Onze redding

Date 27 juni 2023

Burgemeester Halsema wil de corpscultuur aanpakken, lees ik in Nieuwe Revu. Het zal tijd worden. Groen Links houdt niet van ontgroeningen. En terecht. Ik hoop wel dat die studentikoze misstanden in Amsterdam wat strenger worden aangepakt dan in België. Daar werden een paar lichte straffen opgelegd aan studenten van de vereniging Reuzegom die een kandidaat doodmartelden. Een zwaardere straf zou de toekomst van die jongens wel eens kunnen bederven. In minder spirituele buien wil ik wel eens voor de doodstraf zijn. Oog om oog, tand om tand. Maar dat vinden we hier in het westen onbeschaafd, in tegenstelling tot veel oosterse landen. Waarom doen we hier zo moeilijk over sterven en dood? Als je die jongens laat leven gaan ze nog meer dood en verderf zaaien. Want waar komt het gros van onze politici en bestuurders vandaan? Die hebben al in hun corpsen dusdanig hechte vriendschappen gesloten dat ze elkaar voor de rest van hun levens de handen boven elkaars hoofden houden. Elkaar baantjes toeschuiven, de bal toespelen. En als ze van hun baantje een puinhoop maken krijgen ze wel weer elders goed betaald werk.

In hun cursussen psychopathie leren de jongens hard te zijn en ego’s als betonblokken om zich heen te bouwen. Empathie is iets voor watjes. Zaken zijn zaken, en de economie is hun afgod. De wereld zou beter zijn zonder mannen. Veel oorlog en misdaad zou ons bespaard zijn. ‘Neuken in de keuken en dan rechtstreeks de oven in,’ grap ik ergens, want dat is het enige waar mannen goed voor zijn. Ik denk dat ik daarin wel een beetje gelijk heb. Ze zijn kennelijk nodig voor de voortplanting, maar dat is het wel zo’n beetje. En dan nog. Hebben we ons intussen niet genoeg voortgeplant? Het wordt toch niks meer met het klimaat en zo. Voor grenzen aan de groei zijn ook grenzen aan de pik nodig. Gelukkig worden steeds meer mannen impotent. Ik ook trouwens, hoewel ik in mijn geval het nut niet er niet zo van inzie. Voortplanten was nooit mijn beste kant, maar zo heb ik niet bijgedragen aan de overbevolking, die de uiteindelijke oorzaak is van klimaat- en migratieproblemen. Zijn homo’s toch nog ergens goed voor, daar kunnen er nooit genoeg van zijn. Wat natuurlijk ook voor lesbiennes geldt.

Ik mag dan wel homo zijn, maar ik heb een hekel aan mannen. Vind het stomme wezens. De wereld van bier, voetbal en sixpacks is mij vreemd. Luisteren kunnen ze al helemaal niet. Laat ze los in een oorlog en ze slaan meteen aan het martelen. In de sportwereld spelen ze maar al te graag met ballen, alsof dat geen verkapte homoseksualiteit is. En altijd maar willen scoren, presteren. Als ze nog jong zijn kunnen ze leuk zijn, maar als ze eenmaal gesetteld zijn gaat het maar al te vaak bergafwaarts. Gelukkig is er nog wel een handjevol mannen dat wél naar hun innerlijke stem luistert. Dat worden dan componisten en schrijvers, dansers en schilders, filosofen en wetenschappers. Heeft het met seksisme te maken dat er in de artiestenwereld relatief veel mannen – en homo’s – rondlopen? Vrouwen kunnen veel van hun creativiteit kwijt in het baren van kinderen, dus mannen moeten op hun eigen manier dingen gaan scheppen. Laten we dus toch maar niet meteen álle mannen wegdoen. Want voor je het weet gooi je met hen ook veel cultuur in de oven die eigenlijk alleen voor alfamannetjes is bedoeld.

Niet alle mannen wegdoen dus, maar wel het overgrote deel ervan. Dan zal je zien hoe pijlsnel we op onze aarde uit de vele crises komen. Onze redding!

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Pinterest

Date 20 juni 2023

Op Pinterest kun je plaatjes, korte video’s en teksten verzamelen en bewaren. Die noem je ‘pins’ want je kunt ze vastpinnen op een ‘bord’. Ik beperk me nu even tot de plaatjes. Zo heb ik onder andere de borden ‘Leuke jongens’ en ‘Osho’. Je kan ook andere borden bekijken en plaatjes daarvan op je eigen bord zetten. Uiteraard kun je zelf ook plaatjes uploaden maar ik heb begrepen dat je daarmee alle rechten ervan aan Pinterest overdraagt. Zover ik weet heb ik dat nooit gedaan, zodat mijn borden alleen met plaatjes van anderen zijn gevuld. Beetje egoïstisch misschien. Er zijn diverse zoekfuncties, en hoewel Pinterest vaak zegt dat een pin van mij ‘geweldig’ is, geeft dit bedrijf ook dagelijks adviezen over wat ik óók wel leuk zal vinden. Daar gebruiken ze kunstmatige intelligentie voor, met als gevolg dat mij plaatjes over thuisdecoratie en zalmrecepten worden gepresenteerd. Er zijn honderden miljoenen gebruikers van Pinterest.

Op mijn bord ‘Leuke jongens’ verzamel ik plaatjes voor Robbie, en bij tijd en wijle maak ik hem gelukkig met een bulk blote knapen. Niet helemaal bloot natuurlijk, want als er iets taboe is in de Verenigde Staten waar Pinterest resideert, zijn het wel geslachtsdelen. Ik moet denken aan een cartoon waarin een moeder met haar dochtertje aan de hand dwars door het bloedbad van een shooting loopt, en haar verbiedt om naar een plaat aan de muur te kijken met een beeldhouwwerk van een naakte man. Misschien was dit soort hypocrisie ook de reden waarom ik eens een bericht kreeg van Pinterest dat ze een pin van me hadden verwijderd, samen met het zondebokkige plaatje. Dat was echter zodanig vervaagd dat ik geen flauw idee had welke pin ze nu bedoelden. Had ik ergens een pik over het hoofd gezien? Zo zomaar kunnen. Een maand later kreeg ik het bericht dat ze het plaatje weer hadden teruggezet. Kom er maar eens achter wat er gebeurd was. Lukt niet.

Een maand of drie geleden maakte Pinterest het nog bonter door mijn hele account op non-actief te zetten. Het enige wat erbij vermeld werd is dat ik mij niet aan de community richtlijnen had gehouden. Maar dat zijn er zoveel! Welke dan, lieve Pinterest? Hoe kan ik mijn leven beteren? Daar ben ik dus niet achter gekomen. In een verborgen bord had ik tekeningen van martelingen bewaard, voor het plaatjesboek van Robin uit mijn roman Strandvliet. Hadden ze in deze verborgen map gekeken? En martelingen zijn toch lang niet zo erg als geslachtsdelen? Ook hier weer geen antwoord van Pinterest. Hoe onbeschoft kun je zijn? Ik was ál mijn plaatjes opeens kwijt, zonder voorafgaande waarschuwing. En het grappige is dat al mijn pins zogenaamde ‘repins’ waren van Pinterest zélf! Met al hun AI hebben ze zelf ook zitten suffen. Nu moest ik voor Robbie opnieuw leuke jongens gaan zoeken. Op een nieuw account dat ik had aangemaakt onder een ander e-mailadres.

Jammer dit bedrijf waarin miljarden omgaan niet eens de moeite neemt om zich een beetje sociaal te gedragen. Voor klachten kun je alleen wat standaardklachten aangeven waarop je standaardantwoorden krijgt. Voor het overige geldt het in ons communicatietijdperk veel gebruikte No Reply. Onbenaderbaar. Op zich is Pinterest een leuke site, daar niet van, maar er zitten kennelijk wat asociale managers achter, dus ik zou er geen traan om laten als het bedrijf vandaag of morgen over de kop gaat. Moeten ze zich maar een beetje behoorlijk gedragen. Ja, ik heb ook de pik op ze. En bij deze zij iedere gebruiker gewaarschuwd.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Een echte hoogbegaafde

Date 11 juni 2023

Vrijdagavond was er weer een regioborrel. Van Mensa, de club van bollebozen waar ik me al jaren niet meer had laten zien. Ik zou bijna vergeten dat ik ook in real life lid ben van een broederschap. Ik zocht mijn stoute schoenen op, want ik zou me wel weer opnieuw moeten voorstellen. Het was prachtig weer, dus we konden buiten op het terras van Café Dudok zitten, vlak achter station Hilversum waarheen de bus me in dertien minuten bracht. Er zaten vier mannen, en tegen mijn verwachting in kenden de meesten mij nog. En ik hen, zij het niet bij naam want ik ben slecht in namen. Ik bestelde ijsthee, en na wat praten over ditjes en datjes kwamen er nog twee mannen bij. Heerlijk om weer eens onder gewone mensen te toeven. Dat laatste klinkt misschien gek omdat het over hoogbegaafden gaat, maar toch voel ik dat helemaal niet zo. Wat ik wel voel, is dat gesprekken tenminste ergens over gáán, iets wat ik in real life wel eens mis. Daar beginnen gesprekken meestal over wat voor werk je hebt, of je al of niet getrouwd bent en kinderen hebt, waarheen je naar vakantie gaat en dergelijke trivialiteiten, zodat je zelden tot de kern van iets komt.

De serieuzere gesprekken begonnen met de vraag van iemand wat de oorzaak van zwaartekracht eigenlijk was. ‘Gewoon kromming van de ruimte,’ mompelde ik nog. Of was het omgekeerd? Later debunkte iemand de graancirkels, die allemaal nep zijn omdat velen hebben laten zien hoe die gemaakt worden. Dus het ging al snel over UFO’s, want iemand heeft onlangs op een nieuwssite gelekt dat er bij de Amerikaanse defensie bewijs is dat we niet alleen zijn. Een ander gesprek ging over psychopathie, en waarom je wel een psychopaat móét zijn als je hoog in de politiek of het bedrijfsleven zit, want hoe anders kun je zonder geweten en empathie met een simpele handtekening de levens van velen ruïneren? Iemand naast mij merkte op dat het boven nog steeds kabalig was, dus ik liet hem op mijn app Air Traffic zien dan er boven Hilversum nauwelijks vliegtuigen waren. Maar hij bedoelde het feest op de eerste verdieping dat ik nauwelijks had opgemerkt. Dit in tegenstelling tot een loeiende motor, waarop ik mijn innige wens te kennen gaf dat dit soort jongens zichzelf eens dood moesten rijden maar daar helaas te laf voor waren. Gniffel grijns.

Wat later in de avond kwam een jonge heldere knaap tegenover me zitten, die wilde weten hoe ik mijn naam van Osho had gekregen. Hij was écht geïnteresseerd, dus ik vertelde hem over mijn initiatie in Poona waarbij ik echt aan Osho’s voeten zat terwijl hij me toesprak, me ‘Satyamo’ noemde en een mala om mijn hals hing. Nadat ik wat meer had verteld over het sannyasland, bleek hij helemaal in de wereld van non-dualiteit, advaita te zitten. Las net als ik het tijdschrift InZicht en was een fan van Rupert Spira, van wie ik wel eens een boek gelezen zal hebben. En op Osho had hij weinig tegen, want hij had het een en ander meegemaakt in het inmiddels aloude Haagse meditatiecentrum Wajid. Dat alles was klik, klik en nog eens klik, want halve woorden waren genoeg. Hij had recent een trip op truffels gemaakt en vertelde daar heel helder en geloofwaardig over, wars van enige sensatielust. Hij begreep zoveel van bewustzijn en zo, dat ik vond dat hij stervensbegeleider moest worden. Dat past mooi bij zijn opleiding aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht.

Zo zie je maar weer: hoogbegaafden zitten niet altijd in hun mind. Juist het objectiveren en daarmee relativeren van je eigen hersenproductie hoort daar ook bij. Wat volgens mij een teken van échte hoogbegaafdheid is.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Kosmische dans

Date 7 juni 2023

Als we niets doen ontstaat er chaos. Ook op mijn werkkamer op zolder. Daar mag na vele maanden eigenlijk wel gestofzuigd worden. En als daar hier en daar een spin rondwandelt vind ik dat eigenlijk wel gezellig. Tussen de wirwar van draden onder mijn werktafel en achter de computer wil wel eens wat spinrag rondhangen. Ook tussen de boeken waarvan ik stapeltjes wegens gebrek aan ruimte ongesorteerd op de vloer heb staan. Bovenop de kantoorkast moet een dikke laag stof liggen. Een laatje is volgepropt met allerlei soorten kabeltjes waarvan ik meestal niet meer weet waar ze bij horen. En zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. Het behang zit nog netjes tegen de muren, dat wel, maar het mag duidelijk zijn dat onderhoud en opruimen niet mijn beste kant is. Toen ik als achtjarig jongetje mijn tafel moest opruimen legde ik er gewoon een doek overheen. Mijn moeder was het daar niet mee eens. Vriend en ik hebben wel eens woordenwisselingen over dit soort dingen gehad. Gelukkig komt hij nooit boven. En het meest erge is dat ik die rotzooi nog koester ook. Mijn eigen nest.

Alleen met computers, mobieltjes en taal ga ik netjes om. Alsof ik in de meer abstracte en virtuele werelden orde belangrijker vind dan in het alledaagse concrete leven. Ik zwerf liever door oude vervallen huizen en fabrieksgebouwen dan door al die keurige nette woningen en propere bedrijfsruimtes. Ik genoot van het spookhuis van mijn Wijze Tante, en intussen wedijvert onze tuin – ik noem het voor het gemak toch maar een tuin – met die zoals zij die had. En sinds haar centrum Oasis in Kalmthout is opgeknapt, heeft dat minder sfeer. Ik hou van rommel en chaos. Of van, om het mooi te zeggen, de Tweede Wet van de thermodynamica waarover ik een simpele uitleg las. Als je ergens geen energie in stopt vervalt het, mengt alles zich met alles, ontstaat er een grote eentonige brei, entropie ofwel wanorde, een chaos waarin alle vormen verdwijnen omdat alles hetzelfde is. Tegelijk kun je zeggen dat alles dan één is, en in evenwicht. Er zijn geen grenzen meer, zodat zelfs onze ego’s oplossen.

Hoe vaak hebben we in spirituele kringen niet horen zeggen dat we voorbij de vormen moeten kijken, dat we geen energie in onze ego’s moeten stoppen, dat alles één is en naar evenwicht streeft? Dan is de ideale werkelijkheid dus een en al chaos. Het lijkt erop dat het punt waaruit de oerknal ontstond ook chaos was, een singulariteit waaraan op een of andere manier een berg energie werd toegevoegd zodat die ontplofte en er elementen ontstonden, eerst waterstof, helium en lithium. En het zou me niets verwonderen als aan het eind der tijden de kosmische dans weer in chaos eindigt, waarna alles weer van voren af aan begint. Maar ik ben me ervan bewust dat dit speculeren is op basis van oosterse tradities volgens welke alles het spel is van Shiva, de vernietiger die nog belangrijker is dan Brahma, de schepper, en Vishnu, de instandhouder. Uit chaos wordt kosmos, en uit kosmos wordt chaos geboren. Opgaan, blinken en verzinken, ofwel de ademhaling van entropie. Juist nu die al millennialang heel laag is en we verstrikt zijn in vormen, verlangen we naar meer eenheid, versmelting en evenwicht.

Kortom: hoog tijd voor chaos! Ik snak ernaar. Je kan niet altijd blijven inademen. Het is natuurlijk het mooiste als je de waarnemer, de getuige blijft van dit spel zonder je ermee te identificeren. Osho raadt ons dan ook aan om juist op het kleine moment tussen in- en uitademing te letten, en omgekeerd. Dat is het mooie van roken, denk ik dan: je ademhaling staat na elke trek even stil. Misschien is roken, net als veel andere verslavingen, wel spiritueler dan ik ooit gedacht heb. En ja: spiritualiteit kan verslavend zijn. Vertel mij wat! Net als de behoefte aan evenwicht, zelfs tussen leven en dood. Want je kan niet leven zonder te sterven. Evenmin als je kan sterven zonder te leven.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Extinction Rebellion

Date 29 mei 2023

Soms moet je gewoon stout zijn. Omdat je niet anders kan. Omdat politici willens en wetens niet willen luisteren. Omdat de toekomst van je eigen leven op het spel staat. En gaat het niet om je eigen toekomst, dan gaat het zeker om de toekomst van je kinderen en kleinkinderen. De opwarming van de aarde dus, met alle desastreuze gevolgen ervan, zoals vernietiging van de natuur, massamigratie en … nou ja, dat hoef ik niet meer te vertellen. De politiek, het bedrijfsleven en de boeren hadden al decennia kunnen weten dat ze zo niet door kunnen gaan. En wie niet luisteren wil moet voelen. Ons nageslacht zal niet trots op ons zijn. Ik snap trouwens niet hoe mensen het nog aandurven om kinderen op de wereld te zetten. Soms hoop ik dat er een nieuwe pandemie komt, want die bleek heel gunstig voor het klimaat. Het kan dus wél! Maar tot mijn verbijstering zie ik nog steeds mensen voor verre vakanties rustig in vliegtuigen stappen. Jongens, dat kán allemaal niet meer.

Ik geniet dus van de acties van Extinction Rebellion. Nu opnieuw op de A12 in Den Haag. 1579 klimaatactivisten opgepakt! De politie heeft kennelijk niets beters te doen zoals het verkeer omleiden. Dat werd een vrolijk arrestatiefestival! Want de openbare orde moet gehandhaafd worden. Laten die automobilisten maar de trein nemen of gaan fietsen, want eigenlijk zijn zij het die de openbare orde verstoren. Die leggen veel te veel beslag op ruimte die van ons allemaal is. Ja, protesteren kan wél! Mensen kleden zich gewoon uit als waterkanonnen in stelling worden gebracht. Dat geeft het ook iets ludieks. En zoetjes aan begint ook de intelligentsia achter deze vreedzame protestbeweging te staan. Zoals wetenschappers van Science Rebellion. ‘Die mensen van Extinction Rebellion, die hebben gewoon gelijk,’ zegt klimaateconoom Reyer Gerlach van de Tilburg Universiteit, die meegewerkt heeft aan een rapport van VN-klimaatpanel IPCC. ‘De maat is vol.’ Ook hij demonstreerde mee.

Op de website van Extinction Rebellion zie ik dat ze een mooi logo hebben. Een zandloper binnen een cirkel, ofwel de tijd die de aarde de aarde nog rest. De beweging is vijf jaar geleden in het Verenigd Koninkrijk ontstaan en herbergt nu duizenden rebellen in 1206 groepen in 86 landen. Ze zijn tegen ecologische verwoesting en willen een ‘rechtvaardige transitie door het oprichten van een Burgerberaad dat een leidende rol speelt in de besluitvorming.’ De nood is hoog, want ‘oneindige groei op een eindige planeet is onmogelijk.’ Dat heb ik zelf ook nooit begrepen, waarom economie en bedrijfsleven steeds moeten blijven groeien. Zelfs met een minimale intelligentie kun je begrijpen dat dit niet eeuwig zo door kan blijven gaan. Dat geloof is niets anders dan dat in kankergezwellen. Afgelopen zaterdag was het protest gericht tegen de jaarlijkse 17,5 miljard staatssteun voor fossiele bedrijven, een veelvoud van uitgaven voor het klimaatbeleid. Kiezen voor kanker kan kennelijk ook een politieke keuze zijn.

Acties als deze, zoals recent het verstoren van een aandeelhoudersvergadering van Shell, kunnen er niet genoeg zijn. Zondag kwamen de meeste arrestanten van Extinction Rebellion alweer vrij, zodat de politie baalt. Waar hebben ze dit alles dan voor gedaan? Maar ze kunnen natuurlijk lastig even 1579 mensen opbergen. Ik heb er vaak op gemopperd dat er te weinig gehandhaafd wordt, maar nu vond ik dat wel leuk. Van protesteren kun je een leuk feestje maken, en dat is nu mooi gelukt. Tegen rechts en kapitalistisch beleid dat Extinction Rebellion pervers en misdadig noemt. En terecht.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Verstilde extase

Date 24 mei 2023

Soms heb ik er last van. Vooral ’s morgens als ik de slaap niet meer kan vatten, en ik hem eigenlijk helemaal niet wíl vatten. Ik lig te luisteren en duik mijn lichaam in. Ochtendlicht wurmt zich langs de gordijnen en het is net of er buiten iets onhoorbaars aan het zoemen is. Er is een lichte tinteling in de lucht. Ik weet dat dit het is, en als ik even niet denk over mijn denken vat ik vonkjes op van wat me al mijn hele leven achtervolgt. Ik ben het licht, de waarheid en het leven. Dat schijnt Jezus ook gezegd te hebben, maar dat geldt niet voor hem alleen. Ik kleed me stilletjes aan en vlucht naar buiten, nog voor het wakkere ochtendrumoer begint. Wat geraas van verkeer in de verte in de windstille morgen die langzaam de dag gaat kleuren. Kauwtjes, een Turkse tortel, merels, duiven en vlucht AC896 naar Athene. Zonnevlekken bestralen de stammen van jonge bomen. Een verstilde extase is overal om me heen. En in me.

Eigenlijk ben ik een nachtmens omdat ik van stilte en donkerte hou, dus ochtenden maak ik niet vaak mee. Vroeger moest ik vroeg op om naar school te gaan, en achter de wastafel werd ik ook wel eens overvallen door die merkwaardige ontwakende sfeer om me heen. Alsof de zwijgende zon een onzichtbaar kleurenspel over de wereld uitstrooide. Ook jaren later, nadat ik de nacht had doorgehaald, genoot ik van de ochtendsfeer. Nieuw fris leven liet van zich horen. Soms gebeurt het gewoon overdag. Op mijn studentenkamer werd ik er een keer zo door overvallen dat ik niet binnen kon blijven en het park in vluchtte. Die andere realiteit, die échte realiteit kan geen muren om zich heen verdragen. Ook Osho vluchtte een park in, en hij werd verlicht onder een boom, net als Boeddha. Ik ben eens naar die boom gegaan en heb bladeren van hem mee naar huis genomen. Ik heb iets met bomen, wat ze in de gemeenteraad nog heel goed weten.

Ik luister naar het onhoorbare alsof dat de boodschap van alle muziek is. Zie het onzichtbare alsof de leegte meer vol is dan de dingen om me heen. Voel het vormloze als een geur die vertelt over mijn onbestemde bestemming. Denk het ondenkbare waarin alle waarheid verstoppertje speelt. En ik laat dat denken rustig zijn gang gaan. Dat is goed zo, ook als het meteen weer alles wil opschrijven, duizenden dagboekbladen en honderden blogjes waarin ik vaak tracht het woordloze te verwoorden. Ook dat is goed, hoe armzalig dit alles ook tekortschiet. Maar nu even geen oordelen, geen kritiek, geen plannen. Doe niets, zei Freek de Jonge al, want overal komt narigheid van. Nergens is vrede, zei hij ook, dus wees nergens. En als ik nergens ben, ben ik overal, omhels ik de hele wereld. Er staat geen grassprietje op de verkeerde plaats, alles is zoals het kennelijk moet zijn.

De dag daagt. De merel zingt nog steeds, heeft nu gezelschap van een piepende pimpelmees en een kwetterende kauw. En vlucht KL1883 naar Neurenberg. Dat zijn de écht belangrijke dingen.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Mijn ego en ik

Date 14 mei 2023

Een stille zondagmorgen. Een paar kilometer verderop luiden kerkklokken. Ik denk aan de kerk in Osdorp waar ik vroeger nogal eens kwam. De Uitweg, heette hij geloof ik. Is later afgebroken. Ik denk ook aan Renova met zijn verstilde tempeldiensten. Wellicht regent het daar ook nu onzichtbare goudvlokken terwijl ik dit schrijf. Drie jaar geleden schreef ik een blog over de Rozenkruisers. Ook waarom ik daar weer wegging. Iemand reageerde met de vraag of mijn ego me misschien in de weg zat. Typisch zo’n reactie waarop elk antwoord fout is, en waarmee ik dus weinig kon. Achteraf denk ik dat mijn ego niet zozeer de reden was waarom ik de School verliet, maar waarom ik er tot dan toe gebleven was. Want wat voelde ik me goed en spiritueel, ingewijd als ik werd in de mysteriën, gezegend als ik was met erbij te mogen zijn. Toch was het een mooie tijd en ik ben dankbaar dat te hebben mogen meemaken. De sfeer was prachtig. Maar met hun leer kon ik weinig. Eerst slorpte ik die gulzig op, las ik Max Heindel en zo met rode oortjes, maar achteraf beschouwd vind ik dat nodeloos ingewikkeld allemaal.

Kan je met een ego een ego bestrijden? Niet alleen bij de Rozenkruisers, maar ook bij Osho staat het verliezen van je ego centraal. Ook daar is het vaak een egotrip om het ego los te laten, maar daar zit de spirituele leer veel minder ingewikkeld in elkaar. Je hoeft alleen maar stilletjes naar je gedachten met zijn oordelen te luisteren zodat je je er niet meer mee identificeert. Hetzelfde met je lichaam en met je gevoelens. That’s all. Mijn ego mag er gewoon zijn, en naarmate ik dat accepteer heb ik steeds minder ego. Alles, maar dan ook alles wordt relatief, en het enige dat overblijft is mijn vormloze en lege bewustzijn dat niet eens van mij is. Geleidelijk ontdek ik dat ik dingen niet zozeer doe, maar dat ze gedaan worden. Ik wil steeds minder, laat dingen gebeuren en denk steeds minder in termen van goed en slecht, oordeel minder en laat de dingen zijn zoals ze zijn. Ik kom steeds meer terug in de wereld van mijn jeugd waarin ik geloofde dat alleen spontaniteit tot iets kon leiden. Ik was daar best radicaal in, en terecht. De wereld van organiseren, plannen en managen staat steeds verder van me af. Als dingen niet vanzelf gebeuren hoeven ze steeds minder voor mij.

Mijn Wetenschappelijke Tante heeft ooit mijn ouders verteld dat ik lui was. Hoewel dat niet als compliment was bedoeld, zat daar wel waarheid in. Ik vond het maar niks dat ik de mooiste tijd van mijn leven in schoolbanken moest zitten en steeds aan mijn toekomst moest denken. Ik was verliefd! En dat is toch veel belangrijker? Wat dit betreft was ik niet de enige, net zoals ik niet de enige ben die nog regelmatig droomt over proefwerken, examens en afstuderen. Velen denken dat je leven een rotzooitje wordt als je alleen maar doet waar je zin in hebt, maar het tegengestelde is het geval. Ja, je zal niet meer echt bij de wereld horen maar wél bij jezelf, bij je diepste onnoembare kern. Ik voel me dan ook een zwerver, met mijn minimale inspanning om een beetje te overleven. Zonder auto, afwasmachine en verre vakantiereizen, maar tegelijk is veel noodzakelijks gewoon op me afgekomen, zonder sollicitatieprocedures, beleefdheden en andere hypocriete aanpassingen. Ik hou er niet van om mijn best te doen of dingen te moeten. Wat dat betreft ben ik net een kind. Teksten en verhalen die ik niet spontaan en rechtstreeks op mijn iPad eruit raffel hoeven niet zo voor mij. Dit verhaal dus wel.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Drugs en alcohol

Date 10 mei 2023

Ik heb me er altijd over verwonderd hoe vanzelfsprekend het in bestuurlijke kringen is om alcohol te nuttigen. Na bijeenkomsten stond er ook wel jus d’orange op tafel, maar ik was een van de weinigen die daar gebruik van maakten. Als je ergens het glas op heft, schijnt dat iets alcoholisch te moeten zijn. Ik weet niet waarom. Alcohol zit kennelijk in het bloed van onze cultuur. Niet dat ik echt iets tegen alcohol heb, maar eigenlijk vind ik het maar een stom spul. In onze koelkast ligt al jarenlang hetzelfde flesje Kasteelbier. Toegegeven. Donkerbruin bier, liefst van het vat, is iets waar ik soms graag een uitzondering voor maak. Dat smaakt tenminste ergens naar. Maar het flesje ligt er nog steeds. Energieverspilling om dat al die jaren koel te houden. Ik denk er gewoon niet aan, kijk er niet naar en vergeet het. Vriend kennelijk ook. In de trapkast staat ook nog wat alcoholisch spul te verpieteren. Tot twee jaar geleden stond er altijd een glas rode wijn naast mijn bed. Dat mocht ik na een operatie even niet drinken omdat het niet goed combineerde met medicijnen. Daarna heb ik er helemaal niet meer aan gedacht. En ontdekte ik een veel betere manier om in slaap te komen. Gewoon liggen luisteren in de stilte en in mijn lijf onder de warme dekens te verzinken.

Toegegeven. In mijn studententijd lustte ik wel pap van alcohol. Maar niet tijdens onze rookavondjes. Dat werd vaak met water aangelengde sinaasappelstroop, waarvan ik de naam vergeten ben. Dán geen alcohol, want de combinatie daarvan met hasj of weed was not done. Alsof ze tegengestelde werkingen hadden. Je diende geestverruimende middelen niet te combineren met verdovende middelen zoals alcohol. En drugs waren geestverruimend. Ook hasj en weed. Althans voor mij. Dan was Pink Floyd niet iets wat uit de boxen kwam, maar door mijn hele lijf vibreerde. Ik werd de muziek, één met de muziek. Probeer zoiets maar met alcohol te doen. Van stom drinken word je stomdronken. Je krijgt wat studentikoos beneveld geblaat en daar moet je in sommige kringen nog trots op zijn ook. Toegegeven. Een van mijn eerste liedjes was een oubollig drinklied waarin ik herhaaldelijk om nog een glaasje vroeg. Dat werd een halve fles wodka en dat heb ik geweten. Nooit meer zoveel gedronken. Nou ja, een keer als proefpersoon van een wetenschappelijk experiment in de faculteit. Verschrikkelijk om dan mijn kater niet met koffie te kunnen verdrijven omdat ik aan allemaal apparatuur moest hangen. Wat voor metingen dat allemaal waren weet ik dus niet meer.

Ik kom op dit alles omdat ik vandaag in de NRC een artikel las onder de kop Alcohol is goed en drugs slecht; really? van Kaj Hollemans. Hij is jurist en expert op het gebied van wet- en regelgeving rond alcohol en drugs en juridisch adviseur van de campagne normaaloverdrugs.nl. De VVD wil het aantal verlooppunten van alcohol uitbreiden via het initiatiefvoorstel Regulering mengformules. Ofwel met zogenaamde blurring, een combinatie van horeca en detailhandel. Voor Hollemans staat vast dat alcohol leidt tot schade voor de gezondheid en de samenleving. Als je de baten en de kosten van alcohol met elkaar verrekent kost alcohol de samenleving tussen de vier en zes miljard euro per jaar. Tegelijk wil de VVD via een uitbreiding van de Opiumwet honderden nieuwe psychoactieve stoffen verbieden, zonder dat is aangetoond dat ze schadelijk zijn. Oké, die zogenaamde NPS zijn wellicht schadelijk, maar alcohol is bewezen schadelijk. Waar kies je dan voor? ‘Door de feiten en adviezen over alcohol te negeren en in te spelen op de angst over drugs,’ concludeert de auteur, ‘vormen deze politici uiteindelijk een groter gevaar voor de samenleving dan de drugs die ze trachten te bestrijden.’

Misschien is de oorzaak van veel ellende wel dat politici en bestuurders gewoon veel te veel drinken. Dat is dom, en als je dat nog niet bent word je het wel met alcohol. Eigenlijk zou je niet het glas moeten heffen op de ‘liberale’ VVD, maar een jointje op die partij moeten roken. Hoewel? Dan flip ik meteen!

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Geleefd beleefd

Date 30 april 2023

Voor mij ligt Hoe hoort het eigenlijk? van Amy Groskamp-ten Have, geheel herzien door Reinaldis van Ditzhuyzen. Dat boek heb ik rond de eeuwwisseling van Vriend gehad, of eigenlijk van Sint, met de annotatie “Ware beschaving komt van binnenuit!” Wellicht leek ik voor hem teveel op Bram uit de commune van Paul van Vliet, en was dit bedoeld als hulp om mij bij de Rozenkruisers wat netjes te gedragen. Want daar waren de omgangsvormen toch wat anders dan in de ashram van Osho. Ik moet toegeven dat beleefd gedrag niet mijn beste kant is, daar ben ik vaak iets te wild en spontaan voor, zodat ik me goed kan voorstellen hoe Toon Hermans zich tijdens een banket voelde. Desalniettemin vind ik dit een leuk boek. Net als in een samenleving zijn er in omgangsvormen regels nodig om een en ander plezierig en gesmeerd te laten verlopen. Dat schijnt nodig te zijn. In het boek zijn dan ook hoofdstukken gewijd: omgang, kleding, gastvrijheid, aan tafel, officiële gebeurtenissen en formaliteiten, schriftelijke en mondelinge communicatie, en protocol. 271 pagina’s. Dit allemaal voor de westerse wereld dan, waar heel anders over dit soort dingen wordt gedacht dan elders in de wereld.

Veel etiquette spreekt voor zichzelf en kan je ook wel zelf bedenken. Zoals geen boeren of winden laten, of met iemand praten aan de overkant van de straat. Helemaal compleet is het boek niet, want er staat nergens dat het niet netjes is om twee keer te toeteren als je na een bezoek wegrijdt. En het Welkom, dames en heren zou volgens Philippe Geubels ook wel aangepast mogen worden aan de moderne tijd. Helaas blijft het onderscheid tussen dames en heren in nette omgangsvormen nog steeds onuitroeibaar. Met al die vrouwenemancipatie weet ik als man soms niet meer waar ik goed aan doe. Want een vrouw zou zich best gediscrimineerd kunnen voelen als ik, indachtig Amy, als man niet achter maar vóór haar de trap op loop, alsof vrouwen nooit de broek aan zouden hebben. En ik zou het best eens leuk vinden als een vrouw eens mij bij de deur liet voorgaan. Het dames gaan voor heb ik dan ook nooit begrepen. Wellicht is dit soort beleefdheden een psychologisch trucje om het ‘zwakkere’ van het vrouwengeslacht te bevestigen en daarmee te bestendigen. Over het verschil in gepaste kleding voor mannen en vrouwen valt mij op dat mannen veel minder bloot mogen laten zien dan vrouwen: beschouwen we de laatsten in betere kringen toch een beetje als lustobjecten of zijn de mannen gewoon preutser?

Is etiquette te rijmen met de opvatting dat ware beschaving van binnenuit komt? Kán ware beschaving überhaupt van binnenuit komen? Ik denk het wel. Iemand met een beetje bewustzijn kan het allemaal zelf bedenken. Mijn moeder was trots op me toen deze jongen in de tram een oudere dame met een parmantig handje mijn zitplaats aanbood. Wellicht had ik ergens gelezen dat dit zo hoorde, maar deed ik dat toch uit mijzelf. Mijn moeder trachtte me soms wel dingen te leren, zoals wat te laat komen bij mijn grootouders omdat je de vrouw des huizes wat extra tijd moest geven om zich voor te bereiden. En wij maar op en neer drentelen op de Minervalaan. Alsof grootmoeder niet zo beleefd hoeft te zijn om ons op tijd te ontvangen! Deze voorkomendheid had ik nooit zelf kunnen bedenken. Je zou het boek van Amy, herstel: mevrouw Groskamp-ten Have hooguit als leidraad kunnen zien om je bewustzijn wat op te vijzelen over hoe je anderen kunt plezieren. Ervan uitgaand dat je dat wilt natuurlijk. Bijvoorbeeld dat je in sommige kringen teveel aandacht naar je toe trekt door je totaal anders te kleden. Tenzij je dat juist wilt natuurlijk. Maar zelf ben ik nog altijd iemand die vindt dat mensen me maar moeten nemen zoals ik ben. Zoals Maarten van Rossem zegt: “Als ik ergens niet naar binnen mag vanwege mijn kleding, hoeft het niet meer voor mij.” Dat bespaart meteen 271 pagina’s.

Rekening houden met anderen getuigt van innerlijke beschaving. Maar we zijn niet op de wereld om aan elkaars verwachtingen te voldoen. Als jouw beleefdheid niet echt door jou geleefd is – en dat is maar al te vaak het geval – is het onecht, en dat zou de ander ook niet moeten willen. Beleefdheid is meestal hypocrisie. Zo zou het boek van Amy ook Hypocrisie voor dummies kunnen heten. Excuses, mevrouw Groskamp-ten Have.

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites

Ashtavakra

Date 24 april 2023

Als je verlicht wilt raken, is er een aantal dingen dat stom is, die je juist niet moet doen. Zoals mediteren, bidden, yoga en noem maar op. Want als je iets wilt bereiken dat je al bent hou je jezelf voor de gek. Doordring jezelf ervan dat je verlicht bent en je bent verlicht.

Daarover vertelt Osho die in 1976 en 1977 een cyclus van 91 lezingen in het Hindi gewijd heeft aan Ashtavakra die ergens tussen 800 en 600 voor Christus heeft geleefd. Zijn naam betekent dat hij door acht bochels misvormd is. Als twaalfjarige voerde hij gesprekken met koning Janak, en wat hij hem vertelt gaat meteen naar de kern van alle spiritualiteit. Osho vergelijkt Ashtavakra met Krishnamurti die ons bijna jammerend op het podium trachtte te overtuigen van de meest directe weg die er bestaat. In latere lezingen moet Osho weinig van hem hebben, maar hier vindt hij Krishnamurti een van de grootste meesters. Het doet ook denken aan Elly en Rikkert Zuidervelds bekende zegswijze Er is geen weg naar vrede, vrede is de weg. Of aan Freek de Jonge in De Openbaring: “Nergens is vrede, wees nergens. Niemand is gelukkig, wees niemand,” hoewel ik mij soms afvraag of Freek zélf de diepte van deze woorden heeft begrepen.

De eerste tien lezingen van Osho over Ashtavakra zijn in het Engels vertaald, en later door Osho Publikaties in het Nederlands. Zoeken naar verlichting is net zoiets als zoeken naar je eigen lichaam, naar iets dat je allang hebt maar vergeten bent. Is er dan helemaal niets te doen als je bevrijd, verlicht wil raken? Ja, er is niets te doen. Maar daar zit nu juist de angel, want we zijn vrijwel niet in staat om niets te doen. Want meestal blijven er gedachten en verlangens in je hoofd rondcirkelen en dan ben je niet echt stil vanbinnen. Met zijn meditatietechnieken, en vooral de Dynamic Meditation, wil Osho ons uitputten totdat we erbij neervallen. Dan blijft er alleen waarneming over, bewustzijn dat onze diepste kern is. De machine van ons denken pruttelt misschien nog wat na, maar juist op die verstilde momenten krijg je de smaak van verlichting te pakken. Ook seks kan natuurlijk een weg zijn, mits je jezelf daar helemaal in verliest. Ik denk aan vriendjes met wie ik zo heerlijk aan het vrijen was dat ik niet meer wist welke lichaamsdelen van mij en van hem waren. En bij wie ik na het klaarkomen wegzweefde in een intense rust en vrede.

Eigenlijk weten we drommels goed wat verlichting is. Dat we in wezen niets anders dan vormloos en leeg bewustzijn zijn. Of beter: dat we een stukje van het bewustzijn zijn dat je ook God kan noemen. Een stukje God, ja, zo noemde ik mijzelf ooit in een verhaal over het leven in de hemel. Dat we in wezen God zijn hoor je vaak in Oosterse tradities. Tat twam asi: dat ben jij. Dat klinkt misschien arrogant, maar is het niet nóg hoogmoediger te geloven dat we God niet zijn, dat we een afgescheiden ik hebben, dat we géén deel uitmaken van een bestaan waarin alles met alles verbonden is? Ons ego is per definitie egoïstisch. Het goddelijke – Osho spreekt liever van goddelijkheid dan van God – is overal, doordringt alles. Het voelen, weten en leven daarvan is verlichting, voorbij onderscheid tussen ik en de ander, tussen vreugde en verdriet. God, het bestaan is gewoon en daar is geen plaats voor dualiteit, onderscheid en oordelen.

Jij en ik kennen allemaal dit soort ervaringen, al is het maar voor een paar seconden. Maar het verlangen naar meer en vaker staat die alleen maar in de weg. Alle pogingen om verlicht te raken zijn tevergeefs. Er is niets meer te doen dan dit niet te vergeten, bewust te blijven en in je hart te koesteren als een geur die diep in je wezen is verankerd. Steek je neus in die onbestemde her-innering. De seringen bloeien!

  • Facebook
  • Twitter
  • NuJIJ
  • Print
  • PDF
  • Add to favorites