicht, roman, een computercode of wat dan ook. Zo simpel was het voor mij en is het nog steeds. Een echt mooie jongen kan dan ook niet anders dan goed zijn en iets van waarheid uitstralen. Misschien is die aanraking van die onnoembare eenheid wel het overweldigende van verliefdheid, van kunst, van sommige gedachten die bezit nemen van je lijf en je ziel. Maar daarvoor moet je wel durven springen en opgaan in dat andere, dat ook in jezelf zit want anders deed het je niks allemaal. Tegelijk is dat springen niet iets wat je zelf doet, maar wat je je laat overkomen. Je stort je in iets wat je niet in de hand hebt. Je laat los en laat je heerlijk overspoelen door de golven van muziek, of door een onvoorspelbare dans die bezit neemt van je lijf. Kortom je bent er even niet en tegelijk ook weer wel.
Dat is geluk. Dank je, Eddie. Of je buiten het podium zonder je magnifieke gitaarspel even gelukkig was weet ik niet. Dat doet er ook niet toe. Want hoe kortstondig geluk ook mag zijn, dat bewijst wel dat het bestaat. En niets is mooier en meer inspirerend dan daarvan te mogen proeven.
Gepost in Muziek Geen reacties »
28 november 2020
Hoogbegaafdheid voor dummies. Vanwege de prachtige titel besloot ik meteen het boekje te kopen. Omdat het onderwerp mij interesseert, en omdat ze zeggen dat ik zelf hoogbegaafd ben. Zelf kan ik dat niet zeggen omdat ik mijn hersens als tamelijk gewoon ervaar. Je bent meestal je eigen norm zodat er alleen door anderen op gewezen kunt worden dat je niet normaal bent. Je kan anderen dom vinden, maar daarmee vind je jezelf niet slim. Als dat laatste wel zo was, dan zou dat betekenen dat je domme mensen heel normaal vindt, maar je ervaart tegelijk jezelf ook als heel normaal, dus daar wringt iets. Bovendien kan ik soms heel dom zijn. Wat me wel opvalt is dat ik hoogbegaafden eigenlijk heel normaal vind, iets waarvan ik me extra bewust werd toen ik borrels van Mensa – waarvan ik een nogal slapend lid ben – ging bezoeken. Heerlijk om allemaal gewone mensen om me heen te hebben!
Maar het is toch lastig om als hoogbegaafde uit de kast te komen, want dat kan gauw overkomen alsof je jezelf hoger aanslaat dan anderen. Eerder wil ik zeggen dat ik mezelf normaal vind, en dat anderen wat meer hun hersenen moeten gebruiken. Freek de Jonge had daar een mooie sketch over waarin mensen een pilaarheilige toeriepen dat hij eens naar beneden moest komen, waarop die heilige terugriep dat zij maar eens naar boven moesten komen! En dan kan je je ook nog afvragen of het zo prettig is om hoogbegaafd te zijn, wat natuurlijk weer een heerlijk romantisch zelfmedelijden kan oproepen over het eenzame leven in een wereld die jou niet begrijpt. Hoezo romantisch? Het is gewoon een feit dat je je sneller alleen voelt en onbegrepen bent als je tot die bovenste twee procent behoort. Dat is een keihard feit waarmee je moet leren leven in een wereld waar alles boven het maaiveld wordt gekortwiekt.
Maar hoogbegaafdheid is meer dan alleen een hoge intelligentie. Wat dat betreft is dit boekje van Janet van Horssen-Sollie, onderzoeker aan de Radboud Universiteit, een uitstekende kennismaking. En voor mij leuk om mijn zelfkennis weer eens op te halen. Dat hoge IQ gaat namelijk heel vaak samen met andere eigenschappen zoals een goed geheugen, tegendraads en vernieuwend denken, behoefte aan variatie in activiteiten, aandacht voor innerlijke gevoelens, creativiteit, nieuwsgierigheid, verbeeldingskracht, een meer gevoelige waarneming waardoor dingen heel intens kunnen worden beleefd, rechtvaardigheidsgevoel, het hoogst haalbare willen, kritische (zelf)reflectie en een sterke behoefte aan autonomie. Ik denk niet dat alle hoogbegaafden last hebben van al die eigenschappen, maar het is wel een bijzondere cluster van dingen die kennelijk vaak samengaan.
Hoezo last hebben van? Nou, het leven van hoogbegaafden gaat echt niet altijd over rozen. Klassiek is het gegeven dat veel van hen wegens gebrek aan uitdaging op school gaan onderpresteren omdat ze zich in de klas zitten te vervelen, met als gevolg dat ze dom overkomen en te laag worden ingeschat voor een vervolgtraject. Niets is zo funest voor de ontwikkeling van kinderen als een klas waar ze niet thuis horen, en vele van die hoogbegaafden belanden op werk dat beneden hun niveau is. Maar er zijn ook hoogbegaafden die in de meest eenvoudige baantjes belanden, gewoon omdat ze dat leuk vinden. Je kan misschien wel een whizzkid zijn, maar misschien werk je liever als tuinier met je handen in de aarde. Maar ik blijf roepen dat onderwijs voor hoogbegaafden eigenlijk een topprioriteit is, iets waar onze wethouder het helemaal mee eens was toen we het er samen op een bankje buiten over hadden. Je kan natuurlijk zeggen – alert: complottheorie! – dat juist gebrek aan voldoende onderwijs voor die slimme kinderen een methode is om het volk dom te houden.
Ook ik herken me niet in al die mogelijke componenten van hoogbegaafdheid. Behoefte aan uitdaging? Ik hou niet van uitgedaagd worden! Om vervolgens mijn tanden te zetten in het overzetten van een WordPress-site naar een eigen domein, waarbij ik geniet van mijn eigen gezoek en geknaag achter het scherm. Het hoogst haalbare willen? Liever niet, ik ben geen perfectionist! Om vervolgens bewondering te hebben voor de ambtenaren die een plaatselijke verordening met de vele artikelen soms letterlijk tot punten en komma’s weten samen te stellen. Een enkele verkeerde punt of komma kan ook een computerprogramma totaal doen crashen en wat is heerlijker dan uit te zoeken waar die boosdoener zich verschuilt? Veel gevoel voor rechtvaardigheid? Nooit bij stilgestaan! Om vervolgens de burgemeester te laten blijken dat ik het niet eerlijk vind dat gebruikers van wiet minder vrijheden hebben dan die van lachgas. Daar zitten dan allemaal wetten en regels achter, maar het blijft oneerlijk. Kritische zelfreflectie? Ik word eerder te moe van mezelf! Om me vervolgens af te vragen of achter veel van mijn gedachten en woorden wellicht diepere onbewuste drijfveren zitten die ik liever nog niet onder ogen wil zien.
Het unieke van dit boek is dat er aandacht is voor elke levensfase van hoogbegaafden. Hoe is dat bij baby’s en peuters? Bij kinderen op de basisschool en pubers? Bij jongvolwassenen, volwassenen en senioren? Ja, zelfs in een bejaarden- of verpleegtehuis kan dat een probleem geven omdat je nu eenmaal andere interesses hebt dan het gebruikelijke gekeuvel, bingo en rummikuppen. Dan word je toch een beetje raar aangekeken. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Maar hoogbegaafden kunnen gewoon niet gewoon doen, net zoals het voor de meesten heel moeilijk is om de wereld in zwart-wit te zien, de geur van de seringen niet te ruiken, of geen last te hebben van hondenpoep op straat. Wat dit boek compleet maakt is dat veel begrippen uit de psychologie worden toegelicht, en dat het besluit met een opsomming van tien steekhoudende ideeën over hoogbegaafdheid en met een index van ADHD tot en met zzp’er. Knap werk om dit alles binnen 168 pagina’s te doen. Het heet dan ook eigenlijk De kleine hoogbegaafdheid voor dummies. Het gaat maar om twee procent van de mensen, een uitzonderlijk groepje dat echter wel de samenleving kan verrijken.
Gepost in Psychologie Geen reacties »
21 november 2020
Ik ben niet de enige die geobsedeerd is door de vraag wat bewustzijn nou eigenlijk is. In nrc stond dit weekend een interview met Jacob Olij, cognitief psycholoog aan de Universiteit van Groningen, die hier ook al vanaf zijn jeugd mee bezig is. En net als mij zint het hem niet dat bewustzijn een product van de hersenen is. Of dat bewustzijn samenvalt met de complexiteit van hersenen of wellicht die van een computer. En hij vertelt wel heel mooi wat hij onder bewustzijn verstaat: ‘Als ik die banaan zie, omdat er lichtdeeltjes op de banaan afketsen die op mijn netvlies terechtkomen, dan triggert dat een hele cascade aan reacties in hersencellen, die kan ik in principe allemaal nameten tot in de gebieden in mijn brein aan toe die herkennen dat het een banaan is. Maar ik heb ook de ervaring van het zien van een banaan. Dat is voor mij bewustzijn.’
Bewustzijn als ervaring van de ervaring. Helder. Ik ga nog een stapje verder. Want als ik bewustzijn kan ervaren ervaar ik dus de ervaring van de ervaring. En als ik ervaar dat ik bewustzijn kan ervaren, ervaar ik dus de ervaring van de ervaring van de ervaring. Het Droste-effect: als je denkt een blik cacao te pakken te hebben, zit daar binnenin weer een blik en dat gaat tot in het oneindige door. En wat het echte oorspronkelijke bewustzijn is, krijg je zo nooit te pakken. Dit doet me denken aan Alexander Smit, die ooit vertelde dat bewustzijn niet te lokaliseren is. En als iets niet te lokaliseren is maar het wél bestaat, kan je niet anders concluderen dan dat bewustzijn overal kan zijn. Denk ik eerst dat het een soort wolk onder mijn schedel is, dan blijkt het later een soort oog in die wolk te zijn, en weer later iets dat weer van binnenuit dat oog alles zit te bekijken. Daar kan je uiteindelijk geen chocola van maken.
Als ze me vragen wie of wat ik ben, is bewustzijn het beste antwoord. Maar ik zou dit dus niet kunnen ervaren, want zodra dat gebeurt ben ik het bewustzijn niet, maar datgene wat bewustzijn ervaart. En dat kan zich dus tot in het oneindige tot in de diepste diepte blijven herhalen. Ik kan immers niet tegelijk de ervaarder van mijn bewustzijn zijn en het bewustzijn zelf. De ervaring dat ik bewustzijn ben is dan ook in strijd met de logica die ons sinds Aristoteles is ingegoten, namelijk dat het subject niet tegelijk het object kan zijn. Volgens dit dualisme kan ik alleen iets anders waarnemen, en nooit mezelf, en is de queeste naar zelfkennis onbegonnen werk. En ik geef toe: soms word ik wel eens moe van al die mensen die in therapieën en spirituele bezigheden naar zichzelf op zoek zijn. Onbegonnen werk. Vergeet het maar! Vergeet jezelf!
We moeten dat hele dualisme maar eens afschaffen. En als je gelooft – zo niet ervaart of intuïtief weet – dat alles één is, blijft er trouwens ook weinig ruimte over voor dualisme. Dan blijft alleen bewustzijn over. Niet mijn bewustzijn of jouw bewustzijn, want bewustzijn heeft geen eigenschappen of kenmerken. Misschien is bewustzijn het beste te beschrijven als de leegte waarbinnen alle ervaringen zich voordoen. En zo voelt het ook – althans bij mij. En dan is bewustzijn overal hetzelfde, net zoals schone lucht of puur zeewater overal hetzelfde zijn. Het is niet van jou of van mij. Want als er bewustzijn is, is er geen ik meer – de grootste egoïsten zijn meestal de mensen met het minste bewustzijn. Dit schrijvend word ik weer eens op mijn wenken bediend, met een tekst van Osho die opeens binnenkomt. Bij hem gaat het om ‘to be aware of your own being, aware of your own awareness. In that moment when you are aware of your own awareness, everything stops, time stops. Suddenly you are beyond time and beyond space, and a door opens which makes you part of the whole.’
Ja, bewustzijn lijkt zich zelfs buiten tijd en ruimte te bevinden, want die zijn ook weer ervaringen erin. Zonder bewustzijn geen ervaringen. Bewustzijn is het enige waarvan we zeker weten dat het bestaat. De rest is speculatie. Je kan dus ook zeggen dat alles bewustzijn is. Zonder grenzen, overal, niet aan personen of wat dan ook gebonden. Die levende Leegte is onze oermoeder.
Gepost in Spiritualiteit Geen reacties »
16 november 2020
Nou, dat was even zweten, die Amerikaanse verkiezingen! Het is gelukkig goed afgelopen. Althans tot nu, want wie weet wat die Trump nog allemaal gaat doen, en moet die drammende verongelijkte peuter aan handen en voeten uit het Witte Huis worden gesleurd. In elk geval veel opluchting in de rest van de wereld. Maar Biden zit er maar mee, met een tot op het bot diep verdeeld land. Tweedracht stormt harder dan ooit over het continent. Biden wil de Trump-stemmers de hand reiken, hen laten weten dat hij er ook voor hen is. Een mooi gebaar, maar zal het resultaat hebben? Het klinkt misschien ouderwets, maar je kunt beter in gesprek blijven dan gaan vechten, want agressie wekt agressie op.
Nog nooit heb ik in zo’n verdeelde wereld geleefd. Nog nooit heb ik meegemaakt dat het egoïsme zo’n hoogtij vierde. Want wat is het anders dan ik-zucht om overal maar een mening over te willen spuien, je eigen eigenwijze gangetje te blijven gaan, pretenderen overal verstand van te hebben en de feiten te negeren door ze af te doen als nepnieuws? Heel makkelijk allemaal. Net als die clubjes van complotdenkers die je nooit ongelijk kan geven omdat wat ze beweren niet te ontkrachten is. De deep state is per definitie onzichtbaar, dus iedereen gelooft maar wat hij wil. Maar het valt me wel tegen hoeveel mensen in al dat soort dingen geloven, zelfs onder mijn vrienden op Facebook.
We zitten nu met de brokken van vele decennia waarin het neoliberalisme werd verafgood, visies taboe waren en de markt maar moest uitmaken wat goedheid, waarheid en schoonheid was. Tientallen jaren waarin je zelf geen verantwoordelijkheid voor anderen en de wereld hoefde te nemen, verantwoordelijkheid die je onder het motto ‘eigen verantwoordelijkheid’ makkelijk van je af kon schuiven. Ofwel: zoek het zelf maar uit. Ieder voor zich. Zo is het schisma in de wereld eigenlijk hetzelfde als dat tussen links en rechts, tussen arm en rijk, tussen sociaal en asociaal. Maar goed, het kan natuurlijk je geloof zijn dat zelfbevrediging het beste voor de wereld is, en ik ken best een paar aardige rechtse mensen.
Al met al is mijn kennis van de Amerikaanse staten weer wat bijgespijkerd en omdat de meeste mensen op Biden hebben gestemd, is het nog steeds te verdedigen dat de meeste mensen deugen. Maar ik hou wel een beetje mijn hart vast de komende maanden. Want die Trump is zo gestoord dat hij gevaarlijke dingen kan gaan doen. Vreemd dat niemand hem wegens psychiatrische ziektes kan aanpakken. Afgezien daarvan is die man zo dik, vies en walgelijk dat ik niet meer snap waarom ik op mannen val. Smerig trouwens dat ik het überhaupt over hem heb. Criminelen krijgen überhaupt al teveel aandacht in de media. Misschien is de beste manier om misdaad te bestrijden wel om daar eens mee op te houden, ze dood te zwijgen. Het blijft oppassen geblazen met deze narcist. Een Trump in het nauw doet rare sprongen.
Gepost in Maatschappij en politiek Geen reacties »
7 november 2020
Vandaag las ik een nieuw werkwoord in de krant. Iets dat veel gedaan is de laatste dagen. Drukken op de F5-toets ofwel het scherm verversen, ofwel F5’en. Heb ik ook veel gedaan. Niet letterlijk, want op mijn telefoontje gaat dat niet. Daar zijn nu extra swipesporen om het nieuws te vernieuwen. Maar het scherm is kennelijk niet al te versleten want doet het nog. Je krijgt wel de neiging om extra hard op die F5-toets te gaan rammen of steviger op het scherm van je mobieltje te gaan vegen. Is er nóg geen nieuws? Potverdorie, er hóórt na tien minuten nieuw nieuws te zijn! Ze blijven maar tellen in Pennsylvania en Georgia, en over Arizona doen ze ook vaag. Die blijven maar lichtblauw op de uiterst praktische kaartjes die nos.nl op haar site geeft.
Het voordeel van dit alles is dat we de staten van de Niet-verenigde Staten beter leren kennen. Waar ze liggen, bedoel ik, en op die site kan je zelfs op de provincies klikken. Hoe zouden ze in Wasco County in Oregon, waar ooit Rajneeshpuram gelegen was, hebben gestemd? Trump 50,42%, maar dat had ik wel verwacht met al die rednecks daar. Toch geeft die staat als geheel meer om Biden: 57% is blauw. En hoe staat de staat Washington ervoor? Biden 58,88%, en de Jefferson County waar mijn Second Life vriendje Yahkey woont zelfs 70,31%. Op naar Maryland. Daar woonde Ellbee, een andere Second Life-vriend, en daar heeft nu 63,15% op Biden gestemd wat in zijn woonplaats in Prince Georges County zelfs is opgelopen tot 89,45%. Jammer dat hij dit niet meer heeft mogen meemaken, want hij is onlangs overleden en na de vorige verkiezingen vertelde hij eigenlijk weg te willen uit Amerika.
Afijn. Ik vermaak me deze dagen wel en reis virtueel wat af. Maar al dagen is op de site van de nos na veel F5’en de stand nog steeds 264-214. Schiet nou eens op, jongens! Zet een paar cohorten extra tellers in! Doe iets, Tom Poes! Het is voor ons Europeanen natuurlijk een heel gedoe met die tijdzones daar in Amerika, waar het zes tot negen uur vroeger is dan bij ons. Terwijl ik dit schrijf zijn ze in het oosten net uit bed, maar in het westen liggen ze nog te ronken. Daartussenin, waar central en mountain time gelden, zijn veel fans van Trump, terwijl Biden beter floreert bij eastern en pacific time. Er zijn wat uitzonderingen, maar grof bekeken gaan eastern en pacific time samen met stedelijke gebieden, en central en mountain time met het platteland, en dat hangt weer samen met progressief en conservatief. Ik weet trouwens niet zeker of je Biden progressief mag noemen, maar alles is beter dan Trump.
Nevada kleurt nog steeds lichtblauw met Biden een voorsprong van 1,79% van de stemmen. Ik weet niet veel meer van Nevada dan dat het één grote woestijn is, dat je er uitbundig kan gokken en ze jaarlijks gedurende een maand het festival Burning Man vieren. Van Alaska weet ik niet veel meer dan dat het er koud moet zijn. Je schijnt er nog te kunnen skiën, dus behalve van olie zullen ze in de toekomst veel van toerisme kunnen profiteren. En Trump heeft daar ruim gewonnen. Misschien een leuke plek voor hem om straks te gaan wonen. Hij kookt over van woede, dus daar kan hij lekker gaan afkoelen. Dus als ook daar veel sneeuw en ijs gaan smelten, weten we waardoor dat komt! En nu is het de hoogste tijd om weer eens op F5 te gaan drukken, want dat heb ik al een kwartier niet meer gedaan!
Gepost in Maatschappij en politiek Geen reacties »
31 oktober 2020
Met een schamele zon in Schorpioen hoort angst bij deze tijd van het jaar. De vallende bladeren zingen en ritselen in prachtige kleuren over de naderende dood. Verlatenheid baant zich een weg door kalende takken en overspoelt ons in de groeiende duisternis met onverbiddelijke eenzaamheid. November slachtmaand, opdat we ons verzekeren tegen honger die we stillen met het bloed van de natuur. We sluiten ons met vrienden en familie op in veilige warme huizen, verheugen ons op gezellige feestdagen waarop het licht weer gaat schijnen. Alsof we wél opnieuw geboren willen worden, maar daarvoor niet het offer van ons sterven willen brengen. Want hoe reëel dood en vergankelijkheid ook zijn, bij de gedachte eraan blijven we huiveren. En áls we die een plaatsje willen geven is dat meestal voor een ander en niet voor onszelf.
Halloween onder een hoge volle maan, die zich mysterieus zwijgend laat zien tussen mistige wolkenflarden. Trick or treat. Een griezelspel met onze angst, dat ik altijd mooi heb gevonden. Dat spel kunnen we door de coronacrisis nog nauwelijks spelen. Dat hoeft ook niet, want Halloween is nu overal tot in alle hoeken en gaten van ons leven doorgedrongen. En dat is geen vrolijk spel meer met lichtjes in grijnzende pompoenen. We hebben geen angst meer, maar zijn het geworden. We zijn genadeloos uit ons normale leven gekieperd in een wereld vol onzekerheid waar onze gezondheid, economie en cultuur op hun grondvesten staan te schudden. We willen redden wat niet meer te redden valt. Omdat we als homo sapiens nooit echt volwassen zijn geworden. Zolang we niet verlicht zijn blijft ons leven een beetje gerommel in de marge.
Is dit slecht nieuws? Het is maar hoe je het bekijkt. Als er één periode in onze geschiedenis is aan te wijzen waarin we worden uitgedaagd om échte keuzes te maken, dan is het wel in deze jaren. Erop of eronder. Als collectief, maar zeker niet minder als individu. Er is moed voor nodig om in het centrum van de cycloon te blijven, onze eigen angst te laten voor wat hij is en omhoog te kijken, waar de sterren als glimlachende lichtpuntjes ons zwijgend hun verhaal vertellen over een oneindige rust en vrede. Niets en niemand kan ons redden. We kunnen alleen onszelf redden door ons hart open te breken en het licht in onszelf te vinden. Misschien zijn we dan zelfs dankbaar dat we dit alles mee mogen maken, dat de wereld ons op onszelf heeft teruggeworpen. Want zelfs sterven kun je vieren, net als de bladeren die zich in alle kleuren weer aan de aarde teruggeven.
(De Idealist, november/december 2020)
Gepost in Psychologie, Spiritualiteit 2 reacties »
22 oktober 2020
Willen de echte mietjes opstaan? Wat een huilie huilie over de coronamaatregelen! Hou toch eens op met dat zelfmedelijden en die betweterij over de oorzaak en de bestrijding van de pandemie! Als iedereen zijn eigen plan gaat trekken krijgen we het virus er nooit onder! Eensgezindheid en loyaliteit zijn nu belangrijker dan ooit. Zelfs als sommige maatregelen minder effectief blijken dan de bedoeling was. Het virus speelt met ons, en als we in dit spel allemaal onze eigen spelregels gaan hanteren zal corona zeker winnen! En die wetenschappers hebben niet voor niets gestudeerd. Ja, ook zij zullen wel fouten maken maar dat kan bijna niet anders op dit nog onontgonnen terrein. Toegegeven: het is niet makkelijk om te erkennen dat anderen het beter weten dan jij zelf. Maar tegenwoordig gedragen teveel mensen zich alsof zij op zijn minst afgestudeerd zijn in virologie. Egootjes die het allemaal beter weten, maar dat schiet niet op. Soms krijg ik de neiging om alle vrienden die het op Facebook beter weten te ontvrienden.
Wat klagen die jongeren nou? Ja, lullig dat ze geen eindexamenfeestje hebben kunnen vieren. Dat er aan het begin van hun studie zo weinig is overgebleven van kennismakings- en introductieweken. Natuurlijk is dat sneu. Maar het zijn echt doetjes als je denkt aan hun ouders en grootouders die de wereldoorlog hebben meegemaakt, en de Spaanse griep. En die jongeren zijn ronduit een gevaar voor de samenleving als ze tóch in vliegtuigen stappen, blijven feesten en zich niets gelegen laten liggen aan de anderhalvemeter. Voor je het weet wordt op Facebook gesproken over ‘opsluiten’ en ‘muilkorven’. ‘Ja hallo? Maak er een drama van …’ reageerde ik. Soms lees ik zelfs dat het virus helemaal niet bestaat! Of dat corona een griepje is, waarvan je makkelijk herstelt zoals Trump in een doorgestoken toneelspel laat zien. Alsof de overheid voor haar lol al die maatregelen neemt die de economie schaden! En is het niet voor een groot deel aan de jongeren zelf te danken dat we straks een tweede lockdown krijgen?
Ik snap die jongeren ook niet echt. Want als ze op straat zijn lopen ze voortdurend naar hun telefoontje te kijken, alsof ze dat niet thuis kunnen doen. En op een terras zitten ze liever met elkaar te whatsappen dan in real life met elkaar te praten. Wat doen ze in de buitenlucht anders dan anderen in de weg te lopen en te zitten? Natuurlijk missen ze fysiek contact, maar is dat belangrijker dan hun vrienden, ouders en familie te besmetten, zo niet een ongemakkelijke dood in te jagen? Toegegeven: veel jongeren weten niet beter, opgevoed als ze zijn in een samenleving waarin egoïsme hoog in het vaandel staat, en nu zitten we met de brokstukken van dat neoliberale beleid, waarin alles ‘eigen verantwoordelijkheid’ is, dus kennelijk ook het besmet raken. Geen wonder dat Rutte zich ongemakkelijk voelt. Het is natuurlijk heel mooi om voor zorgpersoneel dat zijn stinkende best doet te applaudisseren, maar van applaus alleen kan je niet leven.
En wellicht komt er na die tweede lockdown nog een derde, want het vinden van een werkzaam vaccin laat toch nog even op zich wachten. We mogen in onze handjes knijpen als we de komende zomer weer ‘terug naar normaal’ kunnen gaan. Alleen … juist dat normale is het probleem! De wijze waarop met elkaar, de natuur en de aarde omgaan staat echt niet los van de uitbraak van het virus. ‘The nature strikes back,’ en geef haar eens ongelijk! Wat dat betreft ben ik best somber. Hoewel? Wat is er mis mee als er eens een Grote Opruiming gaat plaatsvinden? En als we zelf zo hardleers zijn, zijn er misschien wel andere volken die ergens vanuit de sterren naar de Aarde kijken en zo een voorbeeld krijgen van hoe het juist niet moet. En uiteindelijk is alles in evenwicht, en het werkelijk goede, schone en ware gaat nooit verloren.
Gepost in Gezondheid en welzijn, Maatschappij en politiek Geen reacties »
11 oktober 2020
Neti neti – niet dit, niet dat. Wat je ook pakt, het is niet wat je denkt dat het is. Voortdurende ontkenning, zaken op zijn kop zetten. Je denkt dat je iets weet, en dan wordt het meteen onderuit gehaald. Je hersens worden even in de war gebracht. Wat goed is blijkt opeens slecht te zijn, wat mooi is lelijk, wat waarheid is onwaar. Gefopt worden, knagen aan zekerheden, genieten van het onverwachte. Relativering tot er niets meer overblijft. Het ene dat het zo goed het andere kan zijn. Paradoxen. Een loopje nemen met het denken. Niets dat overeind blijft staan. Heerlijk allemaal, en het is de kern van humor. Misschien is humor wel het mooiste spirituele pad. Je realiseren dat alles één grote grap is. Niets meer serieus nemen.
Na deze woorden geschreven te hebben word ik op mijn wenken bediend, want er komt net een mail binnen met een prachtige tekst van Osho over humor. Wat heet synchroniciteit … Nu ken ik Osho intussen al veertig jaar, en zijn verhalen over humor heb ik altijd prachtig gevonden. Was sannyas en alles wat op de ashram in Poona gebeurde niet één grote grap, vroeg ik hem op een briefje dat ik in de vragenbus stopte. Ja! Zelfs onze ellende en verlichting waren één grap! Toen was ik helemaal verkocht. Hij vertelde eens een mooi verhaal over oordelen. Een jongen die gelukkig werd met een mooi nieuw paard. Toen dat wegliep was hij ongelukkig. Maar toen het weer met andere paarden terugkwam was hij weer gelukkig. En toen hij er af viel brak hij zijn been en werd hij ongelukkig. Maar door zijn handicap hoefde hij niet het leger in, zodat hij weer gelukkig was. Hoe relatief is geluk? En hoe misplaatst is het om overal een oordeel over te hebben? Laat dat los!
Humor voel ik diep van binnen in mijn hart. Mijn glimlach schijnt dat ook wel eens uit te stralen. Al in mijn jonge jaren fulmineerde ik tegen serieuzeriken. Wat is dat eigenlijk, iets serieus nemen? Ik associeer dat met de ernst van een situatie of gedachte inzien. Bijvoorbeeld dat sterven en dood iets verschrikkelijks zijn, in plaats van iets dat je dankbaar over je heen mag laten komen. De mensen in kerken zijn serieus, zwaarmoedig en daarmee niet gelukkig. Maar hoe kan iemand die niet gelukkig is iets bijdragen aan een betere wereld? Het is wonderbaarlijk dat mensen in onze rijke westerse samenleving ondanks hun weelde toch ongelukkig blijven. En niets is kwalijker dan ongeluk niet serieus te nemen, dat allemaal maar als een spel te zien. Nee, ik ga niet hardop staan lachen als iemand verdriet heeft. Dan verwordt lachen tot uitlachen wat een egospelletje is. Humor is niet iets wat je doet maar wat je bent.
Alles is relatief. Dat te weten vraagt om een glimlach, die tegenwoordig te vaak achter mondkapjes verscholen is. Daarover schrijft Maxim Carlier vandaag in nrc.next. “Een glimlach was tot nu toe een van de kleine gebaren die nog bescheiden en onschuldig gedeeld konden worden, zonder pretenties of verwachtingen. De pracht van de glimlach schuilt juist in zijn ogenschijnlijke futiliteit, zijn weerloosheid. Kunnen wij ons de schoonheid van Mona Lisa voorstellen zonder haar glimlach? Naar mijn idee is de glimlach het waard om verdedigd te worden tegen de doodscultus die we om ons heen zien.” Een glimlach is een onschadelijk binnenpretje waarvan je heel erg kan genieten als je stoned bent. Anderen zien dat je een binnenpretje hebt en genieten stilletjes mee, ook als ze niet begrijpen wat er nu eigenlijk zo leuk is. Een glimlach is besmettelijk en het is jammer dat mondkapjes ons ook daartegen beschermen. Elk voordeel heeft zijn nadeel, maar ik begrijp dat er gewerkt wordt aan transparante mondkapjes.
Gepost in Gezondheid en welzijn, Spiritualiteit Geen reacties »
7 oktober 2020
Drie schrijvers van verschillende generaties: Cazimir Maximillian (1990), Gaby den held (1965) en Satyamo Uyldert (1947), voelen zich niet thuis in het Nederlandse schrijverslandschap. Om hen heen zien ze truttigheid en navelstaarderij. Maar dan lezen ze elkaars werk. Onmiddellijk is er wederzijdse bewondering en herkenning, hoe groot de verschillen onderling ook zijn. Vervolgens besluiten ze niet meer in hun eentje tegen de de bierkaai te vechten, maar zich te verenigen! Gezamenlijk stichten ze het schrijversplatform Brandgat. Een veilige haven voor eigenzinnige schrijvers. Zaterdag 3 oktober 2020 was de oprichtingsvergadering.
Leeftijdsverschil speelt geen rol bij Cazimir, Satyamo en Gaby. Ze herkennen in elkaars werk een specifieke eigengereide stem. Die stem is fantasierijk en wars van modes en trends. Maar daarbij houdt de vergelijking op. Want verschillen zijn er zeker!
Zo grossiert Cazimir in meeslepende verhalen over jonge mensen aan de zelfkant van de samenleving waarbij geweld en seks niet wordt geschuwd. Maar er is ook plaats voor ontroering en van zijn antihelden ga je oprecht houden. Zij dreigen ten onder te gaan, maar houden zich dapper staande tot het bittere einde.
Satyamo bouwt liefdevolle paradijzen waar spiritualiteit de scepter zwaait. Zo schiep hij Strandvliet, een plek waar men met toewijding en devotie leeft volgens de principes van de Codex Anthropophagus, een oud geschrift volgens welk het eten van mensenvlees ver boven dat van dieren staat, het innerlijk vuur met het uiterlijk vuur verenigd moet worden en sterven een spiritueel orgasme is.
Gaby den Held behandelt in zijn proza thema’s als genderdysforie, seksuele fluïditeit, seksuele intimidatie, suïcide, dader- en slachtofferschap op bedrieglijk lichtvoetige en vanzelfsprekende wijze. Prangende vertelsels vermomd als sprookjes. Soms bizar en grotesk, maar je staat altijd met één been in de werkelijkheid, als bij een magisch realistisch schilderij.
Skypeverbinding met Blaricum
Deze drie schrijvers kwamen zaterdag 3 oktober 2020 bijeen voor de oprichtingsvergadering van Brandgat. Cazimir toog naar Utrecht waar Gaby resideert. Omdat corona weer de kop op stak werd er via skype verbinding gemaakt met Satyamo in Blaricum.
Uitgeverij of schrijverscollectief
Toen de schrijvers de vraag werd gesteld wat zij precies onder Brandgat verstaan kwamen er wel verschillen aan het licht, hoewel deze niet onoverkomelijk waren. Zo was het Cazimir’s doel om van Brandgat een bedrijf te maken in de vorm van een uitgeverij. Lichtend voorbeeld zou dan De correspondent zijn die zowel platform, online tijdschrift als uitgever is. Voor Satyamo en Gaby was Brandgat vooral bedoeld om elkaar als schrijver te ondersteunen door elkaars werk te redigeren, te beoordelen, van elkaars netwerk gebruik te maken en een klankbord te zijn voor elkaar. Een uitgeverij als lange termijn doel zagen ze evenwel zeker als mogelijkheid. Het één hoeft het ander niet uit te sluiten.
De missie van Brandgat
Tijdens deze vergadering werd al snel de missie van Brandgat bepaalt: Brandgat is een literair platform voor de tegendraadse schrijver waar ook andere vormen van kunst welkom zijn. De nadruk ligt evenwel op de literatuur. Het platform biedt de leden steun, een netwerk en een podium. In de toekomst zou via het platform een uitgeverij opgericht kunnen worden.
Na het avondmaal zette de vergadering zich voort en werden de onderwerpen met betrekking tot Brandgat nog meer uitgediept. Het was voor het eerst dat alle drie de schrijvers elkaar live spraken, maar het leek alsof ze elkaar al jaren kenden. Vol vuur, hoop en vastberadenheid werden plannen gesmeed voor de korte- en lange termijn.
We zijn begonnen!
Zoals nog niet zo lang geleden Jeroen Pauw altijd zei: ‘We zijn begonnen!’ U zult van ons horen.
Een website is er in ieder geval al. Lees de verhalen van de Brandgat leden: https://brandgat.wordpress.com
Tekst van Gaby den Held
Gepost in Literatuur, Uit mijn leven Geen reacties »
