De slaaprevolutie

Date 3 juni 2016

Arianna Huffington, ja die van de ‘Post’, deed onlangs The Sleep Revolution het licht zien, een boek dat eind augustus in een Nederlandse vertaling verschijnt en waarvan onlangs in nrc.next een voorbespreking stond. Met als moraal: we slapen te weinig, en dat is de oorzaak van veel kwalen zoals de burn-out. Te weinig slapen is gewoon ongezond en helemaal niet iets om trots op te zijn, want je hersenen hebben het gewoon nodig. Zo toonden neurowetenschappers van de Medisch Centrum van de Universiteit van Rochester in 2013 aan dat slaaptekort leidt tot een slechter geheugen, afname van hersencellen, en een grotere kans op alzheimer, hartfalen, obesitas en diabetes. Als voorbeeld haalt Huffington Donald Trump aan, die meent maar vierenhalf uur slaap nodig te hebben maar daardoor ‘alle symptomen van chronisch slaaptekort vertoont. Hij kan simpele informatie niet verwerken, heeft last van stemmingswisselingen, woede-uitbarstingen, onbetrouwbare herinneringen en is instabiel.’ En ze noemt ook andere beroemdheden die het lange slapen verfoeiden, zoals Benjamin Franklin, Thomas Edison en Vladimir Nabokov. Lang slapen is niet macho, past niet in onze prestatiecultuur. Zoals Bon Jovi zingt: slapen doe je maar in je graf.

Maar gelukkig zijn er andere beroemdheden die er eerlijk voor uitkomen dat ze veel slapen, zoals Google topman Eric Schmidt, tennisser Roger Federer en natuurlijk Huffington zelf. Wat slapen betreft passen ze niet echt in onze 24/7-cultuur, maar intussen leven deze watjes wel gezonder dan menig ‘hardwerkende Nederlander’ die er trots op is 80 uur per week te werken, iets wat niet alleen slecht voor je gezondheid blijkt te zijn, maar ook gewoon ordinaire diefstal van arbeid is. En zelf ben ik ook zo’n watje dat gauw negen uur slaapt, van rond half twee tot rond half elf. Dank zij Huffington durf ik dat nu ook eerlijk te bekennen. En wat er er nou verkeerd aan veel slapen? Zoals John Lennon zingt: ik slaap alleen maar! Niks mis mee toch? Ja, mijn dagen zijn wat korter maar ik kan alleen van de dag genieten als ik dat ook van de nacht kan. Te weinig slaap is voor mij een hel waarin ik me hooguit wat automatisch en krakkemikkig voel functioneren en waarin ik ook niet echt wakker ben. Wat mij betreft moeten we terug naar een 8/5-cultuur omdat al die prestatiezucht met zijn ambities gewoon ongezond is. Daarom ben ik ook voor de zondagsrust. Niet om godsdienstige maar om psychologische redenen.

Het wordt dus tijd dat de veel- en langslapers zich emanciperen. Nou valt dat in Nederland wel mee met een gemiddelde van 8 uur en 12 minuten, want 40% van de Amerikanen slaapt minder dan 7 uur, terwijl inwoners van Tokio gemiddeld maar 5 uur en 45 minuten slapen. Dat kan niet goed gaan, en Huffington geeft dat ook een aantal adviezen om beter en langer te slapen: slaap in een koele ruimte, drink geen koffie in de avond, gebruik geen zware maaltijd voor het slapen gaan, en ook geen slaapmutsje want dat verstoort later de nachtrust, drink (zuur) kersensap dat rijk is aan melatonine, leg een zakje lavendel onder je kussen om bloeddruk en lichaamstemperatuur te doen dalen, doe Qigong, yoga, ga mediteren of sporten en… geen laptops, smartphones en iPads met hun blauwe licht in de slaapkamer! Prachtige adviezen allemaal, maar onthoud wel dat slapen niet iets is wat je kan doen. Voor het stand-by zetten van je hersenen is overgave nodig. Zoals George Harrison zingt: herinner je het hier en nu. Zet al je zintuigen open, want waarnemen en denken gaan niet samen. Voel de kamer om je heen, luister naar stille geluiden, duik in je eigen lijf. Zie en hoor de eerste droombeelden opkomen.

Ja, er moet meer geslapen worden. De enige manier om onze hectische wereld een beetje tot rust te laten komen is onszelf meer slaap te gunnen en te geven. Opdat we echt uitgerust worden om de talrijke problemen om ons heen op een wakkere wijze aan te pakken. Maar ik geef toe dat dit een enorme mentaliteitsverandering vereist. Ja, een echte slaaprevolutie!

Psychedelica

Date 30 mei 2016

‘Misschien zou u eens psychedelica moeten proberen,’ provoceert Thijs Roes in De Correspondent. In zijn bijdrage, die vooral over lsd en paddo’s gaat, neemt hij het op voor gebruikers van psychedelica, wat op zich best moedig is. ‘Psychedelica hebben me veel goeds gebracht,’ schrijft hij. ‘Dat klinkt een beetje raar misschien, en ik wil geenszins stellen dat het voor iedereen geldt. Maar na wat jeugdig geëxperimenteer heeft trippen me in mijn volwassen leven geholpen om gelukkiger te worden, schoonheid te zien in alledaagse dingen en heeft het me zelfs van mijn rookverslaving afgeholpen.’ Al lezend leer je dat bepaald niet elke lsd-gebruiker denkt dat hij kan vliegen, dat het met ‘bad trips’ best meevalt en dat je er niet aan verslaafd kunt raken omdat het gewoon niet meer werkt als je het binnen enkele weken opnieuw gebruikt. Kortom: hij laat een positief geluid horen, en dat mag ook wel eens na al die bangmakerij van mensen en instanties die alles wat zich aan de ‘realiteit’ onttrekt verdacht vinden.

En er is inderdaad veel positiefs over psychedelica te vertellen: zo liet bijvoorbeeld recentelijk onderzoek van het Imperial College in Londen zien dat ze tegen depressies kunnen helpen. Toont onderzoek uit 2006 van de Johns Hopkins Universiteit aan dat mensen door gebruik van psychedelica mystieke ervaringen kunnen krijgen, en dat ze ‘gevoeliger, meer begaan met anderen en toleranter’ werden en ‘meer positieve relaties en meer behoefte om anderen te helpen’ hadden. Hoe dat allemaal kan? Daarover vertelt drugsonderzoeker Robin Carhart-Harris in een prachtig filmpje: ‘Het menselijk brein kan te rigide zijn, te vastgeroest. Gedachtes gaan in cirkeltjes en blijven vastzitten. Psychedelica lijken dat proces te doorbreken. Ze versoepelen het neurologische netwerk op een manier die goed kan zijn voor psychologische gezondheid – een creatieve en flexibele manier van denken.’ Kortom: ze sturen je hersenen lekker in de war, en dat zou best eens gezond kunnen zijn. Grote schoonmaak!

Vind ik leuk. Juist door alles op zijn kop te zetten ondergraaft het onze verheerlijking van het brein en nodigt het uit tot een diep gevoelde lachkick. Het relativeert niet alleen het denken zelf, maar ook de waarneming. Het zet, zoals Aldous Huxley het noemt, kleppen open naar informatie die normaliter ons bewustzijn niet bereikt. Maar wie bang is voor chaos kan erdoor overspoeld worden, en het is niet voor niets dat vaak aangeraden wordt om nooit alleen te trippen, en ook niet in een omgeving die bedreigend kan zijn: als iemand met een mes op je afloopt worden ook je angsten uitvergroot. Pink Floyd – en je mag rustig stellen dat gekte een van de hoofdthema’s van deze groep is – verwoordde en verklankte dat prachtig in hun lied Brain Damage, dat duidelijk over Syd Barrett gaat die de groep juist daarom vroegtijdig moest verlaten. Zoals dat vroeger heette: de set en de setting moesten in orde zijn, namelijk dat je zelf niet teveel psychotische aanleg had, en dat er ook een veilige omgeving was.

In een van de reacties op het artikel van Thijs Roes wordt vermeld dat gebruik van psychedelica kan leiden tot een Hallucinogen Persisting Perception Disorder (DSM IV 292.89). Objecten vertonen halo’s of aura’s, laten sporen na als ze bewegen, en hun soms moeilijk te onderscheiden kleuren veranderen van tint. Het waarnemen van dimensies kan verstoord raken, je kan last krijgen van tinnitusachtige verschijnselen en floaters of visual snow gaan zien. De laatste drie komen me bekend voor. Tinnitus was, hoewel ik het toen niet storend vond, zelfs een van mijn eigen ervaringen met lsd, en bij floaters (doorzichtige structuurtjes) en visual snow (een soort witte ruis) ben ik niet de enige die ze wijt aan een mogelijk verscherpte waarneming. Maar ook de andere kenmerken van HPPD laten me niet onberoerd, zeker als ik mijn ogen sluit en in mijn kleurige fantasiewereld duik. Dan kan ik de mooiste psychedelische taferelen zien. Maar wat is dat ‘in gedachten iets zien’, ‘je iets voorstellen’ eigenlijk? Zintuigen kijken kennelijk niet alleen naar buiten, maar ook naar binnen. Je neemt iets waar terwijl je het tegelijk niet echt fysiek waarneemt.

Ik schijn altijd al een beetje veel fantasie gehad te hebben, en een dromerige blik hoort soms ook wel bij mij. Die innerlijke wereld vind ik veel interessanter dan de uiterlijke ‘objectieve’ wereld die iedereen ziet. Wat is ‘trippen’ anders dan op reis gaan door jezelf? In werelden die nog verstoken zijn van logica en interpretatie, die in hun glanzende naaktheid en betekenisloosheid hun elementaire schoonheid laten zien? Die spelen met tijd en ruimte? Een beetje provoceren en knuppels in hoenderhokken gooien heb ik altijd wel leuk gevonden. Zet alles maar op zijn kop! Ik mag dan wel maar een paar keer lsd gebruikt hebben, het bevestigde alleen veel van mijn kleurige fantasieën. Maar wat nieuw voor me was, is dat ik plotseling wild mijn hoofd begon te bewegen en me afvroeg waarom ik dat deed: ik wilde mijn gezicht van me afschudden! Al die lappen vlees, die hingen er zo onhandig aan. En wat ik ook niet voorspeld had, is dat ik me de dag na die trip zo ontzettend gezond voelde!

Hebben psychedelica iets met spiritualiteit van doen? Volgens velen zoals Jed McKenna is het een shortcut naar verlichting, volgens anderen zoals Osho een ‘shortcut to false samadhi’. Het valse is dat je je kan verliezen in al dat moois, in je persoonlijkheid die enerzijds zo interessant in elkaar zit, maar die anderzijds juist een sta-in-de-weg is op het spirituele pad. Leuk en stom tegelijk dat ik persoonlijkheidsleer als hoofdrichting in mijn studie koos. Omdat het alleen over verschijnselen gaat is dit eigenlijk een stom verhaal allemaal, want uiteindelijk gaat het daar niet om, maar om de stille waarnemer, de lege getuige die zich niet moet laten verleiden om in al die mooie en bijzondere innerlijke taferelen op te gaan. Want wat je ook waarneemt ben je juist niet. En welke hippies hebben door lsd de innerlijke stilte en leegte ontdekt? Maar ze hebben wél burgerlijke vastgeroeste patronen doorbroken en laten zien dat er meer is tussen hemel en aarde.

Om je persoonlijkheid te verliezen moet je hem wel eerst kennen. In die betekenis is trippen een must, maar het is natuurlijk wel handig als je dat zonder spirituele doping doet, omdat het dan veel meer van jezelf is. En het kan hoe dan ook een uitstekende eyeopener zijn.

Meelijden

Date 20 mei 2016

Soms kan ik best kwaad zijn op het weer. Vooral als de lente maar niet wil komen, de wind uit het noorden blijft waaien, en je op de meest onverwachte momenten door gure regen wordt overvallen. Grillig en onvoorspelbaar is van de ene op de andere dag de temperatuur tien graden hoger of lager. Niet normaal en volgens mij heel ongezond omdat je lijf zich voortdurend moet aanpassen. Vroeger – toen alles beter was – bleven hogedrukgebieden keurig boven de Azoren liggen en kon je er een beetje van op aan wat voor weer er de komende dagen zou komen. Terwijl je tegenwoordig zelfs met een schone buienradar nog in de regen kan lopen, en weersvoorspellingen met de dag veranderen. Het is niet eerlijk. We hebben recht op warmere lentes, op mooie zonnige zomers, op verstilde herfsten en op besneeuwde winters!

Het is natuurlijk niet het weer dat vals speelt, evenmin als het veranderende klimaat waar dit alles een gevolg van is. Wij zijn het zelf die dit veroorzaken. Wij zelf? Maar dan ik toch niet, met mijn bescheiden ecologische voetafdruk? Ik raas niet dag in dag uit in auto’s rond en heb nog geen tien keer in mijn hele leven in een vliegtuig gezeten. Op mijn dak liggen keurig zonnepanelen zoals het hoort, de spouwmuren zijn geïsoleerd en ik scheid keurig mijn afval. Het zijn de anderen die schuldig zijn en mij het leven zuur maken, milieuvervuilende fabrieken, een overheid die trots vandaag de dag nog een kolencentrale opent, politici die ons met 130 km/h over de weg laten scheuren, medeburgers die de plastic soup voeden door van alles op straat te gooien. Zelf leef ik milieubewust zodat ik niet medeschuldig ben aan de klimaatverandering. Zo!

Ik lijd mee. En kennelijk wil ik dat niet. Alleen de schuldigen horen gestraft te worden, dus niet ik. Laten asgrauwe giftige wolken met hun zure regen maar boven de huizen van de verspillers samenpakken en niet boven mijn dak! Ik wil niet meelijden, maar word daar wel toe gedwongen. Door die idiote anderen die zulke desastreuze dingen doen omdat ze stom zijn en weinig bewustzijn hebben van waar ze mee bezig zijn. Maar kan ik het iemand kwalijk nemen dat hij dom is, onbewust? Dat is net zoiets als een kleuter kwalijk nemen dat hij niet volwassen is. Wat zou er gebeuren als ik eens uit mijn ivoren milieuvriendelijke huisje stapte en een bezoekje bracht aan Boze Buurman? Dan besefte ik wellicht dat alles niet anders kan zijn dan het is. Misschien ben ik dan echt in staat tot medelijden, heeft hij echt de alarmbel van klimaatverandering nodig om wakker te worden. Om tot bewustzijn te komen, en dat is het belangrijkste van alles.

De Kaarsvlam, mei/juni 2016

Godwin

Date 9 mei 2016

Bevrijdingsdag. Na heerlijk buiten eten in restaurant De Liefde in het Amsterdamse Bilderdijkpark zijn we naar de Godwinlezing gegaan. Die vindt elk jaar op 5 mei plaats, en wordt georganiseerd door De Correspondent, samen met Bits of Freedom, een stichting die opkomt voor digitale burgerrechten, en het Verzetsmuseum. Locatie: de Blauwe Sterrenzaal van Artis, een gepaste plek omdat daar in 1943 een aanslag op het bevolkingsregister plaatsvond. Daarin bevonden zich gegevens van zo’n 70.000 Amsterdamse Joden, en de geschiedenis heeft geleerd waartoe het verzamelen van persoonsgegevens kan leiden.

Volgens de wet van Godwin neemt gedurende online discussies de waarschijnlijkheid toe dat een vergelijking wordt gemaakt met Hitler of de nazi’s. Hij vindt dat ongepast omdat dat afbreuk doet aan de Holocaust. En dat niet geheel onterecht, want het is maar al te makkelijk om iemand voor een nazi uit te maken als zijn of naar mening of handelen je niet bevalt. In de jaren zestig zal ook ik me wel eens aan ‘godwins’ hebben bezondigd, want daar deden we niet zo moeilijk over. Vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog zijn echter de laatste jaren zo taboe geworden, dat je ze meestal niet eens meer mag maken, zelfs als die helemaal terecht zijn. ‘In de Tweede Wereldoorlog hadden we wél wat te verbergen,’ vertelde Hans de Zwart, voorzitter van Bits of Freedom, in de eerste Godwinlezing in 2014.

En nu ook, denk ik, want het Europa van nu begint steeds meer te lijken op dat van de jaren 30 van de vorige eeuw. In de NRC van het afgelopen weekend waarschuwt de Jordaniër Zeid Ra’ad al-Hussein, de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, daarvoor. ‘Er ontstaat een kloof tussen voor- en tegenstanders van de open samenleving. En uitgerekend op dat moment krijgen jullie te maken met terreuraanslagen en een ongeëvenaard aantal mensen dat hun huis, hun eigen land ontvlucht. Velen ontvluchtten de dood en lopen nu hier tegen een muur aan. (…) Dat verontrust me. We hebben dit eerder gezien. Als mensen intolerant worden en oproepen tot haat en geweld tegen bepaalde etnische of religieuze groepen, kun je een oncontroleerbare escalatie krijgen: discriminatie, vervolging. Hate speech ligt al op de weg naar geweld. Aan het eind van die weg is altijd bloed.’

Als ik actief van alles en nog wat over mezelf op internet zet, is dat mijn eigen verantwoordelijkheid. Net zoals ik de voordeur niet open moet laten staan als ik uit huis ga. Zo hou ik keurig mijn Google timeline bij, zodat ik kan zien waar en wanneer ik overal geweest ben. Dan mag ik niet klagen als ik toevallig in de buurt van een bankoverval liep en daarom bespioneerd word, maar mag ik blij zijn als ik kan aantonen dat ik niet op de plaats delict was. Ook als ik schrijf dat ik homo ben moet ik niet klagen als ik in een achterlijk land extra in de gaten word gehouden of geëxecuteerd. Je moet immers zelf bepalen hoe je verstandig met je eigen privacy omgaat, dat is vrijheid.

Het wordt echter een ander verhaal als ongevraagd van alles en nog wat over ons verzameld wordt en Jan en allemaal in onze computers en smartphones snuffelen. Toen ik voor het eerst over cookies hoorde, was ik verontwaardigd over de brutaliteit waarmee zonder mijn toestemming gebruik van mijn eigen harde schijf werd gemaakt, en vroeg ik me zelfs af of dat wel rechtmatig was. Het is echt een inbreuk op mijn privacy als mensen achter mijn computer of telefoon om gegevens van me gaan verzamelen. Als dat nou nog openlijk gebeurde, maar zelfs dat is niet het geval. In hoeverre het massaal verzamelen van data echt helpt om terrorisme te bestrijden vraagt Herman van Gunsteren zich af in zijn lezing die op we nu op deze vijfde mei bijwoonden: ‘Wat heeft vijftien jaar terreurbestrijding opgeleverd?’ Het middel is veel en veel erger dan de kwaal.

Tja, er zijn mensen van wie je alles mag weten, maar dat neemt niet weg dat mensen recht hebben op een private plek, op alleen zijn, op niet gestoord worden, op stilte. Het is moeilijk plassen als mensen achter je aan de deur staan te morrelen. Het is moeilijk vrijen als iedereen staat mee te kijken. Hoewel dat toen, met dat vriendje in die portiek, juist wel heel spannend was.

Verlichtingsdag

Date 5 mei 2016

Vandaag is het 25 jaar geleden dat mijn moeder overleed. Bij de buren hingen overal de vlaggen uit. Niet omdat mijn moeder het aardse met het eeuwige had verwisseld, maar omdat het Bevrijdingsdag was. Een mooie dag om dood te gaan, bevrijdingsdag. En eens in de dertig jaar is het een nóg mooiere dag om te sterven, omdat die dag dan samenvalt met Hemelvaartsdag. Zo’n dag als vandaag dus, die misschien ook nog de meest zonnige dag aller tijden wordt. Alleen wil ik nog niet dood. Omdat ik nog niet verlicht ben. Wat zich kenmerkt door het feit dat ik denk dat ik niet verlicht ben, een gedachte die van jongs af aan bij ons is ingegoten, zeker in de protestantse wereld van boven de rivieren. Maar ik geloof dat je bent wat je gelooft, dus als we dat geloof dat we denken dat we niet verlicht zijn, dat we zondig zijn, kunnen loslaten, dan zijn we meteen verlicht, bevrijd. Zenmeester Genpo Roshi gaat nog verder: dat je verlicht kunt raken door het te spelen. Wat binnen spirituele kringen wel een heel gewaagd idee is.

Eigenlijk zou Hemelvaart omgedoopt moeten worden in Verlichtingsdag, hoewel ook Pinksteren voor die hernoeming in aanmerking komt. Op zo’n Verlichtingsdag vieren we alle teugels, laten we alle rollen varen terwijl we er tegelijk van genieten. Want die zeggen toch niets over wat we in werkelijkheid zijn. Want het leven is een carnavalesk spel, een grote grap die we niet al te serieus hoeven te nemen. Want wie we ook zijn en wat we ook doen, het is niet van ons omdat we niets anders zijn dan rimpelingen van het bestaan dat zichzelf ontvouwt. Echte vrijheid ervaar je alleen maar door er niet meer te zijn, door mee te deinen op de kosmische golven, geen keuzes meer te hoeven maken. Vrijheid is niet het tegendeel van karma, oorzakelijkheid of determinisme en heeft daarmee dan ook niets mee te maken. Vrijheid is de ervaring van openheid waarin spontaniteit, intuïtie en creativiteit tot bloei komen. Vrijheid is als de onbewolkte blauwe lucht.

Gisteren herdachten we ook hier in Blaricum de Tweede Wereldoorlog. In het parkje achter de kerk. De twee minuten stilte waren echt stil. Meteen daarna kwamen zes Dakota’s in strakke formatie over. Dat ontroerde me het meest van de hele herdenking. Vrijheid die uit de strakblauwe hemel komt, alsof die vliegtuigjes boodschappers van een vrede waren die alleen maar van boven kan komen, die als een bloemenregen over ons neerdaalt en de stilte terugbrengt, die we al veel te lang vergeten waren. Vrede is weten dat alles gewoon is wat het is, en dat er eigenlijk niets over te zeggen valt. Net als verlichting. Daarvoor hoeven we ons alleen maar te herinneren wie we zijn, en soms lukt dat. En dan is dat een feestje waard.

De waardigheid van HOV

Date 30 april 2016

Wat is dat eigenlijk, HOV? Hoogwaardig Openbaar Vervoer. Rond Amsterdam het zogenaamde R-net, rode bussen waarvan het lijnnummer met een 3 begint. Voor comfortabel en snel reizen. Met een hoge frequentie en betrouwbaarheid. En snel natuurlijk, zodat je eerder op je bestemming bent dan dat je ingelogd bent op de gratis wifi in de bus. De Zuidtangent met zijn bussen 300 en 310 is daar een klassiek voorbeeld van. Wat de provincie betreft moet er nu ook een HOV in het Gooi komen, bus 320 tussen Amsterdam en Hilversum, via Huizen en Blaricum. We hébben zelfs al bus 320, maar hij moet nog wel HOV-waardig gemaakt worden. Hoewel vrijwel iedereen tevreden is met de huidige bus 320, meent de provincie dat deze bus nog niet aan de normen voor HOV voldoet. En dreigt met het aanleggen van betonnen bakken voor een vrije busbaan, iets waar wij hier in de Blaricumse wijk Bijvanck niet op zitten te wachten.

Maar wat is dat dan, die HOV-waardigheid? In de bestuursovereenkomst van najaar 2012 tussen de minister, vier provincies en vier stadsregio’s staat in bijlage 2 het programma van eisen. Daarin wordt opgesomd wat kritieke, essentiële, belangrijke en wenselijke criteria zijn. Zo is betrouwbaarheid kritiek, zijn bediening, minimumfrequentie en herkenbaarheid essentieel, zijn voorzieningen belangrijk en is reissnelheid wenselijk om het openbaar vervoer als hoogwaardig te mogen bestempelen. Opvallend is dat het kennelijk niet zozeer om rijtijd maar om reissnelheid gaat, terwijl het de meeste reizigers toch echt zal gaan om de reistijd. Opvallend is ook dat die reissnelheid niet het meest heikele criterium is waaraan HOV moet voldoen. Maar dat is toch aanleiding genoeg om je acht jaar lang suf te rekenen met onderzoeksrapporten van Goudappel Coffeng, Arcadis en RoyalHaskoningDHV in de hand.

Wat is hier in Blaricum het geval? In plaats van betonnen bakken aan te leggen kun je bus 320 ook met het gewone verkeer laten meerijden. En zolang de bus aan de criteria voor HOV voldoet heeft de provincie daar niet zoveel moeite mee. Er zijn echter twee ‘meerijdvarianten’, twee routes die de bus kan volgen tussen het noordwestelijk gelegen Huizen en de zuidoostelijk gelegen oprit naar de A27. Vanuit Huizen gaat de bus volgens de eerste Meentvariant met de klok mee over tweebaanswegen, waar de bus dicht langs bewoning rijdt, er een extra barrière ontstaat naar de nieuwe wijk Blaricummermeent, en voor een eventuele betonnen bak honderden bomen moeten sneuvelen. Volgens de tweede Merkvariant – en dat is precies zoals bus 320 nu al rijdt – gaat de bus tegen de klok in over vierbaanswegen en hoeft hij minder scherpe bochten te nemen, terwijl het traject ook nog eens 400 meter korter is. Meerijden over het laatstgenoemde tracé, dat zijn naam aan ’t Merk te danken heeft, ligt dan ook het meest voor de hand.

Het gekke is dat de route waarmee je het snelst om de Bijvanck heen rijdt het minst HOV-waardig is! Hele slimme jongens hebben namelijk bedacht dat het bij HOV-waardigheid niet om reistijd gaat, maar om rijsnelheid. Zoals in de bestuursovereenkomst is te lezen: ‘maximaal 20 km/u langzamer dan toegestane snelheid’. Bij 40 km/h over een weg waar je 50 km/h mag rijden, mag je van ‘HOV’ spreken, maar als je 70 km/h rijdt waar 100 km/h is toegestaan mag dat niet. Volgens mij is die laatste toch écht het eerst op zijn bestemming! Net als de bus die je via ’t Merk laat rijden maar die niet aan de R-net norm voldoet terwijl die wel een minuut sneller is dan de bus via het Meenttracé die wel aan de R-net norm voldoet. Het is trouwens geen minuut maar 54 seconden, moet ik toegeven. Ja, we rekenen zelfs in seconden, en om die te besparen geeft de provincie graag miljoenen uit! Terwijl de oplossing zo simpel is: laat bus 320 gewoon rijden zoals hij nu rijdt en dan is iedereen tevreden. Voor ons is bus 320 al HOV! En als die in de toekomst echt vastloopt in toenemende verkeersdrukte, kan altijd nog een vrije busbaan ad 12 miljoen worden aangelegd.

Eigenlijk is deze materie te complex voor een blog. Want ik heb het nog niet gehad over groene golven, haltes, veronderstelde toename van verkeer, op- en uitstaptijden, en over het meedenken van actiegroepen en bewoners, zoals Peter van Rietschoten over de carpoolplaats. Maar het laat wel zien hoe verknipt het denken van bestuurders en politici kan zijn. Hoe ze weten te bewijzen dat de langzaamste bus de snelste is. Terwijl dat niet eens het belangrijkste criterium is om van HOV te mogen spreken. Dat zou gedeputeerde Elisabeth Post (VVD), die we ook kennen van bloemengate, toch moeten weten? Maar ze houdt, ondanks alle protest en petities, haar rug recht. En ze blijft consequent door te stellen dat als wij geen HOV willen, zij de bus 320 waar wij zo blij mee zijn gewoon opheft. Wat voor mij aantoont dat mevrouw Post zélf niet HOV-waardig is.

Ceterum censeo provinciam delendam esse.

Mijn veilige computer

Date 25 april 2016

Het blijft me verwonderen dat weinig mensen hun computer met alle data daarop veilig stellen. Zodat ze in grote problemen komen als bestanden per ongeluk zijn gewist, of hun computer zodanig in de war is geraakt dat die niet eens meer kan worden opgestart. Dat laatste had ik een paar maanden geleden toen ik mijn Windows 7 wilde upgraden naar Windows 10. Waarbij Microsoft garandeerde dat ik altijd kon downgraden naar Windows 7 als deze upgrade me niet beviel of niet goed werkte. Dat laatste was het geval, maar niet alleen werkte het teruggaan naar Windows 7 niet, ik kon zelfs mijn computer niet eens meer opstarten! Ik denk dat dit voor veel mensen het moment is om de computer uit het raam te gooien, maar als je goede back-ups hebt hoeft dat helemaal niet. En ik ga nu vertellen hoe ik dat gedaan heb en nog steeds doe.

Om te beginnen moet je wel onderscheid maken tussen back-ups en images. Bij de eerste kopieer je gewoon al je losse bestanden, bij de tweede kopieer je je harde schijf in zijn geheel. Stel je een prikbord met allemaal foto’s voor: die kun je wel allemaal afzonderlijk gaan kopiëren door er fotootjes van te maken, maar het is handiger om één foto te maken van het hele prikbord. Bij dat laatste maak je een image, één bestand waar alles in zit, en als je dat later terugzet staat alles weer keurig op dezelfde plek op je harde schijf zodat die echt helemaal identiek is aan zoals hij was toen je de image maakte. Maar waarom een image maken als je ook gewoon al je bestanden kunt kopiëren, bijvoorbeeld op een externe harde schijf die je met een USB-kabeltje aan je computer koppelt? Omdat je in Windows allemaal foutmeldingen krijgt omdat je geen rechten hebt om sommige al dan niet verborgen bestanden te kopiëren. Ook in Linux moet je, hoewel het daar wat simpeler gaat, de rechten op je eigen bestanden opeisen.

Images – en die zijn ook als back-up te gebruiken zodat je er losse bestanden uit kunt plukken om terug te zetten – maak ik meestal met Acronis True Image, en ik bewaar ze op een externe harde schijf die ik op een veilige plek opberg. Maar je kan ze natuurlijk ook in de cloud bewaren, op een externe server. Dat laatste is natuurlijk het meest veilig omdat die zelfs overleeft als je huis afbrandt. Maar het maken van een image neemt dan wel meer tijd in beslag omdat je alles moet uploaden, wat immers tien keer zoveel tijd inneemt als downloaden. En tegelijkertijd is het minder veilig, want wie weet welke overheden, geheime diensten en hackers er allemaal in je bestanden zitten te snuffelen.

Voordat je een image gaat maken is het wel belangrijk om een rescue medium te maken, een cd, dvd of USB-stick waarmee je de computer kunt opstarten als hij – althans niet fysiek – in de kreukels ligt. Het maken van zo’n schijf of stick kan meestal met het image-programma dat je gebruikt, maar je moet wel checken of je computer vanaf een schijf of USB-stick kan opstarten, en dat kan je zien en regelen in het bootmenu als je vlak na het aanzetten van je computer, dus nog voordat Windows het overneemt, op F1, F2, F10, Del of Esc drukt. Als je zo’n rescue medium hebt gemaakt is het handig een en ander te testen. Als je een externe harde schijf voor je image gebruikt: verbind die dan eerst met de computer voordat je die met het rescue medium opstart. Dan zie je op gegeven moment wel op je beeldscherm of je met behulp van je rescue disk in je computer kan kijken en zo de plek kan opzoeken waar een image of bestand moet worden teruggezet. Het lijkt een ingewikkelde procedure allemaal, maar het is wel een volstrekt logische werkwijze.

Ik zocht al tijden naar een alternatief voor Acronis True Image. Omdat ik het niet logisch in elkaar vind zitten. Als je een image wilt terugzetten moet je eerst aangeven waar je hem wilt terugzetten om pas daarna te kiezen wat je wilt terugzetten. Dat is voor mij net zoiets als dat je bij het kopiëren van een bestand eerst moet aangeven waarheen je wilt kopiëren en pas dan het bestand zelf moet selecteren. En soms wijst de pijl die aangeeft in welke richting je kopieert gewoon de verkeerde kant op. En het terugzetten van een los bestand is al helemaal een crime. Onlangs kwam ik via een computerblad Macrium Reflect tegen, en dat vind ik veel gebruikersvriendelijker. In de gratis versie ontbreken enkele mogelijkheden, maar het is goed genoeg om ermee te experimenteren. Los bestandje terugzetten? Externe disk aansluiten, programma starten, gemaakte image selecteren, ‘Browse image’ en hup: de externe disk wordt gemount en de inhoud ervan verschijnt onder een nieuwe letter in je verkenner. Computer automatisch afsluiten na maken van een image? Images laten verifiëren? Driveletter van de externe disk veranderen? Allemaal geen probleem.

Ik ga niet in op de verschillen tussen volledige, incrementele en differentiële images – die dus ook als back-up te gebruiken zijn – maar het is goed te weten dat ook dat kan, want die besparen veel tijd. En dan zijn er nog veel mogelijkheden die ik zelf nog niet heb bestudeerd. Al met al is Macrium Reflect voor mij echt een programma om reclame voor te maken. Bij deze. Ideaal voor mensen met Windows in hun computer, en er bestaat ook een Linuxversie van. Bij deze heb ik iedereen gewaarschuwd: images zijn ideaal om je computer na rampen weer draaiende te krijgen. Dat voelt niet alleen veilig, dat is ook veilig!

Trippende hersenen

Date 14 april 2016

Onlangs deed Enzo Tagliazucchi, verbonden aan het Herseninstituut van Amsterdam, onderzoek naar het functioneren van de hersenen tijdens gebruik van lsd. Met trippende mensen onder een fMRI-scanner, wat nog nooit eerder is vertoond. Double blind, zoals het hoort. En wat bleek? Het veel gerapporteerde gevoel van verlies van identiteit en van te versmelten met het universum hangt samen met verbindingen die ontstaan tussen twee netwerken in de hersenen die normaliter gescheiden functioneren: die van introspectie en die van waarneming van de buitenwereld. Binnen en buiten versmelten met elkaar, en kennelijk is een pilletje met een geringe hoeveelheid lsd al voldoende om dit ook echt te ervaren.

Eerder onderzoek liet al zien dat mensen onder invloed van lsd hun eigen verhoogde hersenactiviteit zien, wat een verklaring kan zijn voor hallucinaties en visuele storingen, zegt Tagliazucchi. Zoals het in een artikel in De Volkskrant staat: het brein van de lsd-gebruiker lijkt erg op dat van een baby: vrij en onbeperkt. ‘Trip zet volume van het bewustzijn harder,’ kopt een ander artikel over hem in dezelfde krant. ‘Ik stel het voor als de draaiknop op de radio: je draait de ene kant op en je hebt bewusteloosheid, je draait de andere kant op en je krijgt gewoon bewustzijn. En als je verder draait, krijg je iets wat lijkt op de psychedelische toestand. Verruimd bewustzijn, zou ik dat noemen.’

In je eigen hersenen kijken! Veel psychedelische kleurige patronen zijn niets anders dan je eigen hersenactiviteit. Als je echter gelooft dat wij ons brein zijn en dat de waarnemer nooit het waargenomene kan zijn, is dat schier onmogelijk. Maar toch verwondert het me dat dit kennelijk tóch kan, zoals gisterochtend toen ik weer last kreeg van visuele stoornissen die zich in mijn hersenen afspelen en die ik ook duidelijk zie. Wat kijkt er nu eigenlijk naar wat? Ik word geacht met mijn visuele hersenschors te zien, en tegelijk kijk ik naar mijn hersenschors. Daar klopt iets niet! Kennelijk kunnen hersenen in het bewustzijn opdoemen, wat betekent dat hersenen het bewustzijn niet zijn!

Je kunt je afvragen hoe het mogelijk is dat iets chemisch kan leiden tot een spirituele ervaring van eenheid en egoverlies, hoe iets materieels je een glimp van verlichting kan doen ervaren. Wat ook te lezen is bij Jed McKenna, die zijn boek Notities besluit met een pleidooi voor het gebruik van lsd als hulpmiddel op de weg naar verlichting. De enige verklaring die ik kan bedenken is dat hersenen verlichting juist in de weg staan, dat ze gedurende de menselijke evolutie geleerd hebben om spirituele ervaringen te onderdrukken omdat deze niet echt bijdragen aan het overleven van de menselijke soort. Probeer je maar eens al trippend in leven te houden – daarvoor moet je echt wel verschil tussen jezelf en wereld om je heen maken.

‘Veel mensen hebben het beeld dat drugs de werkelijkheid vervangen door een illusie,’ vertelt Tagliazucchi in De Volkskrant. ‘Maar de wereld die we normaal gesproken ervaren is óók een illusie. Het brein is voortdurend bezig onze waarneming te construeren. Je ziet bijvoorbeeld nooit de adertjes die voor je ogen zitten, of het trillen van je ogen, omdat je brein die informatie wegfiltert. Wat een psychedelische drug dus doet, is de ene illusie vervangen door een andere. Het is lastig welke illusie “echter” is.’ Zelf denk ik dat alles illusie is. Bijna alles. Want er is één ding waarvan ik zeker weet dat het geen illusie is: mijn bewustzijn.

Stem ja!

Date 2 april 2016

Dat de Europese Unie niet echt aan mijn verwachtingen voldoet wil niet zeggen dat ik vind dat die opgeheven moet worden. Ik wil een Europese Unie, zij het dat er nog veel aan verbeterd zou moeten worden. Eigenlijk ben ik voor een Wereldunie, want al die landsgrenzen maken alles alleen maar ingewikkelder omdat ze niets anders zijn dan 195 egootjes die allemaal hun eigen zin willen hebben. Zeker nu de wereld met immense problemen wordt geconfronteerd zoals klimaatverandering en massamigratie, is het ‘niet meer van deze tijd’ om alleen voor je eigen belangen te knokken. Van concurrentie naar samenwerking: als de mens er niet toe in staat is, zal zij er wel toe worden gedwongen. We zijn pas echt ‘toekomstbestendig’ als we beseffen dat we allemaal één volk zijn op onze uitgeputte aarde, en daarnaar handelen.

Op de website van de Referendumcommissie zijn de hoofdlijnen van het associatieverdrag met Oekraïne te zien, en na lezing daarvan zou ik in de verste verte niet weten wat je daar, afgezien van wat punten en komma’s, tegen zou kunnen hebben. Het zou een opstap zijn naar lidmaatschap van de EU en ook ik heet Oekraïne niet meteen welkom bij de EU – evenmin als bijvoorbeeld Turkije – daarvoor moet er echt nog een heleboel veranderen in dat land. Maar we hebben al een aantal associatieovereenkomsten met andere landen, zoals het homofobe Marokko, waar je niemand over hoort klagen. En dat Oekraïne nog niet vrij is van corruptie mag niet betekenen dat we de graanschuur van Europa geen helpende hand willen reiken, ook niet met de bestrijding ervan. Bovendien gun ik het Poetin echt niet om er stukjes van af te knabbelen.

Maar dit is niet de enige reden voor mij om ‘ja’ te stemmen. Want het hele referendum is één grote stemmingmakerij, waarbij de initiatiefnemer Arjan van Dixhoorn ronduit bekent dat het hem helemaal niet om Oekraïne gaat maar om Europa. Waarom hebben ze, in plaats van Oekraïne voor hun karretje te spannen, zich niet ingezet voor een referendum over het al dan niet uittreden van ons land uit de EU? Er worden miljoenen verspild aan dit soort onzin, mede door GeenStijl – ook niet de meest integere club van onderbuikers met grote bekken. Nee, ik gun ze de lol niet van een massaal ‘tegen’ op komende woensdag. Doortrapt als ze zijn weten ze heel goed dat tegenstemmers vaker naar de stembus rennen dan voorstemmers, en als de benodigde 30% van de stemgerechtigden opdagen zou een meerderheid daarvan wel eens tegen kunnen zijn. En daar is geen enkele reden voor, anders dan een irreële xenofobe angst.

Daarom sluit ik me aan bij mensen als Bas Heijne en Tommy Wieringa die vandaag riepen dat we ‘ja’ moeten stemmen. Niet alleen om de strijders voor democratie in Oekraïne te steunen, maar ook om te laten weten dat we niet gediend zijn van dit soort manipulatieve spelletjes rond een referendum dat eigenlijk nergens over gaat.

Doe niets!

Date 24 maart 2016

Na de aanslagen in Brussel wist ik eigenlijk niets meer te zeggen. Terwijl je er natuurlijk wel iets over hoort te zeggen. Afschuw. Medelijden. Verontwaardiging. Kwaadheid. Angst. Verdriet. Ideeën over hoe je ISIS denkt te kunnen stoppen. Maar daar stonden de media al vol mee. Behalve De Correspondent. Die nam gedurende een dag even een time-out om even alles te laten bezinken. Ik ook. En moest denken aan het fantastische slot van De Openbaring, een oudejaarsconference van Freek de Jonge in 1982. Die typte ik indertijd uit en bevindt zich waarschijnlijk nog altijd in een doos met correspondentie uit die tijd.

Alles is gedaan
Niets helpt
Doe niets

Overal komt narigheid van
Nergens is vrede
Wees nergens

Iedereen heeft haast
Iedereen is ongeduldig
Niemand heeft tijd
Niemand is volmaakt

Wees niemand

Ervan uitgaande dat hij de tekst zelf snapte, waren deze woorden een spiritueel hoogtepunt in het oeuvre van Freek de Jonge. Doe niets: laat je niet van je stuk brengen, blijf gecenterd, laat je niet bang maken. Wees nergens: sta toe je helemaal ‘nergens’ te voelen, verloren, alleen. Wees niemand: vereenzelvig je nergens mee, met welke partij dan ook. De tekst doet mij sterk denken aan de Desiderata, een tekst van Max Ehrmann uit 1927, die ook oproept in je centrum te blijven, onverstoorbaar voor herrie en haast in onze hectische wereld. Hoeveel angst en haat er ook gezaaid wordt: laten we zelf vrij blijven van angst en haat. Want als we ons daardoor laten vergiftigen hebben we écht verloren, in de eerste plaats onszelf.